Hoger opgeleiden leven gezonder
Mensen worden niet alleen dikker omdat ze weinig bewegen en ongezond eten. De maatschappij heeft op allerlei manieren invloed op het gewicht van mensen. Maar met een goede opleiding is het mogelijk gezonder te leven, blijkt uit het masteronderzoek van Milou van den Bemd (Sociology and Population Studies).
De gemiddelde Body Mass Index (BMI), het rapportcijfer voor een gezond lichaam, is de afgelopen eeuw de pan uitgerezen. Mensen worden dikker en hebben daardoor ook vaker last van kwalen als diabetes en hart- en vaatziekten.
Volgens de meeste wetenschappers, aldus Milou van den Bemd, komt dit vooral doordat mensen weinig bewegen, alcohol drinken, roken, slecht eten en slecht slapen. Terwijl de context volgens haar ook belangrijk is: mensen zouden wel eens obees kunnen worden door omgevingen die eten stimuleren en beweging ontmoedigen. En ze weet dat bijvoorbeeld inkomensongelijkheid een rol kan spelen, of het wonen in een achterstandswijk.
Wetenschappers hebben hiervoor de theorie van de Amerikaanse leefstijl bedacht. Die stelt dat de omgeving vol met verleidingen zit om de makkelijkere, maar ook ongezondere keuze te maken. Mensen pakken bijvoorbeeld liever de auto dan de fiets en eten wordt geproduceerd om lekker te zijn in plaats van voedzaam. Ook worden er eerder medicijnen geslikt, dan dat er werk gemaakt wordt van een gezonde leefstijl.
Helemaal hopeloos is het niet: goed opgeleide mensen zouden in staat zijn om gezondere keuzes te maken omdat ze weten wat gezond is, en beter in staat zijn verleidingen te weerstaan.
Milou van den Bemd
Van den Bemd onderzocht met data uit de Gezondheidsmonitor 2016 (350.000 respondenten) hoe de situatie in Nederland is. Ook hier heeft de Amerikaanse leefstijl immers voet aan de grond gekregen. Porties zijn groter geworden, er zijn steeds meer fastfoodtenten en mensen bewegen weinig.
Uit haar analyses blijkt dat BMI gemiddeld hoger is als een buurt vervallen is, en als de afstand naar allerlei faciliteiten (zoals supermarkten, treinstations, restaurants, gezondheidsvoorzieningen) groter is. Tegelijkertijd geldt dat ook voor fastfoodtenten: als die verder weg zijn, is het BMI lager.
Bovendien blijkt uit het onderzoek van Van den Bemd dat, zelfs in een klein land als Nederland, geografie ook een stevige rol speelt. In de Randstad heeft criminaliteit bijvoorbeeld nauwelijks invloed op hoe dik mensen worden, terwijl dat in de periferie wel zo is. Sociale overlast en hogere criminaliteit staan dan weer niet in verband met het gewicht van mensen. En in algemene zin is bevolkingsdichtheid geen voorspeller van BMI.
Mensen die niet werken zoals huisvrouwen hebben een hoger BMI dan werkenden, maar als ze hoger opgeleid zijn valt dat weg. Sterker nog: alle mogelijk nadelige invloeden zwakken af als opleidingsniveau wordt meegenomen. Hoger opgeleiden zijn dus inderdaad beter in staat gezond te leven.
Cijfer: 8.5In de rubriek ‘Masterscriptie’ schrijven we iedere maand over een opvallende masterscriptie. Wil je ook aandacht voor je maandenlange onderzoek? Stuur je thesis naar ons op.
Advertentie.
