Bitcoin door het dak: solide belegging of een riskant spel?

De grens van 100 duizend dollar is bereikt. Bitcoin is sinds de herverkiezing van president Donald Trump meer waard dan ooit. Wat maakt cryptovaluta als Bitcoin zo aantrekkelijk en wat zijn de gevolgen van de populaire cryptomunten voor de ‘echte’ economie?

Deze week werd bekend dat één Bitcoin meer dan 100 duizend dollar waard is. Wereldwijd is de interesse in de munt aangejaagd door het monsterverbond dat de cryptovaluta sloten met aankomend president Donald Trump. De crypto-industrie steunde zijn campagne en in ruil daarvoor beloofde Trump deregulering van de handel in crypto’s.

Bitcoin en andere cryptomunten zijn ook in trek bij economiestudenten op de campus in Tilburg. Veel studenten hebben bitcoins óf hebben ze eerder gehad. Zoals economiestudent Yoël den Heijer: ‘Op dit moment heb ik geen bitcoins. Een tijd geleden had ik ze wel en ik wist niet of ze verder zouden stijgen. Toen maakte ik winst en dacht: het is goed zo.’

Rik Schoordijk, ook economiestudent, herkent dat: ‘Ik heb ze verwisseld voor aandelen, en die staan ook in de plus. Dat is meer voor de lange termijn, bitcoins waren voor de korte termijn.’

Leerzaam

Hoogleraar financiële marktinfrastructuren en systeemrisico’s Ron Berndsen heeft zelf ook bitcoins gehad. Berndsen is onder andere expert op het gebied van betalingssystemen en cryptocurrencies: ‘In 2013 had ik er een paar en ze waren toen twintig dollar per stuk. Ik hield ze aan voor mijn studenten. Die konden er transacties mee doen en op die manier leerden ze hoe het cryptosysteem werkt. Rond 2017 waren ze duizend dollar waard, ik heb mijn laatste bitcoins toen verkocht.’

Toch zou Berndsen het studenten niet aanraden om veel in Bitcoin te beleggen. ‘Ik zou solide beleggingen doen, waarbij je breed gaat beleggen in een beursindex. Dan heb je de zaak goed gespreid. Maar het is voor economiestudenten wel leerzaam om met een klein bedrag te experimenteren in beleggingen.’

Gebakken lucht

Met zijn liefdesverklaring aan de cryptoindustrie maakt Trump een draai van honderdtachtig graden. De aankomend president was in eerste instantie niet gecharmeerd van de nieuwe cryptomunten. Hij noemde het zelfs gebakken lucht. Dáár kan Berndsen zich wel in vinden: ‘Hoewel ik er moeite mee heb om Trump gelijk te geven, klopte zijn oorspronkelijke mening wel. Het was en is nog steeds gebakken lucht.’

Toch blijft economiestudent Den Heijer erin geloven: ‘Ik overweeg om weer te gaan investeren, want ik weet dat de koers van Bitcoin alleen maar omhoog blijft gaan. Als ik ze nu koop, zijn ze een stuk duurder. Maar omdat ze blijven stijgen, zal ik er toch winst op maken.’

Waarom mensen in crypto blijven investeren, is volgens Berndsen wel te verklaren: ‘Het wordt door brede lagen van de bevolking en ook door de financiële sector steeds meer omarmt. Daardoor stroomt er steeds voldoende geld toe om de huidige koers op peil te houden en zelfs te verhogen.’

Spel

Veel studenten zien crypto als een spel. Economiestudent Shahab Ghasemyar: ‘Ik heb ze nooit gehad, maar ik heb wel gehandeld met bitcoins en daar heb ik wat winst op gepakt. Ik voorspel dan of de koers omhoog of omlaag gaat, en op basis van hoe de markt daarop reageert, kan ik er winst uithalen.’

Den Heijer: ‘Het is spannend, want het gaat natuurlijk wel om echt geld dat je moet investeren. Dat vind ik leuk.’ Ghasemyar: ‘In de toekomst ga ik me zeker meer met crypto bezighouden. Ik doe dan aan Data Trade en dat is behoorlijk risicovol. Het is spannend want je speelt met je eigen geld.’

Piramidespel

De risico’s zijn dus groot en niet alleen voor studenten of individuele beleggers. Onder druk van Big Techcowboys als Elon Musk wil Trump zoveel mogelijk gaan dereguleren. De baas van toezichthouder SEC, Gary Gensler, vergeleek de handel in cryptomunten met ‘het Wilde Westen’ en legde enkele jaren geleden strenge regels op.

Nu Trump opnieuw president wordt, zal Gensler opstappen als baas van het SEC. Hij wordt opgevolgd door Paul Atkins die de regels en belemmeringen van zijn voorganger om te handelen in crypto moet gaan wegnemen.

De lobby van Silicon Valley heeft in Trump een belangrijke bondgenoot gevonden en dat kan ernstige gevolgen hebben voor de financiële wereld, waarschuwt Berndsen: ‘Economische instituties bewaken de spelregels van de economie en die taak moet onafhankelijk van de politiek worden gedaan. Dit is een politieke inmenging van jewelste.’

Door verder te dereguleren, wordt de drempel om te handelen met bitcoins nog lager. Gevaarlijk, vindt Berndsen, want Bitcoin lijkt veel op een piramidespel dat in stand blijft door de nieuwkomers die het systeem blijven voeden. Komen er geen nieuwkomers meer bij, dan stokt het spel.

‘In de economie staat dat bekend als de Greater Fool Theory,’ zegt Berndsen. ‘Je hebt te hoog ingekocht, maar zolang je iemand kan vinden die nog ‘gekker’ is dan jijzelf, verdien je je inleg terug met winst. Tot aan het einde van de rit, als er geen investeerders meer zijn. Dan is de grootste fool het haasje en zakt de koers pijlsnel.’

Reserve

Onder economen bestaat de vrees dat Donald Trump straks centrale banken gaat dwingen om bitcoins aan te houden als reserve. ‘Dat is natuurlijk de waanzin ten top,’ voorziet Berndsen. ‘Geld berust op vertrouwen. Dat vertrouwen wordt ondersteund door een onafhankelijke centrale bank, die een rentebeleid afstemt op de noden van de economie. Als een deel van het geld wordt belegd in Bitcoin ondermijnt dat het vertrouwen in de waarde van geld.’

De waanzin regeert dus als het om Bitcoin gaat, en niet het gezond verstand? Berndsen: ‘In de huidige tijd, met alle desinformatie, zijn er een hoop zogenaamde finfluencers. Het maakt niet uit of hun verhaal goed of fout is. Wie iets extreems roept, krijgt aandacht en veel volgers. Daarnaast hebben die finfluencers waarschijnlijk een portefeuille met crypto’s die daardoor alleen maar meer waard worden.’

Tulpenmanie

‘Het tekent de massahysterie,’ verzucht Berndsen. ‘Het is moeilijk om er niet in te stappen, want je hebt het gevoel dat je wat mist.’ Maar het is niet de eerste keer dat de financiële wereld opgeschud wordt door hypes en de waan van de dag.

Wat dat betreft lijkt de huidige cryptohype op de Tulpenmanie, een windhandel in tulpenbollen in het zeventiende-eeuwse Nederland. Daarbij steeg de prijs van één enkele tulpenbol op een gegeven moment tot duizenden guldens.

Berndsen: ‘Een oud-president van de Nederlandse bank heeft Bitcoin eens met tulpen vergeleken. Maar als de bitcoinbubbel knapt heb je niets. Toen de tulpenhandel instortte had je in ieder geval nog tulpenbollen die je in de tuin kon planten.’

_Advertentie.