Met dertig studiepunten naar je tweede jaar: minister wil bsa versoepelen

Met dertig studiepunten naar je tweede jaar: minister wil bsa versoepelen

Het bindend studieadvies wordt versoepeld. Eerstejaarsstudenten hoeven binnenkort nog maar dertig van de zestig studiepunten te halen, als het aan minister Dijkgraaf ligt. Universiteiten zijn fel tegen de plannen.

Beeld: Jack Tummers

Selectie na de poort, zo noemen studenten het bindend studieadvies (bsa) ook wel eens. Officieel mogen universiteiten studenten niet weigeren, wie een vwo-diploma of andere geldig papiertje op zak heeft, mag studeren wat hij of zij wil, zolang er maar plek is. Maar in de praktijk leggen universiteiten de lat in het eerste jaar vrij hoog: wie niet goed genoeg presteert, moet alsnog afzwaaien.

Daar komt verandering in, blijkt uit plannen van minister Robbert Dijkgraaf. De staande praktijk, dat universiteiten zelf mogen bepalen hoeveel ECTS een student in het eerste jaar moet halen, komt tot een einde. Vanaf het studiejaar 2025/2026 mogen universiteiten nog maximaal 30 studiepunten verplicht stellen, de helft van het aantal punten dat er eigenlijk voor een jaar staat. Wie dat behaalt, mag door naar het tweede jaar.

‘Er komt veel op een student af, zoals op kamers gaan, wennen aan een studie en studentenleven, en op eigen benen staan,’ licht de minister zijn plannen toe. ‘Te veel druk werkt verlammend en kan leiden tot slechtere leerprestaties.’ Door studenten de tijd en ruimte te geven, komen ze beter op hun pootjes terecht, is de hoop.

Verademing

In het tweede jaar kan wel van studenten verwacht worden dat ze minimaal 60 studiepunten hebben behaald. Voor wie dat niet lukt, is het alsnog einde oefening. Daarbij wil Dijkgraaf wel dat universiteiten meer hun best gaan doen voor studenten die er wat langer over doen. Hij wil een persoonlijk gesprek met een student die het bsa niet dreigt te halen verplicht stellen.

Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) hangt de vlag uit. ‘Een verademing dat deze stap eindelijk wordt gezet.’ Ook het ISO vindt dat de druk op studenten in het huidige systeem te groot is. ‘Het bsa hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van jonge mensen, in een tijd dat ze zichzelf moeten ontdekken’. De studentenclub had al langere tijd moeite met het gegeven dat een bindend ‘advies’ werd gebruikt om studenten de deur uit te werken.

Universiteiten ontevreden

Niet iedereen is enthousiast. De plannen zijn ‘ongewenst en onverstandig’, reageert belangenclub Universiteiten van Nederland (UNL). De universiteiten wijzen er op dat het bsa ervoor zorgt dat studenten minder studievertraging oplopen, beter voorbereid zijn op de rest van hun studiejaren, en eerder een signaal krijgen als een studie toch niet bij ze past.

Studenten die in het eerste jaar vertraging oplopen, halen volgens de universiteiten die achterstand later vaak niet meer in. Het versoepelen van de bsa-norm gaat er volgens Nederlandse universiteiten voor zorgen dat studenten vaker en meer vertraging oplopen. ‘Dat zorgt voor meer stress in latere jaren.’ Ook gaat de werkdruk van docenten volgens de kennisinstellingen nog verder oplopen, omdat er straks vaker college gegeven moet worden aan ‘studenten met een studieachterstand’.

Hoe het dan wel moet? Als er iets moet veranderen, doe het dan lokaal, zeggen de universiteiten, in gesprek met de medezeggenschap. Dan kan ‘rekening worden gehouden met de verschillen tussen opleidingen en wensen van studenten en medewerkers’.

De Tweede Kamer moet nog over de nieuwe plannen praten.

Universiteiten mogen nu nog zelf bepalen hoe het bsa er precies uitziet. Gemiddeld eisen de instellingen dat studenten 45 studiepunten halen in het eerste jaar. Tilburg University is daar net iets soepeler in: hier mag een eerstejaars door als er 42 studiepunten binnengetikt zijn. De Erasmus universiteit steekt met kop en schouders boven de rest uit: daar moeten eerstejaarsstudenten nu nog alle 60 studiepunten behalen.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.