Overbelast stroomnet: Tilburgse onderzoekers en Enexis werken samen aan een oplossing

Door de groeiende vraag naar elektriciteit piept en kraakt het Nederlandse stroomnet. In het Joule4Joule-project werken Tilburgse onderzoekers en netbeheerder Enexis samen aan decentrale wijkenergiesystemen. Hiermee kunnen wijkbewoners zelf energie opwekken, opslaan en gebruiken. Dat ontlast het stroomnet en maakt wijken duurzamer.

Het Nederlandse stroomnet is overvol. Door de energietransitie groeit de vraag naar elektriciteit en daarmee ook de druk op het elektriciteitsnet, wat zorgt voor vertragingen bij woningbouw en op de lange termijn zelfs voor kortsluiting en stroomuitval. Één mogelijke oplossing is het verlagen van je stroomgebruik tijdens piekuren, maar bij de Academische Werkplaats Klimaat en Energie werkt een groep Tilburgse onderzoekers aan een andere oplossing: wijkenergiesystemen.

Joule4Joule

Vier onderzoekers werken samen met energiebeheerder Enexis en andere praktijkpartners aan het opzetten van decentrale energiesystemen, waarbij wijkbewoners zelf in staat zijn om energie op te wekken, op te slaan en eerlijk te verdelen onder elkaar. Het project, Joule4Joule genaamd, zou daarbij moeten zorgen voor duurzamere wijken én een ontlasting van het overvolle stroomnet.

Luc van de Sande is betrokken bij het onderzoek en legt uit hoe het zit: ‘Het idee is dat een wijk helemaal losgekoppeld wordt van het centrale net en zelfvoorzienend is in het beheer van energie. Bewoners kunnen dan bijvoorbeeld zonne-energie die in de zomer is opgewekt lokaal voor een langere periode opslaan, zodat ze deze in de winter weer kunnen gebruiken. Dit is duurzamer, maar zorgt er idealiter ook voor dat de kosten voor de bewoners lager worden.’

Volgens Van de Sande wordt het project uitgerold in vier verschillende gemeenten: Kampen, Deventer, Groningen en Culemborg. Daarnaast zijn er zogenaamde spiegellocaties waar vergelijkbare initiatieven plaatsvinden, die gebruikt worden om van elkaar te leren. ‘Er lopen dus verschillende experimenten om tot uiteindelijke wijksystemen te komen. Daarom gaan we nu in verschillende soorten gemeentes kijken hoe we het op die plekken het best op kunnen zetten. Zodat we over vier jaar een algemene blauwdruk hebben waarin duidelijke stappen staan om het stroomnet eerlijker en duurzamer te beheren,’ aldus de onderzoeker.  

Co-creatie

Binnen het onderzoek is de universiteit de wetenschappelijke partner van Enexis. Volgens Van de Sande zullen zij zich vooral richten op de thema’s burgerparticipatie, samenwerking en wet- en regelgeving. Dit gaat bijvoorbeeld over hoe je burgers vanaf het begin goed betrekt bij de plannen, hoe netbeheerders slim kunnen samenwerken met andere partijen zoals overheden en burgers, en hoe nieuwe wetten daarbij helpen of juist in de weg zitten. Op de technische aspecten van het project zal vooral netbeheerder Enexis zich richten.

Of Joule4Joule er uiteindelijk voor zorgt dat het stroomnet weer ademruimte krijgt, zal over vier jaar blijken. Onderzoeker Van de Sande spreekt de hoop uit dat er over vier jaar een complete blauwdruk ligt, waarin alle facetten van het project meegenomen worden. Van de Sande: ‘Het is gewoon zo’n complex probleem, je hebt alle puzzelstukjes nodig om het van de grond te laten komen. Maar de kracht van dit project is dat we een hele brede blik werpen op het overvolle stroomnet en de energietransitie. Aan die transitie hopen wij een mooie bijdrage aan te leveren.’

_Advertentie.