Liefdeslessen van Tila Pronk: ‘Aantrekkingskracht is niet altijd een goed voorteken’
Twaalf jaar na haar debuut Hartstocht is Tila Pronk terug met een nieuw boek: Liefde Verandert. De liefdeswetenschapper en sociaal psycholoog deelt haar lessen over de liefde. ‘Je hoeft niet meteen de stekker uit je relatie te trekken als die niet perfect is.’
Liefde Verandert is de titel van je boek. De plek waar mensen elkaar ontmoeten verandert ook. Springt de vonk tegenwoordig vooral online over, in plaats van tijdens het uitgaan?
‘Er zijn nog steeds heel veel mensen die verliefd worden tijdens het uitgaan, maar er heeft wel een verschuiving plaatsgevonden. Tegenwoordig ontmoeten verreweg de meeste koppels elkaar online. Dat heeft echt te maken met de populariteit van datingapps.
‘Door deze apps is het makkelijker dan ooit om een potentiële partner te vinden, maar het lijkt ook moeilijker om liefde vast te houden en een langdurige relatie op te bouwen. Zowel de zoektocht naar de liefde als de rol die liefde in ons leven speelt, heeft een andere invulling gekregen.
‘Maar niet alleen de tijden zijn veranderd. Mijn boek gaat ook over hoe relaties veranderen en de veranderingen die we zelf doormaken. Liefde verandert voortdurend, dat is heel normaal. Ik wil mensen laten zien dat deze verandering niet iets is om bang voor te zijn, maar iets om te omarmen. Het is de kunst om van veranderingen te leren, en de juiste lessen te trekken uit die ervaringen.’
Welke lessen over de liefde had je zelf eerder willen leren?
‘Ik ben zelf in alle valkuilen getrapt die ik in mijn boek beschrijf. Maar de belangrijkste les die ik eerder had willen begrijpen, gaat over ‘de vonk’. Vroeger was ik op zoek naar instant aantrekkingskracht en spanning, maar dat heeft me vaak op het verkeerde been gezet.
‘Het wil namelijk niet meteen zeggen dat je verliefd bent, of de man van je dromen tegen bent gekomen. Als iemand je zenuwachtig maakt kan het zelfs betekenen dat deze persoon helemaal geen veilige keuze is voor jou.
‘Ik weet alleen niet of ik er eerder al aan toe was om dit te horen. En als je niet aan zo’n les toe bent, dan gebeurt er ook niks mee. Toch was me heel wat ellende bespaard als ik eerder had geweten dat aantrekkingskracht en zenuwen niet altijd goede voortekenen zijn.’
Moet je dan wel op zoek naar die vonk in het begin van een relatie?
‘Nee, ik vind van niet. Al hangt het wel af van wat je zoekt. Als je op avontuur uit bent, dan snap ik dat je niet de tijd gaat nemen om die vonk langzaam te laten ontvlammen. Maar als je een stabiele, liefdevolle partner zoekt, dan is die eerste vonk voor sommige mensen helemaal geen goede raadgever. Het is dan beter om tijd te nemen om te ontdekken of er een romantische connectie is.’
Wat is volgens jou de grootste uitdaging in de liefde?
‘Iets wat ik als relatiewetenschapper gelukkig vrij vroeg heb geleerd, is dat liefde in de loop van een relatie enorm verandert. In het begin zijn de gevoelens intens en zie je alles door een roze bril. Maar na verloop van tijd zakken de verliefdheidshormonen weg en begin je weer kritisch te denken. Dit heeft bij mij ook wel eens tot verwarring geleid, maar nu weet ik dat dit een normale ervaring is.
‘Wanneer je na verloop van tijd inziet dat niet alles in je relatie perfect is, wil dat daarom niet meteen zeggen dat je de stekker eruit moet trekken. Maar je moet wel altijd scherp blijven op wat er gebeurt, en of het een fijne relatie is voor jou.’
Gaan oudere en jongere generaties anders om met veranderingen in relaties?
‘Zeker. Oudere generaties zijn vaak geduldiger met hun partner en zijn sowieso minder gewend aan de snelheid van online daten. Jongere generaties willen de hele tijd dat het knalt, dat het prikkelt en dat er iets gebeurt. Ik hoor bijvoorbeeld vaak dat mensen het na één of twee dates afkappen, omdat de ander niks voor ze is. Maar ik denk dat iets meer geduld juist heel belangrijk is in de liefde.
‘Ik denk dat we allemaal van elkaar kunnen leren, jong en oud, queer en straight, monogaam of in een open relatie. Met een open blik ervaringen uitwisselen is enorm belangrijk. Het kan je helpen om je partner en relatie te (her)waarderen, maar ook om eventuele red flags te spotten. Die kritische blik kan helpen om betere keuzes te maken, zodat je niet vast komt te zitten in een relatie die niet werkt voor jou.’
Wat is je beste datingadvies voor de student?
‘Ik geef het vak Sociale Psychologie aan eerstejaars psychologiestudenten en ik wijd altijd één college aan een vragenuurtje over de liefde. Voor dat college krijg ik zonder te overdrijven honderden vragen opgestuurd van studenten.
‘Ik zie veel studenten worstelen met de keuze tussen een relatie en het vrijgezelle leven. Er zijn tegenwoordig zoveel mogelijkheden dat het makkelijk is om in een staat van twijfel te blijven hangen. Dat geeft stress bij studenten. Maar het is juist de kunst om je ergens volledig op te storten. Mijn advies is: maak een keuze en ga ervoor.
‘Als je single bent, geniet dan van die vrijheid. En als je iemand ontmoet die misschien wel de moeite waard is, duik erin en geef het een eerlijke kans. Accepteer dat elke keuze zijn voor- en nadelen heeft. Niet elke keuze zal perfect zijn, maar dat betekent niet dat het de verkeerde is.’