Compenseren zonder geld

Een paar weken geleden trotseerden duizenden studenten de snijdende februarikou om te protesteren voor de compensatie van hun studieschuld. Het was het grootste studentenprotest in meer dan een decennium, en dat terwijl vooraf al duidelijk was dat de linies gesloten zouden blijven: meer dan een miljard komt er niet.

Dat miljard is karig, maar wie die zaterdag naar de toespraken luisterde, kreeg het idee dat het die studenten ook niet per se om het geld te doen was. En dat biedt kansen. Het meest opgetekende doemscenario van de studenten en recent afgestudeerden van de pechgeneratie is dat zij geen huis kunnen vinden, en dat ze geen vliegende start van hun werkzame leven kunnen maken.

Daarvoor is niet per se meer geld nodig. Het probleem van de huizenmarkt is dat er zoveel geld in rond gaat dat er een enorme prijzenbubbel ontstaan is. De huizenprijzen zijn het afgelopen jaar 20,7 procent gestegen. Wie op zoek gaat naar een koophuis na zijn studie is helemaal niets geholpen met een verlaging van een studieschuld  van 14.000 euro. Dat is niet eens drie maanden stijging van de huizenprijzen. Met andere woorden: als je in november een huis hebt gekocht, dan heb je nu al meer verdiend dan je gaat krijgen als compensatie.

Als je op zoek bent naar een koophuis ben je veel meer geholpen bij een herstructurering van de woningmarkt. Stadsgeograaf Cody Hochstenbach geeft al een paar jaar oplossingen voor de wooncrisis, zelfs voordat die term werd gebruikt: de sociale huursector weer openstellen voor middeninkomens, meer bouwen, minder financiële voordelen voor huizenbezitters, niet vrijwel blind vertrouwen op de markt.

Bovendien is het de moeite waard om te herinneren met welk argument het leenstelsel werd ingevoerd. Waarom zou je mensen wier ouders een hele studie betaalden ook nog eens geld van de overheid geven? Dat argument kan nu wederom van stal gehaald worden. Waarom zou je studenten die dankzij hun rijke ouders zonder studieschuld afstudeerden moeten compenseren? Hoe eerlijk is het om geld van de belastingbetaler te geven aan mensen die het niet nodig hebben terwijl de slachtoffers van de toeslagenaffaire nog steeds uit hun huis gezet worden?

Daar komt nog bij dat deze generatie afstudeert in een tijd waarin de banen voor het oprapen liggen en het relatief gemakkelijk is om te onderhandelen over salaris of andere arbeidsvoorwaarden. Wie rond 2007 afstudeerde, temidden van de economische crisis, loopt een groot risico dat ze in hun eerste werkzame jaren duizenden euro’s minder verdienen dan de hogeropgeleiden nu.

Natuurlijk is het oneerlijk dat je dertig jaar lang 40 euro per maand moet terugbetalen en mensen die tien jaar eerder studeerden niet. Maar het is de vraag of deze generatie vooral verongelijkt wil zijn, of dat ze echt uit is op reparatie. In dat geval kunnen de compensatiedemonstranten beter tamboereren op de wooncrisis. Daarmee kunnen ze een veelvoud van hun eigen verlies compenseren.

_Advertentie.