Oscar (21): ‘De stoeptegel die verkeerd ligt is misschien minder interessant, maar niet minder relevant’

De gemeenteraadsverkiezingen zijn alweer bijna aangebroken. Omdat ook veel jongeren meedingen naar een plek in het gemeentebestuur, stellen we graag vier jonge kandidaten aan jullie voor. Vandaag is het de beurt aan Oscar van Raak (21), bachelorstudent Rechtsgeleerdheid aan Tilburg University. Hij staat deze verkiezingen op plek tien van de SP in Breda.

Het was ten tijde van de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 dat Oscar zijn ‘politieke bewustwording’ kreeg. Hij zag hoe zijn wijk achteruit holde, hoe de vermogensongelijkheid toenam en hoe politiek links nog net niet ten dode was opgeschreven. Als antwoord besloot hij lid te worden van de SP om zo de neoliberale krachten van tegengas te voorzien. De keuze heeft hem sindsdien meerdere functies binnen de partij gebracht, waaronder plek tien op de huidige Bredase kandidatenlijst.

Hoi Oscar, waarom wil je de Bredase gemeenteraad in?

“In Breda is sprake van een enorme tweedeling: aan de ene kant hebben we mooie, vermogende wijken als het Ginneken en het Ruitersbosch, en aan de andere kant kennen we buurten zoals Haagse Beemden en Hoge Vucht, die door de gemeente worden verwaarloosd. Het stadsbestuur maakt te veel onderscheid in haar beleid. Hierdoor gaat de leefbaarheid er in achtergestelde wijken flink op achteruit.

“Een ander probleem is de gentrificatie van de stad. Stadsdelen met sociale huurwoningen worden omgetoverd tot hippe wijken met als gevolg dat oude bewoners het niet meer kunnen betalen en moeten uitwijken. Dit is een waanbeeld; het probleem wordt zo niet opgelost, maar juist verschoven.

“Deze zorgelijke ontwikkelingen bij elkaar zorgen ervoor dat het vertrouwen in de overheid daalt. Ik wil proberen dat vertrouwen te herstellen door de rol van de lokale overheid te vergroten. In plaats van dat sociale plannen worden versoepeld dienen ze te worden verstevigd. Dit is noodzakelijk voor de stad.”

Uit recent onderzoek van onderzoeksbureau Overheid in Nederland blijkt dat amper zeven procent van de circa 8.500 raadsleden jonger is dan 30 jaar. Dat is opvallend weinig. Waarom zijn jongeren in de lokale politiek belangrijk?

“Veel studenten en jonge mensen denken vaak alleen maar aan de toekomst of aan grote thema’s. Gemeentepolitiek gaat juist over het kleine verhaal, over dat wat dichterbij ons staat. Daar voelen jongeren zich over het algemeen wat minder toe aangetrokken. Terwijl ik denk: de stoeptegel die verkeerd ligt is misschien wel minder interessant, maar niet minder relevant.

“Wat ook niet meehelpt, is dat veel jongeren niet weten wat de gemeenteraad nu precies doet. Dit komt doordat de grens tussen de gemeenteraad en de landelijke politiek onduidelijk is. Die scheidslijn ligt niet goed vast. Daaruit vloeit voort dat het moeilijk is om te realiseren waar de gemeenteraad over gaat.

“Het gevaar is dat we als jongeren denken dat het wel wordt geregeld, maar dan gaat het natuurlijk faliekant mis. Er wordt in de gemeenteraad namelijk behoorlijk veel voor jongeren bepaald. Of de universiteit wordt uitgebreid, hoeveel studentenkamers er beschikbaar zijn en of onze Nederlandse steden binnenkort onder water liggen.

“Het gros van de raadsleden is echter niet van onze leeftijd. Hoewel ik wil geloven dat hun inlevingsvermogen zo groot is dat ze zich volledig in onze problemen kunnen verplaatsen, denk ik dat dit maar beperkt mogelijk is. Bovendien is het soms beschamend om te zien hoe weinig er op gemeentelijk niveau met de jeugd wordt gepraat. Daarom moeten ze zelf de politiek in.

“De SP en sommige andere linkse partijen hebben het imago dat het oudemannenclubjes zijn voor hobbyisten. Hier is niks van waar. De reden dat bij andere partijen meer jongeren rondlopen is dat succes meer succes baart. Een partij die het goed doet, trekt automatisch meer jongeren aan. Toch krijgen jongeren bij ons voldoende ruimte zich te profileren. Qua imago zijn we misschien oud, qua mensen zijn we bijster jong.”

Welke thema’s gaan je in het bijzonder na aan het hart?

“Steeds minder Nederlanders hebben toegang tot het recht doordat het niveau van rechtsbescherming de laatste jaren achteruit is gegaan. Het aantal sociaal advocaten is op een all time low en juridische loketten zijn weggehaald en gehalveerd. Omdat je recht halen te duur is geworden, proberen mensen het überhaupt niet meer. Daarnaast is een zeer groot percentage van de bestuurlijke zaken tegen de overheid. Deze heeft eindeloze financiële middelen om tegen burgers in te zetten. Dit komt niet ten goede aan het vertrouwen in de regering.

“Om dit niveau van rechtsbescherming op te krikken, willen we in elke wijk of gemeenschap een zogenaamd ‘huis van recht’. In zo’n huis kunnen mensen gratis juridische bijstand krijgen. Dit moet ervoor zorgen dat rechtsvinding voor iedere burger toegankelijk wordt, zonder dat deze zich zorgen hoeft te maken over de kosten ervan. Zo kunnen ze iets doen aan hun eigen emancipatie.”

Hoe combineer je de politiek met je studie?

“Ik ben ongeveer vier van de zeven dagen in de week kwijt aan de politiek. Hieronder valt ook mijn werk als politiek assistent voor de president van de Raad van Europa, waardoor ik regelmatig naar Straatsburg moet. Maar juist doordat het onderwijs sinds de pandemie grotendeels online is – en dit zo lijkt te blijven – kan ik het allemaal best goed combineren.”

Welke persoonlijke uitdagingen zie je voor je?

“Waar ik veel plezier uithaal, is het maken van compromissen met mensen die totaal anders denken dan ik. Dat komt in Breda met de huidige politieke verhoudingen veel voor. Het is soms lastig om die mensen tegenover je te hebben, omdat zij een louche of nonchalante houding hebben tegenover thema’s waar ik heel veel waarde aan hecht. Maar juist dat spel om met hen tot een compromis te komen, vind ik een van de allerleukste dingen om te doen.”

_Advertentie.