Vidar: een geschiedenis van de studentenroeivereniging

De Tilburgse roeivereniging Vidar is relatief jong, maar heeft in korte tijd een indrukwekkende geschiedenis opgebouwd. Terwijl de vele gezelligheidsroeiers de vereniging laten groeien, gaan de wedstrijdroeiers voor de prijzen.

Doop van de Vidar-boten in november 1963. Beeld: Rinus Boenders

Roeien is een echte studentensport. Begonnen aan de vermaarde Engelse universiteiten van Oxford en Cambridge, die het in 1829 voor het eerst tegen elkaar opnamen op de Thames in Londen. Deze wedstrijd, die sinds 1856 jaarlijks plaatsvindt, staat bekend als ‘the Boat Race’ en wordt met acht mannen, exclusief stuurman, per boot geroeid. Sinds 1927 is er ook een vrouwenvariant en beide wedstrijden worden sinds 2015 op dezelfde dag en over dezelfde afstand (ongeveer 7 km) gevaren.

Zondag 26 maart was het weer zover. Gadegeslagen door honderdduizenden mensen en uitgezonden op de BBC, zag het publiek dat zowel de mannen- als vrouwen-acht van Cambridge zich naar de overwinning roeiden. Hiermee heeft Cambridge tot nu toe 84 keer de wedstrijd gewonnen en Oxford 80 keer. Eén keer eindigde de competitie onbeslist en dat was in 1877. Volgens het roeiteam van Oxford, omdat de scheidsrechter tijdens de finish onder een struik lag te slapen!

Nederland

In de zomer van 1878 werd in Nederland de eerste officiële studentenroeiwedstrijd gehouden op het Galgewater in Leiden. Niet met een acht-persoonsboot, maar met een vier-persoons gestuurde boot. De Leidse roeivereniging Njord daagde toen de Delftse Studentenroeivereniging Laga uit, maar moest het tegen hen afleggen met de beste tijd van 14 minuten en 42 seconden.

Dit hoofdnummer, ofwel de ‘race der Oude Vieren’, groeide in de jaren daarna uit tot de bekendste en meest prestigieuze roeiwedstrijd onder Nederlandse studenten. De roeiverenigingen waren ontstaan uit de corporale studentenverenigingen, zoals toen gebruikelijk was. In 1880 kwam daar de Utrechtse Studenten Roeivereniging Triton van het Utrechtse Studenten Corps bij.

Sinds 1883 vormden Njord, Laga en Triton gezamenlijk de Nederlandse Studenten Roeibond die jaarlijks de Varsity uitschreef. In 1891 sloot het Amsterdamse Nereus zich daarbij aan, in 1912 gevolgd door het G.S.R. Aegir uit Groningen. Na de Tweede Wereldoorlog volgden nog het Wageningse Argo (1946) en in 1962 Skadi uit Rotterdam.

Vidar

De Tilburgse roeivereniging Vidar bestond toen pas één jaar en was, net als de andere studentenroeiverenigingen, voortgekomen uit een traditionele studentenvereniging: St. Olof. Zowel de naam Olof als Vidar waren van Noorse herkomst, waarbij Vidar of Widar in de Noordse mythologie bekend stond als de stille teruggetrokken bosgod, die zon op wraak.

Sinds 1960 waren er door de Tilburgse studenten al pogingen ondernomen om een roeivereniging op te zetten, maar vanwege geldgebrek was dat tot dan toe niet gelukt. In 1962 slaagde men er uiteindelijk wel in, onder meer met subsidies van het curatorium van de eigen hogeschool alsook van St. Olof. In de statuten was opgenomen dat alleen studenten die ingeschreven waren aan de Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg lid konden worden van Vidar. Men rekende op vijftig leden in het openingsjaar, hetgeen volgens de eigen prognoses kon uitgroeien tot minimaal 200 leden.

In november 1963 werd aan het Wilhelminakanaal ter hoogte van Koningshoeven officieel het botenhuis van Vidar geopend en werden de negen nieuwe boten ten doop gehouden door de rector magnificus Cees Scheffer, de net aangetreden secretaris van het curatorium, Han Loevendie, alsook de Tilburgse wethouder van Onderwijs (zie de foto aan het begin van dit artikel, red.).

Wedstrijden

Ook zou op die dag een wedstrijd worden verroeid op het Wilhelminakanaal over een lengte van 500 meter en wel tussen de ‘vier’ van Vidar en de ‘vier’ van de Eindhovense studentenroeivereniging Tachos. ‘Welke op overtuigende wijze door ons werd gewonnen’, voegde de vice-praeses van Vidar er in het jaarverslag enthousiast aan toe.

Het was niet de eerste wedstrijd van Vidar, want de vereniging had in juni ook al meegedaan aan de Argo-sprintwedstrijden en het driedaagse Amsterdamse roei-evenement, met als inzet de koninklijke Hollandiabeker. In juli waren ze in het strijdperk getreden tegen het Rotterdamse Skadi, ter gelegenheid van hun jubileum.

Het was een tegenvaller dat er voorlopig geen officiële wedstrijden konden worden geroeid op het ‘eigen’ Wilhelminakanaal, omdat de breedte van het kanaal dat niet toeliet. Het was wachten op de watersportbaan vlakbij het recreatiepark Beekse Bergen voordat ook in Tilburg nationale studentenwedstrijden geroeid konden worden. Sinds de oprichting in 1971 van het Nationaal Overleg Orgaan Competitieroeien organiseert Vidar hier jaarlijks roeiwedstrijden. Met dit evenement begint het seizoen van de studentenroeicompetitie in Nederland.

Toch deed de Tilburgse vereniging het in die eerste jaren niet onverdienstelijk. Zo behaalde zij in 1964 tijdens de 32ste wedstrijd om het kampioenschap van de Amstel, onder de roeiers bekend als de Head of the River, de 14de plaats van de 41 roeiteams (tweede divisie). Hun ‘acht’ had de afstand in een tijd van 27 minuten afgelegd, ‘slechts’ 21 seconden langzamer dan de winnaar. In hetzelfde jaar had Vidar in Delft tijdens de roeiwedstrijden van de Katholieke interacademiale zelfs de eerste prijs behaald en, aldus de commentator, ‘gewoon de baan aangeveegd’ met Proteus (Delft) en Phocas (Nijmegen).

Dertig roeiploegen

Zij die landelijk uitkwamen voor hun roeivereniging waren de zogenaamde wedstrijdroeiers. Zij trainden dagelijks en moesten geregeld de alcohol laten staan. Dit in tegenstelling tot de ‘gezelligheidsroeiers’. Dit wierp zijn vruchten af, want in 1967 behaalde Vidar met hun ‘acht’ de achtste plaats (26 min. 52 sec.) bij de Amsterdamse Head of the River.

Bij de laatste race in 2022 kwam Vidar op de negende plaats terecht met een tijd van 25 minuten en 51 seconden. In hetzelfde jaar werd de Tilburgse oud-student Joeri Bruschinski gehuldigd door de universiteit, omdat hij zich via Vidar had doorontwikkeld tot nationale toproeier. Diverse nationale en internationale prijzen vielen hem ten deel waaronder podiumplaatsen bij de Wereldkampioenschappen.

De Tilburgse studentenroeivereniging Vidar is heden ten dage een grote roei- en gezelligheidsvereniging voor studenten. Zij telt achttien disputen, dertig roeiploegen, vijftig commissies, en niet minder dan 751 leden. Wie meer interesse heeft in de geschiedenis van deze vereniging kan terecht bij het Stadsarchief Tilburg en de afdeling Academisch Erfgoed.

Of je kan in het najaar een kijkje komen nemen bij de vitrines in CUBE, waar de geschiedenis van verschillende Tilburgse studentenverenigingen op een aantrekkelijke manier wordt gepresenteerd.

Joep van Gennip is programmamanager Universitair Erfgoed aan Tilburg University.

Advertentie.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.