Cybercriminaliteit bestrijden met AI: nieuwe master leidt studenten op tot cybersecurity-experts

Wat als kunstmatige intelligentie ons niet alleen bedreigt, maar ook beschermt? De nieuwe master Artificial Intelligence en Cybersecurity leert studenten hoe ze kunstmatige intelligentie in kunnen zetten om cybercriminaliteit te bestrijden. Wordt dit hét wapen tegen digitale aanvallen?

Digitale veiligheid wordt steeds belangrijker. De hack bij de Nederlandse politie of de pieper-aanvallen in Libanon, beide uitgevoerd in september 2024, zijn slechts enkele voorbeelden van cyberaanvallen. En de dreiging lijkt alleen maar toe te nemen. Een recent rapport van het ministerie van Justitie en Veiligheid toont aan dat zowel de hoeveelheid als de diversiteit van cyberaanvallen is toegenomen. Deze aanvallen kunnen hele sectoren zoals de transportindustrie, zorg en overheid volledig platleggen.

Het is dus hoog tijd om mensen op te leiden om dit soort bedreigingen aan te pakken. Om deze reden is de nieuwe interdisciplinaire master ‘Artificial Intelligence en Cybersecurity,’ in het leven geroepen. De master, die vanaf augustus 2025 begint, leert studenten hoe ze AI kunnen inzetten om cyberaanvallen beter te voorspellen, voorkomen en bestrijden.

Programmacoördinator Görkem Saygili en hoogleraar cognitiewetenschap en kunstmatige intelligentie Marie Šafář Postma waren nauw betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe master. Saygili legt uit waarom de tijd rijp is voor een master als deze: ‘Als we bedenken hoe snel AI-technologieën zich ontwikkelen, is het waarschijnlijk dat cybercriminelen steeds vaker AI gaan gebruiken bij hun aanvallen. Er is geen beter moment dan nu om voorbereid te zijn op hun pogingen. Kunstmatige intelligentie kan het gif zijn, maar het is ook het tegengif.’

Kunstmatige intelligentie als oplossing

In de master leren studenten hoe ze AI-systemen kunnen ontwerpen die cyberaanvallen of potentiële zwakheden in de digitale systemen van bedrijven kunnen voorspellen. ‘Het doel is dat de toekomstige cyberspecialisten robuuste systemen kunnen bouwen. Zodat ze goed voorbereid zijn op cybercriminelen die AI juist gebruiken om criminaliteit te bedrijven,’ aldus Saygili.

In tegenstelling tot normale masterprogramma’s, die vaak één jaar duren, nemen technische masterprogramma’s twee jaar in beslag. Dit geldt ook voor deze master. De verlengde duur biedt de mogelijkheid om gevorderde vakken te geven en de studenten praktijkervaring op te laten doen via stages en hoorcolleges met professionals. Saygili vertelt: ‘Een onderdeel van het programma waar ik naar uitkijk zijn de hoorcolleges waar we experts hun praktijkervaringen laten delen met onze studenten.’ Deze experts komen onder andere van het Ministerie van Defensie en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Om ervoor te zorgen dat de studenten in de toekomst de razendsnelle ontwikkelingen in technologie en cybercrime bij kunnen benen, zet de opleiding in op ‘state-of-the-art’ AI- en cyberbeveiliging. Ook is er veel aandacht voor de regulering van digitale veiligheid en voor de ethische vraagstukken die AI met zich meebrengt, zoals deepfakes en discriminerende algoritmes. 

Technici met een geweten

Volgens Saygili is het een valkuil om AI en cybercriminaliteit alleen op technische wijze te benaderen. Het is belangrijk om er ook vakken als rechten en filosofie bij te betrekken, zo leidt je studenten namelijk op tot technici mét een geweten. Daarom heeft de master heeft een interdisciplinair karakter.

Al tijdens de studie gaan studenten bijvoorbeeld de juridische aspecten en ethische risico’s van een door hun gebouwd AI-model in te schatten. Maar hebben ze ook het inzicht om dat te doen? In de twee jaar die voor de studie staat, krijgen studenten maar éen juridisch vak en één filosofisch vak. Is dat niet wat weinig om de fijne juridische en ethische kneepjes rondom AI en cybercriminaliteit in de vingers te krijgen?

Volgens Saygili is dit wel genoeg: ‘het doel van het programma is niet om een juridisch of ethisch expert te worden, maar om kennis te hebben van de bestaande kaders en de juiste experts in te kunnen schakelen wanneer dat nodig is.’

Om kwaliteit van deze cursussen te waarborgen komen er docenten vanuit de rechten- en filosofie faculteit lesgeven. Hiervoor werkt TSHD, de faculteit waar deze master aan verbonden is, nauw samen met de Tilburg Institute for Law, Technology and Society (TILT) en het departement Filosofie.

Kracht van technologie

De interdisciplinaire aanpak van de master, met veel aandacht voor de menselijke kant van AI, maakt deze uniek. Kunstmatige intelligentie verandert de wereld sneller dan ooit, en het is volgens Saygili van groot belang dat cyberspecialisten zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheid.

‘AI geeft ons enorme mogelijkheden, maar with great power comes great responsibility,’ zegt hij met een knipoog. ‘Daarom willen we experts opleiden die de kernwaarden van onze samenleving begrijpen en respecteren, en die de kracht van technologie kunnen gebruiken om deze waarden te verdedigen tegen degenen die dat niet doen.’

_Advertentie.