Martine Prange: “De nieuwe Transgenderwet is goed nieuws, maar voorkom misbruik”

Martine Prange: “De nieuwe Transgenderwet is goed nieuws, maar voorkom misbruik”

De Transgenderwet moet mensen het recht geven om zelf hun geslacht te bepalen. Daar kwam ophef over. In een opiniestuk in dagblad Trouw wordt beweerd dat de wet de vrijheid en veiligheid van vrouwen indamt. Univers sprak over de discussie met TiU-hoogleraar Filosofie van Mens, Cultuur en Samenleving Martine Prange.

Beeld Pixabay

Beeld Pixabay

Wat vindt u van het artikel van Caroline Franssen in Trouw?
“Er is een genderdiscussie in Nederland. Enerzijds zie je steeds meer genderneutrale toiletten en gaat de emancipatie van transgenders heel snel. Anderzijds zie je juist de opkomst van genderidentificatie. Wereldwijd de behoefte aan sterke, mannelijke leiders. Speelgoed dat heel erg gendergericht is. Dat is een interessante clash tussen twee zienswijzen.

“We leven al heel lang met het idee: er zijn mannen en er zijn vrouwen, X-chromosomen en Y-chromosomen. Maar er zijn ook heel veel intersekse condities waardoor het niet meer zo makkelijk is mensen in het ene of het andere hokje te stoppen. Als we de biologie volgen, dan is het goed om te zien dat er veel meer fluïditeit is en dat de categorieën man/vrouw in zekere zin achterhaald zijn.

“Het is niet meer zo makkelijk om mensen in het ene of het andere hokje te stoppen”

“De sport werkt met die categorieën. Op termijn zullen ze zich moeten aanpassen. Als transvrouwen voor de wet tot de categorie vrouwen behoren, dan zullen ze mee mogen doen in vrouwencompetities. Dat lijkt me een goede ontwikkeling.”

Toch zijn er mensen die het daar niet mee eens zijn. Die zeggen: vrouwencompetities zijn er juist zodat vrouwen met elkaar competitie kunnen bedrijven. Nu moet dat – in sommige gevallen – met iemand die in een mannenlichaam is geboren
“Ik ga ervan uit dat wanneer iemand een transitie ondergaat naar vrouw, diegene daarna ook vrouw is. Hoe het zit met spierkracht weet ik niet precies, maar het is niet wetenschappelijk aangetoond dat iemand echt voordeel haalt uit testosteron bij sport.

“Dat wil niet zeggen dat ik niet snap dat het soms frustraties oplevert. Ik was met mijn 1.65 meter op het voetbalveld ook wel eens gefrustreerd als ik tegen iemand stond die 1.75 was. Maar dan vond ik een manier om daarmee om te gaan. Zolang voordeel niet wetenschappelijk bewezen is vind ik dat ze gewoon mee moeten kunnen doen.”

En hoe zit het met vrouwengevangenissen, of bijvoorbeeld opvangplekken waar vrouwen terechtkunnen als ze mishandeld zijn?
“Ook dat soort plekken moeten open staan voor transvrouwen. Transvrouwen krijgen vaker met geweld te maken, dus het lijkt me heel belangrijk dat er voor hen veilige opvang is. Als vrouwen ergens niet bang voor hoeven zijn is het wel voor transvrouwen, lijkt mij.

De kwestie die Caroline Franssen in Trouw aandraagt, dat mensen zelf gewoon kunnen zeggen dat ze man of vrouw zijn, kan lastig worden als mannen het misbruiken om toegang te krijgen tot bijvoorbeeld vrouwenkleedkamers in sportscholen. Dus de vraag of het voor vrouwen veilig is om de gender-categorieën open te gooien is een terechte vraag. Ook transgenders wordt geen recht gedaan als misbruik niet is afgedekt.”

(Tekst gaat verder na afbeelding)

Martine Prange. Foto: Ton Toemen

Martine Prange. Foto: Ton Toemen

“Ik denk dat het voor transgenders heel duidelijk is dat ze transgender zijn, dat ze een man of vrouw willen zijn. Wat de minister met de Transgenderwet wil bevestigen is dat die genderidentiteit fluïde is. Dan kan de situatie ontstaan dat iemand zegt: ik ben een man maar ik zit liever in de vrouwengevangenis dus vanaf nu noem ik mezelf een vrouw. Zulk misbruik moet door goede wetgeving worden voorkomen.”

Nu kan iemand zijn of haar geslacht alleen veranderen met goedkeuring van een deskundige. Worden er met de wetswijziging geen problemen gecreëerd die met de huidige regelgeving voorkomen worden?
“Ik denk dat misbruik vanuit transgenders niet snel zal voorkomen omdat hun positie juist verbetert door die wetgeving. Het is goed dat mensen meer vrijheid krijgen. En dat seksefluïditeit, die biologisch aantoonbaar is, met wetgeving wordt verzegeld in onze maatschappij. Er is bovendien maatschappelijke behoefte aan. Maar zoals altijd zal het sommigen ook uitnodigen om die mogelijkheid te misbruiken. Dus er moet ook regelgeving komen om dat te voorkomen.

Is zulke regelgeving genoeg om vrouwen te beschermen?
“Om vrouwen te beschermen zou het nuttiger zijn om gewelddadige mannen aan te pakken. Het is zo dat de meest onveilige plek voor vrouwen, statistisch gezien, nog steeds hun eigen huis is. Stalking, huiselijk geweld, vrouwen die zwaar mishandeld of zelfs gedood worden terwijl ze meerdere malen aangifte hebben gedaan, het komt nog steeds en te vaak voor in Nederland.

“De meest onveilige plek voor een vrouw is het eigen huis”

“Als een man echt iemand wat aan wil doen, lukt dat meestal wel. Het zijn nog steeds meestal bekenden die geweld uitoefenen op vrouwen. Daar zou echt iets aan moeten worden gedaan, dat gebeurt nu te weinig. In Nederland maar eigenlijk in alle Westerse landen.

“Caroline Franssen geeft de risico’s aan die kleven aan het opengooien van sekse-categorieën. Het lijkt erop dat de minister daar nog niet goed over heeft nagedacht, dus het lijkt me dat de Tweede Kamer vragen moet gaan stellen over wat de gevolgen van die wet zijn en hoe misbruik daarvan gaat worden voorkomen. Maar we moeten de discussie breder trekken en zeggen: kijk ook, of vooral, naar onveiligheid van vrouwen in hun eigen huis en pak dat probleem nou eens aan.”

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.