Weg met die zelfhulpboeken: negatieve emoties kunnen goed voor je zijn
De maatschappelijke druk om gelukkig te zijn kan mensen juist ongelukkig maken. We moeten af van het stigma op negatieve emoties, blijkt uit onderzoek van Egon Dejonckheere.
Gemiddeld zijn personen die de druk ervaren om gelukkig te zijn in het algemeen minder tevreden met hun leven. Zij zijn vaker somber, angstig of vermoeid. Universitair docent medische en klinische psychologie Egon Dejonckheere onderzocht in welke mate de maatschappelijke druk om geluk na te streven samenhangt met psychisch welzijn. Ruim 7400 deelnemers in 40 landen wereldwijd zijn ondervraagd.
Dejonckheere vertelt waarom het onderzoek zich juist richt op dit aspect: “Eerder onderzoek focust vooral op persoonlijke factoren, terwijl de cultuur waarin een maatschappij ingebed is ook een effect heeft op onze mentale gezondheid.”
De geluksnorm
Ieder jaar brengt de VN de World Happiness Index uit. Dit is een ranking van landen op nationaal geluk. Opvallend is dat de druk om gelukkig te zijn vooral effect heeft in landen die hoog scoren op deze index. Dit gaat dus gepaard met slechter psychologisch welzijn.
Nederland staat op plek 5. In vergelijking met Uganda op plek 119 weegt het verband tussen maatschappelijke druk en psychologisch welzijn dubbel zo sterk. Dejonckheere vertelt dat dit komt doordat iedereen redelijk gelukkig lijkt: “Je leeft in een land waar iedereen schijnbaar aan die ‘geluksnorm’ kan voldoen, dit kan zorgen voor een verminderd psychologisch welzijn wanneer het jou niet lukt.” Denk maar eens aan de populariteit van zelfhulpboeken: wie niet gelukkig is, kan het worden, zo is het idee.
In de studententijd moet het gebeuren
De studententijd wordt vaak gezien als ‘de tijd van je leven’. Het is aannemelijk dat de maatschappelijke druk om gelukkig te zijn ook daar geldt. En daar lijkt het inderdaad op. Het Trimbos-instituut, het RIVM en GGD GHOR Nederland hebben landelijk onderzoek gedaan naar de mentale gezondheid van studenten op de hogeschool en universiteit. Hieruit blijkt dat de helft van de respondenten last heeft van depressie of angst, waarvan 12% dit in ernstige mate ervaart.
“In je studententijd moet het nú gebeuren, maar er zijn ook dagen dat het minder gaat”, vertelt Dejonckheere. “Aandacht hebben voor het mogen ervaren van negatieve gevoelens en niet eenzijdig focussen op positieve emoties kan hierbij helpen. De universiteit kan campagnes organiseren waarbij dit actief in de picture staat.”
Dejonckheere verwacht dat zo’n andere benadering kan zorgen voor ontwenning: “Ik denk dat het bij veel mensen eerst verbazing teweegbrengt. Maar dat het, als ze verder gaan denken, inzichtelijk wordt waarom het oké is om je niet altijd goed te voelen.”
Een negatief zelfbeeld
Het onderzoek laat zien dat het verminderen van het stigma rondom negatieve gevoelens belangrijk is. Mensen die niet aan die standaard voldoen zullen dan minder snel een negatief zelfbeeld krijgen. Weg met die zelfhulpboeken dus.
Advertentie.
