Werken aan je mentale gezondheid tijdens de Awareness Week:  ‘Als je de juiste vragen stelt, leer je jezelf beter kennen’

Stress, slechte nachtrust of faalangst. Tijdens de Awareness Week werkten studenten van Tilburg University aan hun mentale gezondheid. Vijf dagen lang stonden er verschillende activiteiten op de planning om de mentale gezondheid en weerbaarheid van studenten te verbeteren: ‘Op de fiets naar huis voel ik me helemaal zen.’

Ruim drie jaar geleden zat ik voor het laatst in de collegebanken. Hoewel de tijd voorbij vliegt, voelt het als de dag van gisteren. De interessante verhalen van professoren, tentamenweken en studentenfeestjes hebben een diepe indruk achtergelaten. Toch was het niet altijd rozengeur en maneschijn. Regelmatig ervoer ik stress door studieprogramma’s met piekbelastingen en maakte ik me zorgen of ik na mijn studie wel een leuke baan zou vinden.

Voor de huidige lichting studenten is dat natuurlijk niet anders. Ook zij staan regelmatig voor psychische uitdagingen. Zo kunnen faalangst, depressies, geldzorgen of weinig energie een behoorlijke stempel drukken op iemands studententijd. Wanneer moet je aan de bel trekken? En waar kun je als student terecht voor advies en ondersteuning? Die vragen staan centraal tijdens de Student Wellbeing Awareness Week.

‘Faalangst, depressies, geldzorgen of weinig energie kunnen een behoorlijke stempel drukken op iemands studententijd’

Op uitnodiging van TiGeAk en Fractie SAM reizen verschillende professionals, sprekers en ervaringsdeskundigen in de week van 11 maart af naar de Tilburgse campus om studenten een duwtje in de goede richting te geven. En ook Univers is erbij.

Rond de tafel

Ik trap de week af met een ‘Rond de tafel’-gesprek.  Bij binnenkomst word ik hartelijk ontvangen door Anneriet Boonen van Vita Tilburg. Op tafel liggen een aantal tekeningen. ‘Laat je ogen over de tekeningen dwalen en kies een afbeelding die je aanspreekt,’ zegt ze tegen de groep deelnemers.

Mijn ogen vallen op een tekening van twee mannen die elkaar innig omhelzen. Een beeld van liefde, zo lijkt het op het eerste ogenblik. Toch denk ik dat de tekenaar van het beeld ons iets anders probeert te zeggen. De rug van een van de mannen wordt doorzeefd met pijlen, maar het lijkt hem niet te deren. Een moderne Sint Sebastiaan? De andere man lijkt verantwoordelijk te zijn voor het aangedane leed. In zijn rechterhand houdt hij een boog vast en op zijn rug draagt hij tas waar een viertal pijlen uitsteken. Is het Eros?

Anneriet vraagt ons waarom we deze afbeelding hebben gekozen. Ik vind het een lastige vraag: wat zegt de keuze van de afbeelding over mij? ‘Ik ben dol op lezen, vooral mythologische verhalen spreken me aan. Voor de Grieken waren deze verhalen een van de grootste bronnen van vermaak, maar ze hadden ook een morele boodschap,’ vertel ik aan de groep.

‘Als ik deze afbeelding bekijk, zie ik verschillende boodschappen. Enerzijds denk ik dat de tekenaar zich beklaagt over de zogenaamde ‘maakbaarheid’ van de liefde. De Eros-figuur heeft met zijn afgeschoten pijlen zijn liefde bij de andere figuur afgedwongen. Mag je dat wel doen? Anderzijds kun je de tekening ook interpreteren als lofzang voor vrijheid. Twee mannen hebben elkaar lief en er is niemand die hun omhelzing verstoort,’ vervolg ik mijn uitleg.

‘Kickboksen kan helpen bij het verminderen van stress en angst’

‘Denk je dat er een juiste manier is om iemand lief te hebben?’ vraagt een van de deelnemende studenten. Een interessante vraag waar ik het antwoord niet direct op weet. Gelukkig hoef ik de vraag niet te beantwoorden. ‘Zie de vraag als een cadeautje,’ zegt Anneriet. ‘Als je aan jezelf de juiste vragen stelt, leer je jezelf nog beter kennen.’

Kickboksen

Na een ochtend vol zelfreflectie besluit ik het in de middag over een andere boeg te gooien. Op de planning staat een kickbokstraining in het sportcentrum. Hoewel het vooral een fysieke uitdaging is, lees ik voorafgaand aan de training dat kickboksen kan helpen bij het verminderen van stress en angst. Door regelmatig te trainen, leer je hoe je emoties onder controle houdt en spanning loslaat. Het zou een manier zijn om negatieve energie kwijt te raken en je geest te ontspannen. Wie wil dat nu niet?

Enthousiast wacht kickbokstrainer Juul de deelnemers op. Na een korte introductie en warming-up, gaat de training van start. ‘Zoek iemand om deze les mee te trainen. Om de beurt voeren jullie een aantal stoten uit. Let goed op, ik doe het een keer voor,’ zegt Juul. Enthousiast laat hij de groep zien wat de bedoeling is.

Vol bevlogenheid probeer ik zo goed mogelijk na te doen wat ik zojuist heb gezien. Hoewel mijn hoofd en lichaam nog niet helemaal goed samenwerken – ik voer de stoten niet altijd in de goede volgorde uit – begrijp ik wel waarom de sport zo populair is. Anders dan de fitnesstrainingen die ik meestal volg, merk ik dat mijn gedachten tijdens het kickboksen niet afdwalen. Mijn focus ligt volledig op het uitoefenen van de bewegingen.

Gedurende de les volgen de combinaties van verschillende stoten elkaar in rap tempo op. Mijn hartslag gaat omhoog en het zweet breekt me aan alle kanten uit. Wanneer het einde van de les nadert en alle deelnemers naar adem happen, volgt er nog een pittige buikspieroefening. Vastberaden om niet op te geven, vecht ik me mentaal door de laatste minuutjes heen.

Op de fiets terug naar huis is mijn hoofd leeg en voel ik me helemaal ‘zen’: een échte aanrader als je de dagelijkse stress even flink van je af wil slaan en trappen.

Intuïtief schilderen

Later die week volg ik een cursus intuïtief schilderen. Hoewel ik al sinds mijn middelbare schooltijd geen verfkwast meer heb aangeraakt, zijn de verwachtingen hoog. Niet omdat ik verwacht een onontwikkeld talent te ontdekken, maar omdat de cursus in het teken staat van de Vedische kunstleer.

‘Het betekent kennis of wijsheid,’ vertelt workshopbegeleider Lenny de Haan. ‘Al vanaf onze geboorte heeft iedereen een creatieve kracht in zichzelf. Schilderen is een belangrijk hulpmiddel om dit te ontwikkelen. We werken met onze gevoelens en je probeert je gevoelens door middel van schilderen uit te drukken.’

Hoewel dit soort spirituele wijsheden normaal gesproken een ver-van-mijn-bedshow zijn, zet ik hoopvol de eerste verfstreken op het doek. Anders dan op de middelbare school kan ik het nu in ieder geval niet verkeerd doen. ‘Iedereen heeft gevoel, toch?’ grap ik tegen de fotograaf die me deze week volgt.

‘Natuurlijk voelt het een beetje gek aan dat mensen met geldproblemen hun geld uitgeven aan dingen die ze eigenlijk niet nodig hebben’

Naarmate de tijd verstrijkt, verschijnt er een gezicht op mijn doek. Ook anderen zijn druk bezig. Zo schildert een deelnemer een bloementuin. Een andere deelnemer heeft op eigenzinnige wijze een zonsondergang op het doek gezet. En weer een ander maakt een kleurrijk abstract werk. ‘Wat vond je ervan?’ vraagt Lenny aan het einde van de cursus. ‘Ik weet niet helemaal zeker of dit écht bij me past,’ zeg ik eerlijk. ‘Maar ik vond het wel heerlijk om creatief bezig te zijn en ‘iets’ te maken.’ En daar is geen woord aan gelogen.

Financiële stress

De laatste workshop die ik volg, staat in het teken van financiële stress. Henk Veldman, medewerker financiële weerbaarheid bij de Rabobank, vertelt dat meer dan een derde van de jongvolwassenen moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen.

‘Mensen met geldproblemen raken geïsoleerd. Zij schamen zich voor hun situatie en hebben te weinig geld om deel te nemen aan sociale activiteiten,’ zegt hij. Hoe je studenten met geldproblemen kunt herkennen? Volgens Henk zijn ze vaak moe en ziek, te laat in de les, geïrriteerd, lenen ze geld van anderen en worden ze onverwacht gebeld door schuldeisers. ‘Omdat de geldproblemen hen vaak overstijgen, hebben ze moeite om zich te concentreren op hun studie of werk.’

Het helpt niet om studenten met geldproblemen te veroordelen, legt Henk uit: ‘Natuurlijk voelt het een beetje gek aan dat mensen met geldproblemen hun geld uitgeven aan dingen die ze eigenlijk niet nodig hebben. Maar stel je eens voor dat je situatie uitzichtloos voelt. Dan denk je al lang niet meer na over je toekomst. In plaats daarvan leef je van dag tot dag en koop je soms iets waardoor je je even ‘beter’ voelt.’

Volgens Henk is het daarom veel beter om met elkaar te praten over geld en financiële stress: ‘Doorbreek het taboe en bespreek met jouw vriend, studiegenoot of huisgenoot welke stappen er gezet kunnen worden om je financiële situatie te verbeteren. Zo kun je terecht bij de gemeente voor extra financiële ondersteuning en zijn er tal van websites die je op weg helpen.’

Heb jij geldproblemen of wil jij jouw financiële situatie beter onder controle krijgen? Neem dan een kijkje op www.geldfit.nl of www.nibud.nl. Heb je vaak last van stress, negatieve gedachten of gevoelens van eenzaamheid? Neem contact op met je decaan, een (studenten)psycholoog of je huisarts.

_Advertentie.