Little Rumor in Casa UR

Het beleid van de universiteit krijgt vorm in de universiteitsraad. Maar hoe ziet zo’n vergadering er eigenlijk uit? Waarover praten de raadsleden en bestuurders en hoe is de sfeer? Columnist Clemens van Diek doet op ludieke wijze verslag van een universiteitsraadsvergadering vol discussie en debat.

Beeld: Univers

Een hond wordt uitgelaten en begint te blaffen tegen de bladblazer. Een enkel raadslid draait zich om om te kijken waar dat geblaf vandaan komt. Buiten is het koud. Vorst. Het campusgras is bedekt met rijp. IJs op de vijver. Binnen is het aangenaam. Niet alleen qua temperatuur. De verwarming draait ongetwijfeld op volle toeren, ofschoon wel een graad lager. Verhitte discussies zijn er overigens niet vandaag. Geblaft wordt er evenmin. Blaffende honden bijten trouwens niet. Een sfeertekening van een serieus te nemen (en genomen) Tilburgse Universiteitsraad.

Er staan meerdere duurzaamheidstopics op de lange agenda van de Universiteitsraad. Toepasselijk in deze tijd met zijn hoge energieprijzen. Gebouwen gaan eerder dicht, blijkt uit het discussiepunt Energy & Closing Buildings earlier. Er wordt geadviseerd over Sustainable Business Operations, ingestemd met het Annual plan Health Safety Environment, geïnfomeerd over het Elaboration Strategy Memo en de Headlines Budget 2023 herbergen ook de nodige sustainability implications en implementations. Dan hebben we meteen de belangrijke bevoegdheden van de UR te pakken: het adviesrecht (for advice), het instemmingsrecht (for consent) en het bespreek- en initiatiefrecht (for information, for discussion). De UR mag alle zaken bespreken die de universiteit aangaan, daarover standpunten kenbaar maken en voorstellen doen aan het CvB. En dat levert de vijftiende december een vracht aan agendapunten op.

‘Yes, we can be more explicit’

Het College is by the way geen lid van de UR maar zit aan, knikt, luistert, licht toe, verdedigt, is positief, raadt af en belooft aardig wat, best veel, ook deze ochtend/middag. Een dwarsdoorsnede: ‘Komen we op terug’, ‘Gaan we aanvullen’, ‘We will more elaborate on that’, ‘Concrete results will coming up’, ‘We will wrap it up’, ‘We are confident’, ‘Steps have been taken’, ‘Further debate next January or February’, ‘We will take your suggestions at heart’ en ‘Yes, we can be more explicit’. De mooiste: ‘We are constantly adapting and cascading down to the workfloor’.

Over duurzaamheid gesproken, wat opvalt is dat er amper paperassen te zien zijn. Het papier is uitgebannen, alleen uw verslaggever (en zo te zien de rector) zit nog met pen, blocnote en een uitgeprinte agenda, het nodige te noteren. De laptop viert hoogtij, met de digitale verwerking van alle stukken. Ook op de publieke tribune, bevolkt door de ambtelijke support, heeft men de laptop op schoot en de iPhone bij de hand. Het moet gezegd, de technische en papierloze ondersteuning is efficiënt en spaart een paar bomen bovendien.

Perfect Engels

De agenda van de Universiteitsraad is vol, erg vol, te vol, beaamt ook voorzitter Rien Wijnhoven. Dat moet volgende keer minder. Er zijn nu 22 punten te behandelen. De een duurt langer (45 minuten) dan de ander (5 minuten). Maar de geplande drie uur, die op deze winterse dag voor de onderwerpen wordt uitgetrokken, wordt niet gehaald. Om 13.00 uur wordt afgesproken dat tot 13.45 uur wordt doorvergaderd. Het tempo neemt daarna toe, de woorden van de woordvoerders ratelen rapper over de lippen, in prima Engels trouwens. Absoluut geen ‘different cook Van Gaaltjes’, no way. Wel af en toe een Nederlands woord omdat de Engelse variant niet zo snel opborrelt of domweg niet bestaat. “I don’t know the word for it”, horen we Paulina Snijders, vice-voorzitter van de Executive Board, een keer zeggen. De gekozen studenten, maar ook de medewerkers, beheersen het Engels zonder uitzondering opvallend goed, beduidend beter dan sommige docenten in de collegezaal, als we klachten daarover mogen geloven.  

‘Werkdruk, dat woord valt zo ongeveer bij alle agendapunten’

Afspraak is dat wanneer er native speakers aan tafel zitten de voertaal Engels is. Deze donderdag zijn twee raadsleden native speaking. Dat gebeurt om de vele internationals ook bij het bestuur te betrekken. Zo is de meerderheid van de PhD’s buitenlandstalig. En dat zijn er nogal wat. Is een (commissie)vergadering volledig ‘national’ dan spreekt men Dutch. “Meetings in het Engels zijn wel wat droger; een kwinkslag maken in het Engels is toch een another piece of cake,” aldus chairman Rien, die van het voorzitten zijn beroep heeft gemaakt, en ook bij de Radboud Universiteit Nijmegen de hamer hanteert.

Broekpak en casual suit

De gekozen studenten van de fracties SAM en FRONT zijn wat dit aangaat zeker rijp voor een international business career. Ook wat betreft hun outfit. Donker broekpak bij de dames, de opgestoken haren bijeengehouden met een simpel klemmetje (dat dan weer wel). De twee mannelijke studenten in casual suit zijn de enige met een stropdas (blauw), naast rector Wim van de Donk die een felle kerstrode neckwear heeft gekozen (ik schat dat hij die zelf uit de kast heeft gepakt, wat hij beaamt). Enkele medewerkers dragen een licht glinsterende stemmige Kersttooi. Paulina Snijders komt op met een opvallende zwarte broek met glanzende zilveren motieven. Zij kan die avond zo naar het medewerkersfeest The Christmas Connection in concertzaal 013, waar zich in de grote zaal zo’n 1300 deels in kerstkleuren uitgedoste medewerkers zullen verzamelen. We memoreren plaatsvervangend CvB-secretaris Carolien Metselaar na haar aanschuiven bij de UR: “It is a great place to be here.” Dit saamhorige feest in 013, waar ook zij wordt gespot, heeft dat ongetwijfeld bevestigd.

Werkdruk

Een zinderende avond wordt het, zo blijkt, met pompende pop, knap uitgevoerde karaoke, stromende taps en vrolijk volk. Femke Trommels, een van de nieuwe leden in de fractie Onafhankelijken, vermaakt zich prima met haar collegae. En zo zien we overal clubjes teamgenoten, in opperbeste stemming, deinend op het coverwerk van De Coronas. Acht uur per week is Femke vrijgesteld voor UR-werk. Collega Corine vindt dat prima, maar vervanging moet nog wel geregeld worden voor de dag die het team nu mist. Want, zoals op zoveel plekken op de uni, de werkdruk is hoog. Dan is die met liefde ‘overgedragen’ tijd best een aderlating.

Over werkdruk gesproken, dat woord valt zo ongeveer bij alle agendapunten. Work load, working pressure, working stress. De hoge werkdruk, die in alle lagen van universiteit speelt, moet worden aangepakt. Dat valt op te maken uit de punten Untangle & Unburden (Ontknopen en ontzorgen – ofwel voorkom een burn-out), het Arbo- en Milieujaarplan, de Regeling Duale Carriere, het Life Long Development Memo en uiteraard de untangle- en unburden-implementatie uit Weaving Minds & Characters, de universitaire strategie op weg naar 2027.

De rector beaamt “the work pressure is enormous. It is not a normal job to be a researcher, teacher or staff member.” Vice-rector Jantine Schuit vult aan: “Staff can help to reduce work load and people can choose their own career path.”

Elaboreren ≠ Opstarten

De voorzitter hoeft deze middag niet streng op te treden, het gaat er gemoedelijk aan toe. Alles verloopt volgens plan (behalve de duur) en in unanimiteit. De meest pikante kwestie is dat een Elaboration Memo geen uitgewerkte notitie genoemd mag worden maar eigenlijk een Starting Point Memo is. Want er wordt weinig in geëlaboreerd; er is eerder sprake van een opstartstory. En opstarten is niet hetzelfde als uitwerken, elaboreren. De fracties zijn unaniem in hun afwijzing. Het sterkst geformuleerd door Bert Willems (fractie Internationals): “The quality of this memo is low, with a lot of buzz words and vague goals.” Er volgt een korte schorsing, waarna het memo als Starting Memo wel door de beugel kan. Ja, het komt nauw aan op intentie, formulering en kwaliteit. SAM: “We are glad you guys are listening to us.”

‘Een Elaboration Memo mag van de UR geen uitgewerkte notitie genoemd worden’

Kort wordt nog wel verwezen naar enige reuring die is ontstaan in de vooroverleggen over de toewijzing van zogenaamde Startersbeurzen in de begroting, volgend uit de Bestuursagenda. Maar daar blijft het bij.

Een maidenspeech is er ook nog, door ouwe rot Sebastiaan Vermeulen, dus zo maiden was het niet. Een partijgenote moest afhaken vanwege een nieuwe functie met andere prioriteiten zodat de ervaren Sebastiaan weer van de Onafhankelijke stal gehaald werd.

37 ambities in de pijplijn

Bij het punt over de implementatie van de universitaire strategie neemt de coordinator van de strategie Rob van Hensberg plaats op de stoel van de voorzitter (“I never thought I would be sitting in this chair”). In een powerpoint maakt hij duidelijk hoe het College de Strategie 2027 verder wil ‘elaboreren’. Er is een lijst van 37 strategische ambities geformuleerd, waarvan er inmiddels één is gerealiseerd: de  aanstelling van een studentassessor bij het CvB. Da’s wel de makkelijkste van alle ambities, aldus de raad. De rest zit nog in de molen, die door Rob visueel, ‘plotted on a timeline’, wordt weergegeven als een soort Circle of Life, een pijplijn waarin de ambitie rolt van starting up, naar consultatie, working fields, richting project naar besluit en afvinken.

Rector Wim, belezen en nooit te beroerd om een boek aan te bevelen, had Rob bij aanvang van het strategieproject nog het boek Strategy Safari van Henry Mintzberg cadeau gedaan. Want “een strategietraject zit vol verrassingen en vraagt om aanpassend vermogen; daarom spreken we ook van een rolling strategy.” Als fan tipt de rector vast de nieuwe in 2023 te verschijnen Mintzberg: Understanding Organizations… Finally.

Wim verdient ook de Most Catchiest Sentences Award, met zinnen als:

“We do not take a Stalinistic approach. We will need your help too.”

“Money is not always the main object.”

“Lost in translation. Not every academic is able to communicate in the ecosystem.”

“Not everything is equally important and related to the explicit strategy. The Schools also take their own independent initiatives.”

“Are we too ambitious? No. If we don’t dare to take risks, we will never achieve anything.”

We begrijpen deze Understanding Society-organisatie na vanmiddag nog beter.

De ambitie om meer vrouwelijke hoogleraren in dienst te hebben mag van de raad echter wel omhoog. De UR zelve geeft het goede voorbeeld: we tellen (incl. secretariële ondersteuning) 19 dames aan de tafel, tegenover 7 heren (1 SAM, 1 FRONT, 2 Onafhankelijken, 1 International, 1 rector, 1 voorzitter). Man, – opnieuw – Mens, dat is een jarenzeventigverhouding maar dan vice versa!

‘Jetzt gehts los’

“The good news is…” horen we meerdere keren. Het is constructief allemaal. De Board prijst haar criticasters: “You’re one of the critical readers, that’s what we need”. Geen gescheld, geen Britse Lagerhuistaferelen. Het gaat er beleefd en begripvol aan toe met een toegevend College. Kritiekpunten worden ‘meegenomen’, heet het.

De goednieuwsshow nadert zijn eind. De raad is positief over een belangrijk besluit inzake de inrichting van de medezeggenschap bij JADS. De Jheronimus Academy of Data Science in Den Bosch staat wat dat aangaat voortaan op eigen benen, “thanks to legal affairs after working on it for three years”. Wat de rector doet opmerken: “Jetzt gehts los.” Wat los gaat zijn ook de Announcements, de aankondigingen van eenieder tot slot. Ze worden er als een raket doorheen gejast. Want de tijd dringt en de plicht elders roept alweer.

Leerschool

Voor met name studenten moet dit raadswerk een interessante leerschool zijn, een ervaring die niet misstaat op een cv. Deze lichting lijkt er echt zijn best voor te doen, getuige de energieke bijdragen in perfect Engels. Ze komen daarbij op voor hun achterban  – met 36 procent opkomst zit TiU landelijk in de top (“dat kan nog beter”)  – en vandaag ook voor de onder grote druk werkende medewerkers. Immers, een docent die er onderdoor gaat is niet in het belang van hen die de collegebanken bevolken. Nog wel deze vraag: wat is nou precies het verschil tussen SAM en FRONT? Is het meer dan alleen de kleur groen en blauw die de studentenprooi in campagnetijd onder ogen krijgt? Inhoudelijk was het verschil vandaag jedenfalls niet echt hoorbaar.  

Vier uur later is het gedaan. Rien: “Looking at the clock, are we satisfied? Yes? Okay. Dan dank ik ieder voor de inzet en zien we elkaar vanavond in 013.” Amen.

In de Tilburgse poptempel kan men de stortvloed aan bestuurlijk jargon, inspraakzinnen, kritische noten en vage beloften van zich afdansen en wegspoelen. Het ging er inside-up, bottom-up en top-down aan toe in 013. Na afloop bleef het nog lang prettig onrustig in de aangrenzende etablissementen.

Clemens van Diek doet in columns verslag van de uraad. Dit doet hij namens de universiteitsraad.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.