Stuur studenten niet weg met een bindend studieadvies, maar help ze er bovenop

‘Studenten zijn net mensen. Mensen die soms wat meer tijd nodig hebben. Natuurlijk hebben zij dan hulp nodig. Maar hulp is vrijwel nooit mensen genadeloos wegsturen.’

Met een mengelmoes van verbazing en afschuw las ik het verhaal van Thijmen. Hij is één van de studenten die in NRC mocht vertellen over zijn ervaringen met het bindend studieadvies. De meningenhebbers en lobbyclubs buitelden over elkaar heen toen minister Dijkgraaf bekendmaakte dat hij het bindend studieadvies wil versoepelen. Het waren vooral de gekende meningen. Ik leerde meer van de persoonlijke verhalen, zoals die van Thijmen.

Thijmen Lodewijk is nu 29. Negen jaar geleden had hij net zijn hbo-propedeuse afgerond. Hij meldde zich aan voor geschiedenis op de universiteit. Tot er in die zomer een ramp gebeurde: de MH17-ramp. In het vliegtuig zaten familieleden en een collega van Thijmen. Ze stierven kilometers in de lucht boven de door Russen geannexeerde Oekraïnse provincie Donetsk.

Het eerste jaar van je studietijd is altijd een lastige periode, laat staan wanneer er in de maanden daaraan voorafgaand zo’n catastrofe plaatsvindt. In zijn eerste jaar werd hem geadviseerd te stoppen, zo vertelt Lodewijk aan de krant, omdat het niet goed ging. Het jaar erna probeerde hij het nogmaals, en miste hij de grens van het bindend studieadvies op één vak na.

Thijmen stapte naar de examencommissie, hield het pleidooi dat er persoonlijke omstandigheden waren waardoor hij niet optimaal kon presteren, maar hij kreeg nul op rekest. ’Volgens de commissie had ik stappen moeten ondernemen om er iets aan te doen: naar een psycholoog gaan bijvoorbeeld.’ In Brabant hebben we daar een mooie uitdrukking voor: achteraf is het mooi wonen.

Dat is precies het probleem met het bindend studieadvies. Veel te vaak is het namelijk geen advies, maar een manier om studenten af te rekenen. Doordat er tegenwoordig zoveel studenten zijn, is de begeleiding van eerstejaarsstudenten – zeker bij grote studies – vaak beperkt tot een paar gesprekjes of bijeenkomsten met ouderejaars en studiebegeleiders.

Het bindend studieadvies heeft op die manier weinig met een advies te maken. Het is eerder een middel waarmee universiteiten en hogescholen een schifting kunnen maken. Daarmee kunnen ze studentenaantallen in latere jaren beheersbaar maken, en de studenten die statistisch gezien een iets kleinere kans hebben om af te studeren wegsturen. Dat is vanuit de financieringssystematiek van universiteiten handig, en statistisch gezien verdedigbaar.

Maar het gaat voorbij aan het feit dat studenten net mensen zijn, mensen met histories, mensen met problemen, mensen die soms wat meer tijd nodig hebben, mensen die in een bepaalde omgeving zitten. Natuurlijk hebben zij soms hulp nodig. Maar hulp is vrijwel nooit mensen genadeloos wegsturen. Het is veelzeggend dat studenten die een negatief advies krijgen vaak alsnog aan een zelfde soort studie aan een andere universiteit beginnen.

En Thijmen? Thijmen wachtte een jaar, begon opnieuw aan de bachelor geschiedenis, en haalde hem, keurig binnen vier jaar.

_Advertentie.