Dit willen PvdD, SP, PVV en CDA doen voor studenten

De Tweede Kamerverkiezingen komen eraan. Maar waar moet je als student op stemmen? Wat zijn de verschillende partijen van plan met bijvoorbeeld het leenstelsel, betaalbaar wonen en een leefbaar klimaat? Univers sloeg de verkiezingsprogramma’s van twaalf partijen erop na, om je op weg te helpen. Met vandaag: PvdD, SP, PVV en CDA.

Partij voor de Dieren (PvdD) – Het is tijd voor Plan B – omdat er geen Planeet B is

Voor de Partij voor de Dieren staat het als een paal boven water dat de veehouderij flink moet krimpen om de aarde leefbaar te houden voor toekomstige generaties. In haar verkiezingsprogramma pleit ze voor 75% minder dieren in de veehouderij en een dieet dat vooral plantaardig is. Niet alleen om dierenleed tegen te gaan en het milieu te sparen, maar ook om toekomstige pandemieën te voorkomen.

Een opvallend voordeel van het verkleinen van de veestapel ziet de PvdD in de grote hoeveelheid grond die dan vrijkomt. Nu wordt nog twee derde van alle grond in Nederland gebruikt voor landbouw. Veelal voor het verbouwen van veevoer. De vrijgekomen grond gaat als het aan de PvdD ligt vooral terug naar de natuur, maar een deel kan ook ingezet worden om de woningnood op te lossen door er betaalbare huizen op te zetten.

Een echt studentenspeerpunt van de Dierenpartij is de terugkeer van de basisbeurs en het verlagen van het collegegeld. De partij wil de ‘slachtoffers’ van het leenstelsel compenseren met bijvoorbeeld een korting op de studieschuld.

Ook wil ze de druk op studenten aanpakken. Die is volgens de partij toegenomen doordat ze sneller moeten studeren, meer lenen en tijdens de studie al nuttige (werk)ervaring opdoen om hun cv op te bouwen. Ze zetten daarom in op preventie van psychische klachten en aan een cultuurverandering waarin taboes rondom psychische klachten en falen tijdens de studie worden doorbroken.

Socialistische Partij (SP) – Ons land moet eerlijker

De Socialistische Partij (SP) vindt dat studenten zonder schulden moeten kunnen studeren en pleit voor de terugkeer van een studiebeurs. Jongeren uit gezinnen met een lager inkomen krijgen daar bovenop een aanvullende beurs. Voor diegenen die de afgelopen jaren het slachtoffer zijn geworden van het schuldenstelsel komt een compensatieregeling.

Na de studie heeft iedereen recht op een baan. De SP wil dat mensen met een arbeidsbeperking daarin begeleid worden. Jonggehandicapten kunnen daarnaast ook rekenen op een nieuwe en hogere Wajong uitkering. De AOW-leeftijd zal worden verlaagd naar 65 jaar en het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar moet worden afgeschaft.

De SP wil niemand tegen elkaar uitspelen op basis van kleur, sekse of klasse met betrekking tot de economie en accepteert geen enkele vorm van discriminatie. De politie en het Openbaar Ministerie moeten daarom meer mogelijkheden krijgen om discriminatie van onder meer LHBTI+’ers te onderzoeken en te vervolgen.

‘De huren moeten omlaag’

Voor de aanpak van internationale criminaliteit, een goede opvang van vluchtelingen en een effectief klimaatbeleid, moet in Europa worden samengewerkt. De SP wil echter geen beleid opgelegd krijgen door Brussel en wil daarom de Europese Commissie als politiek orgaan afschaffen. Het Europees parlement kan een plek worden waar parlementariërs van de lidstaten elkaar ontmoeten en afspraken maken.

Ook wil de partij een einde maken aan de woningnood door een nieuw ministerie van wonen op te tuigen dat de regie krijgt over huisvesting. De komende jaren moeten de huren omlaag en in de toekomst moeten ze gekoppeld worden aan het inkomen.

De SP is van mening dat het huidige klimaatbeleid faalt en onrechtvaardig is. Volgens de partij zijn twintig multinationals verantwoordelijk voor een derde van de uitstoot van alle broeikasgassen in de wereld. De partij wil grote vervuilers laten betalen en het subsidiëren van fossiele bedrijven stoppen. Daarnaast zal het klimaatdoel worden aangescherpt en flink worden ingezet op duurzame energiebronnen. De SP wil bouwen aan een circulaire economie door recycling en geen microplastics meer te gebruiken.

Partij voor de Vrijheid (PVV) – Het gaat om u

Slechts één keer valt het woord ‘student’ in het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Vrijheid (PVV). De partij van lijsttrekker Geert Wilders richt zich niet direct tot jongeren, het programma is geschreven voor mensen die “trots zijn op de eigen cultuur en zich geen racisme laten aanpraten”. Het onderwijs heeft daarin een taak te vervullen: “Het onderwijs geeft ruime aandacht voor de verworven westerse vrijheden”. Of dat ook geldt voor het hoger onderwijs is onduidelijk.

Relevant voor studenten is het standpunt over het leenstelsel dat de partij heeft opgenomen in het programma. Ze zegt altijd al tegen het leenstelsel te zijn geweest, en het “onaanvaardbaar” te vinden “om studenten voor een groot deel van hun leven op te zadelen met schulden”.

‘Zeker een kwart van de nieuwbouwwoningen moet naar jongeren en starters gaan’

Daarom staat de PVV voor de onmiddellijke afschaffing van het leenstelsel en een herintroductie van de basisbeurs. Een samensmelting van het hbo en het wetenschappelijk onderwijs vindt de partij onwenselijk, omdat zij wil investeren in het beroepsonderwijs (vmbo-mbo-hbo).

Voor werkenden en huurders wordt het leven als het aan de PVV ligt goedkoper, en zij krijgen ook wat meer te besteden. De PVV wil het minimumloon verhogen, en de huren verlagen. Of dat ook geldt voor de huur van studentenkamers wordt niet gespecifieerd. De partij is daarnaast van plan energierekeningen te verlagen, de btw-verhoging op boodschappen terug te draaien, en het eigen risico in de zorg af te schaffen.

Christendemocratisch Appèl (CDA) – Nu doorpakken

Het Christendemocratisch Appèl (CDA) wil ervoor zorgen dat alle jongeren de kans krijgen om zonder belemmeringen door te leren. De basisbeurs moet daarom terugkomen en de ‘leenstelselgeneratie’ moet worden gecompenseerd. De Ov-studentenkaart blijft behouden.

De partij vindt internationalisering van het onderwijs geen doel op zich. Het moet van meerwaarde zijn voor de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek, voor de vorming van de student of voor de veranderde vraag op de arbeidsmarkt. Ook met het aanbieden van vakken in het Engels moeten instellingen oppassen.

Het CDA zet wel vol in op Europa, om de integratie en opvang voor migranten beter te organiseren en het draagvlak voor asiel en migratie te behouden.

De partij pleit voor een landelijk burgerberaad, bestaande uit 150 mensen, die de politiek moet gaan adviseren over de uitwerking van het klimaatakkoord. Fiscale voordelen moeten er verder voor zorgen dat de samenleving vergroent en verduurzaamt.

Duurzaamheid, meer groen en klimaatneutraal moet ook de norm worden bij nieuwbouw. Een Nationaal woonplan moet ervoor zorgen dat zeker een kwart van de nieuwbouwwoningen naar jongeren en starters gaat. Doorstroming binnen de woningmarkt moet ervoor zorgen dat grote eengezinshuizen van senioren beschikbaar komen voor jonge gezinnen. Ook moet de studieschuld minder zwaar wegen bij het vaststellen van de maximale hoogte van het hypotheekbedrag.

Het CDA wil ervoor zorgen dat meer werken ook meer loont. Met name mensen die het minimumloon verdienen moeten er onder de streep op vooruitgaan. Schijnzelfstandigheid moet worden tegengegaan. Voor beroepen waarin dat mogelijk is wordt thuiswerken gestimuleerd. Ook wil het CDA een recht op deeltijdpensioen introduceren waarmee ouderen vanaf vijf jaar voor de AOW-leeftijd, minder kunnen gaan werken.

De partij wil inzetten op anoniem solliciteren om bewuste en onbewuste discriminatie tegen te gaan en iedereen gelijke kansen te bieden. In artikel 1 van de Grondwet over gelijke behandeling moet expliciet worden gemaakt dat ook discriminatie op grond van “seksuele gerichtheid” en “handicap” niet is toegestaan.