Blijven afgestudeerde internationals in Nederland? Dat moet nog maar blijken

Toen ik studeerde waren er nog geen internationals. Je had alleen Erasmusstudenten en Duitsers, en bij Nederlands recht waren ze allebei niet. Soms had je een Engelstalig vak waar een Italiaan of – exotisch! – iemand uit de Baltische staten bij aanwezig was, maar verder troepten die Erasmusstudenten vooral samen in de mensa of de bibliotheek.

Duitsers zaten in Nijmegen, waar ik mijn studietijd begon, vooral bij psychologie. In Duitsland is het aantal studieplekken psychologie begrensd op het aantal psychologen dat men daar nuttig vindt, zoals wij dat in Nederland doen bij geneeskunde. Ieder jaar trokken daarom een paar honderd Duitse studenten uit het grensgebied naar de vier meest oostelijk gelegen universiteiten. Daar hoefden ze geen selectie te doorstaan.

Na afloop van hun studie reist het merendeel weer terug voor een master in Duitsland, dat wist iedereen. Dat zij op kosten van de Nederlandse overheid studeerden hoorde erbij, net zoals Nederlandse studenten in Vlaanderen geneeskunde en diergeneeskunde deden.

De paniek onder die studenten was dan ook groot toen Duitsland dit jaar haar wet aanscherpte, waardoor studenten met een Nederlands diploma in Duitsland geen psychotherapeut meer kunnen worden. Ze worden met een Nederlands bachelordiploma simpelweg niet meer toegelaten tot een Duitse master. Daarvoor waren ze juist naar Nederland gekomen.

Als we bestuurders van universiteiten en hogescholen mogen geloven zijn de Duitse psychologiestudenten een uitzondering. Wanneer zij hun extreem snelle internationalisering verdedigen schermen zij namelijk altijd met de zogenoemde stayrate. Dat is het percentage afgestudeerde internationals dat na vijf jaar nog in Nederland woont en werkt.

Vorige week werd die stayrate in NRC nog gebruikt om Kamerleden mee om de oren te slaan. Volgens zeven universiteits- en hogeschoolbestuurders blijft iets meer dan 20 procent van de afgestudeerde buitenlandse studenten in Nederland na hun afstuderen.

Toegegeven, wie alleen naar de uitkomsten van het onderzoek van Nuffic kijkt, moet ze gelijk geven. Van de in 2015 afgestudeerde internationals verbleef vijf jaar later nog 23,6 procent in Nederland.

Daarin zit echter precies de crux. Wanneer je ervan uitgaat dat studenten gemiddeld vier of vijf jaar studeren, zijn deze studenten in 2010 of 2011 begonnen in Nederland. Het begrip international classroom was toen nog niet eens uitgevonden, en een groot deel van de 24.000 internationale studenten die toen naar Nederland kwamen moest Nederlands leren voordat ze iets begrepen van wat er in de collegezaal werd gezegd.

Voor de bijna 80.000 internationals die vorig jaar in Nederland studeerden is dat allang geen voorwaarde meer. Sommige universiteiten zijn volledig Engelstalige bastions geworden waar je wordt aangesproken als je je moerstaal nog gebruikt. Anderen schakelen onmiddellijk over wanneer een niet-Nederlands sprekende student de kamer binnenwandelt.

In die Engelstalige universitaire bubbel is er geen noodzaak om Nederlands te leren, en je daarmee te verdiepen in de Nederlandse samenleving. Het blijft giswerk wat dat met de stayrate doet. Maar ik durf wel een educated guess te doen.

_Advertentie.