Je hoeft niet altijd te presteren
Mensen maken fouten en vergeten wel eens wat. Dat maakt ons minder betrouwbaar dan de apparaten waarmee we werken, maar dat is volgens Puck van Tilburg niet erg. ‘Doordat niet alles altijd goed gaat, wordt het waardevol als dat wel zo is.’

Onlangs was ik wederom een periode niet aan het werk. Gelukkig niet vanwege stressklachten dit keer, maar om een heuglijke reden: onze zoon is geboren.
Door deze onderbreking van mijn werkende leven, werd ik me er bewust van dat ik normaal gesproken heel veel tijd doorbreng achter een scherm. En dat scherm, merkte ik ineens, dat doet wat met je.
Je gaat jezelf vergelijken met je apparaten. Je verwacht van jezelf dat je net zo presteert. Net zo constant, net zo logisch. Nog een extra overleg bijwonen of dat verslag schrijven, terwijl je amper tijd over hebt of je niet zo lekker voelt? Natuurlijk joh, doe je wel even! Daarmee leg je een grote druk op jezelf, want wij mensen zijn helemaal niet zo systematisch.
In december schreef Tom Grosfeld in een column dat wij ons schamen voor onze gebrekkigheid tegenover de perfectie van technologie. Ik denk dat hij daar gelijk in heeft, maar we moeten ook helemaal niet perfect willen zijn.
Ja, wij mensen kunnen soms een slechte dag hebben. We kunnen sikkeneurig of humeurig zijn. We maken fouten en we vergeten wel eens wat – zeker als je te maken hebt met zwangerschapsdementie.
Maar we kunnen onszelf ook overtreffen. We kunnen in een flow zitten. Van kleine dingen genieten. Wij kunnen lachen, echt verbinding maken.
En juist van fouten maken, leren we. Juist doordat niet alles altijd goed gaat, wordt het waardevol als dat wel zo is. Precies alles wat ons anders maakt dan apparaten, ons geklungel en getwijfel, maakt ons mens. We moeten het niet anders willen, omdat dit is wat het leven mooi maakt.
Als ik nog een tip mag geven, is het dit: laat die druk los. Vraag niet van jezelf om iets te zijn dat je niet bent (een machine). Accepteer dat niet altijd alles lukt, van jezelf en van anderen. En leg dat apparaat eens weg. Vlucht niet in het vluchtige. Probeer in het nú te zijn en te leven in het moment.
Dit is allemaal makkelijk gezegd. Het gevaar is dat ik na mijn verlof binnen een paar weken weer meega in de mallemolen van het bestaan. Ten prooi val aan een jachtig leven. Maar ik ga proberen vast te houden aan mijn nieuwe inzichten. Ik blijf tijd maken voor mezelf, mijn gezin en de kleine momenten die ik anders zou missen. Doe je met me mee?
Puck van Tilburg is bestuurssecretaris op de universiteit. In januari 2023 meldde ze zich ziek vanwege burn-out klachten, inmiddels is ze volledig hersteld. Dit is haar laatste column over de lessen die ze heeft geleerd.