We zijn niet gemaakt om continu stress te ervaren

Stress hoort bij het leven, maar stressvol leven is geen goed idee, schrijft Puck van Tilburg. Rust en ontspanning zijn ook belangrijk. ‘Je lichaam trekt vroeg of laat aan de bel.’

Badend in het zweet word ik wakker. Niet omdat ik een nachtmerrie heb gehad. Ik heb het gewoon enorm warm. Als ik in de ochtend opsta, heb ik overal spierpijn. Ik voel me helemaal niet uitgerust. Wat is er met me aan de hand? Er is voor mij totaal geen aanleiding voor deze klachten.

Toch is het niet ‘gewoon’. Deze lichaamsklachten ontstaan niet zomaar. Er is wel degelijk een aanleiding. De dagelijkse stress die ik ervaar, zorgt ervoor dat ik niet meer ontspan. Ik ben overbelast.

We zijn een beetje vergeten dat wij als mensen niet gemaakt zijn om continu stress te ervaren, besef ik anderhalf jaar later. De bedoeling is dat je stress ervaart voor een korte periode, niet op dagelijkse basis.

Kort door de bocht geef je in een stresssituatie je lichaam het signaal dat het zich klaar moet maken om te vluchten of te vechten. Je bloed gaat naar je spieren en gewrichten en je krijgt als het ware een energieboost. Andere belangrijke lichaamsfuncties, zoals je immuunsysteem en spijsvertering, krijgen minder bloed.

Stress an sich is voor een gezond iemand niet verkeerd, maar als je gestrest leeft, verkeer je continu in zo’n ‘overlevingstoestand’. Je energie gaat onbewust naar zorgen dat je veilig bent. Er is dan geen ruimte meer voor groei en herstel. Dat kun je letterlijk nemen, want uit onderzoek blijkt dat een wond langer nodig heeft om te herstellen als je veel stress ervaart. Stressvol leven zonder voldoende rust is geen duurzame situatie. Je lichaam trekt vroeg of laat aan de bel.

Wat ik dus even was vergeten, is dat ontspannen even belangrijk is als presteren. It’s the relaxing, stupid! Je kunt best hard werken, maar daarna is het belangrijk om ook hard te rusten. Na elke stressreactie is een herstelperiode nodig, voor lichaamsonderhoud en om je energievoorraden aan te vullen.

Wat mij betreft hebben we het veel meer over de balans tussen spanning en ontspanning, in plaats van over de balans tussen werk en privé. Je kunt wel leuke dingen doen in je privétijd, maar als die ook spanning geven, herstel je alsnog niet.

Uiteindelijk kost alles wat je doet energie, activiteiten die ‘energie geven’ zijn er eigenlijk niet. Ook genieten is niet hetzelfde als ontspannen. Een film kijken of een wijntje drinken is wel aangenaam, maar je herstelt er niet van. Als je voor alcohol kiest om te ontspannen, moet je dat ook nog eens eerst wegwerken. Je lichaam kan alleen volledig herstellen en onderhoud plegen wanneer je echt in rust bent.

Gun jezelf dus regelmatig tijd voor jezelf, in je eentje, zonder dat je omgeving je aandacht vraagt. Het is niet altijd makkelijk om te vinden wat je helpt te ontspannen. Luister naar je lichaam en vind wat voor jou werkt. Probeer bijvoorbeeld eens een rustige wandeling, er ligt een bos naast de campus! Je kunt ook een mandala-tekening maken, in bad gaan of schrijf eens een gedicht over iets waarvan je blij wordt.

_Advertentie.