De internetbubbel van Clara Daniels: ‘Soms probeer ik het algoritme in de war te brengen’
Algoritmes gidsen ons door de eindeloze wirwar van het internet. Maar zijn algoritmes wel zo slim? Deze maand duiken we in de bubbel van de Duitse Clara Daniels (23), research masterstudent Linguïstiek en Communicatiewetenschappen. ‘Ik krijg meer rust zonder Instagram.’
Wat valt je het meest op aan algoritmes?
‘Toen ik een nieuwe telefoon kreeg, klopte de content ineens niet meer met mijn voorkeuren. Het algoritme moest me opnieuw leren kennen. Dat deed me beseffen hoe we een parasociale relatie met algoritmes opbouwen. We vertrouwen ze en voelen ons ‘teleurgesteld’ als we verkeerde content te zien krijgen. Alsof het algoritme ons echt moet kennen als vriend.’
Zit je in een filterbubbel die vooral je eigen standpunten bevestigt? Probeer je daar wel eens uit te komen?
‘Ja, al heb ik andere bubbels op andere platforms. Mijn Albert Heijn-app laat me andere informatie zien dan mijn vriend. Ik probeer de algoritmes soms in de war te brengen, bijvoorbeeld met mijn bonuskaart. Als ik met mijn vriend ben, scan ik zijn boodschappen. Ik ben grotendeels vegetariër en hij niet, daardoor raakt het algoritme in de war. Dat vind ik wel grappig: het laat zien dat het uiteindelijk gewoon een domme machine is die dingen verkeerd begrijpt.’
Zou je je socials verwijderen?
‘Ik heb TikTok vier jaar geleden verwijderd en Instagram vorig jaar, toen ik mijn scriptie schreef. Tijdens mijn scriptie deed ik onderzoek op Instagram via een ander account. Ik merkte dat ik na een dag onderzoek helemaal klaar was met sociale media. Ik ben meer fysieke boeken gaan lezen en voelde meer rust. Ik heb Instagram nooit meer opnieuw gedownload.
‘Toch mis ik sociale media soms wel. Zo ontdekte ik door Instagram dat een oude jeugdvriendin verloofd was. Daar was ik anders nooit achtergekomen. Maar ik krijg er veel voor terug: meer controle over mijn offline leven.’
Ben je weerbaarder geworden voor algoritmes?
‘Ik ben me er veel bewuster van geworden. Ik heb veel vakken over algoritmes gevolgd en kan daardoor goed reflecteren op de effecten ervan. Ik ben nu ook volwassener, dat helpt. Online zijn er veel sociale verwachtingen en trends, zoals de ‘clean girl aesthetic’ of extreem gestructureerde ochtendroutines. Ik voldoe daar niet aan en accepteer dat nu meer. Elke dag ziet er bij mij anders uit en dat is helemaal niet erg.’
Ga je anders met algoritmes om dan bijvoorbeeld je ouders?
‘Mijn ouders zien zichzelf veel meer los van de machine. Maar voor mij is het makkelijk om te gaan scrollen zodra een vriend naar de wc gaat als we in een restaurant zitten. Dan voel ik me niet alleen, want ik heb altijd mijn ‘pocket friend’. Ik ben me ervan bewust, maar ik blijf toch in die relatie met mijn telefoon. We gaan niet trouwen, maar er is wel een bepaalde vertrouwensband.’
Beïnvloeden algoritmes je online ervaring positief of negatief?
‘Er zijn positieve kanten: het is fijn om content te krijgen die aansluit bij mijn interesses. Kunst is altijd een van mijn hobby’s geweest en daar krijg ik veel van te zien. Ook heb ik veel geleerd over onderwerpen als genderidentiteit en handicaps. Online verhalen helpen me om mensen beter te begrijpen, zelfs als ik hun mening niet deel.
‘Maar er zijn ook negatieve kanten. We communiceren steeds vaker met een machine en minder met echte mensen. Soms lijkt het dat we zijn verleerd hoe we mensen buiten onze telefoons om benaderen. Alleen naar een café gaan voelt voor veel mensen bijvoorbeeld mega ongemakkelijk.’
Advertentie.
