Tilburgse verkiezingsuitslag goed voor studenten

De Tilburgse gemeenteraadsverkiezingen hebben geleid tot een flinke aardverschuiving. PvdA, jarenlang de grootste partij, heeft fiks verloren en ging van 11 naar 5 zetels. D66 won flink en is met negen zetels (4 in 2010) in een klap de grootste partij. Lijst Smolders (LST) komt in een keer met vijf zetels in de raad en SP klom van vier naar zes zetels. Of het allemaal wat uitmaakt voor het bestuur van de stad? Waarschijnlijk niet. D66 heeft al laten weten niet met LST te willen dansen, dus blijft de coalitie links van kleur. Wel kan de winst van de Democraten positief uitpakken voor Tilburgse studenten en voor de universiteit.  D66 profileert zich fanatiek als onderwijspartij, waardoor er weleens extra geld gelapt kan worden, bijvoorbeeld voor studentevenementen.

D66 liet al eerder weten middelen vrij te willen maken (binnen het totale evenementenbudget) om initiatieven voor studenten te stimuleren. In de Spoorzone wil de partij een bibliotheek en voldoende openbare werkplekken realiseren. Of het lukt is ook aan de coalitiepartijen (en oppositie) maar als grootste partij krijgt D66 flink wat invloed.

Het verlies van de PvdA sluit aan op de landelijke trend, de partij verloor in bijna alle steden. In Tilburg is het verval (minus 6 zetels) wel erg groot. Het lijkt erop dat het vertrek van enkele kopstukken de partij flink wat zetels heeft gekost. Vier jaar geleden verloor de PvdA in sommige steden ook al, maar in Tilburg bleef de partij groot. Dat kwam met name door stemmenkanonnen als Jan Hamming en Marieke Moorman. Hamming vertrok in 2012 naar Heusden waar hij burgemeester werd, Moorman werd in 2013 burgemeester van Bernheze. Bovendien besloot fractievoorzitter Gabe van der Zee uit de actieve politiek te stappen, omdat hij dit jaar werd benoemd tot secretaris bij Tilburg University. Het enige echt bekende PvdA-gezicht op de kieslijst was daardoor wethouder Auke Blaauwbroek, maar met 3500 stemmers was dat ook geen grote stemmenpakker.

Dat D66 de grootste partij wordt, sluit ook aan bij de landelijke trend. De kiezers lijken regeringspartijen PvdA en VVD af te rekenen op het onvermogen om uit de crisis te komen. Ook lokale partijen deden het bij deze verkiezingen goed, bijvoorbeeld Lijst Smolders. Volgens Julien van Ostaaijen, bestuurskundig onderzoeker aan Tilburg University, heeft de LST vooral stemmen afgesnoept van Trots op Tilburg. De twee partijen hebben ideologisch deels dezelfde kleur. “Er is bij de LST duidelijk gestemd op een persoon. Hans Smolders zat tussen 2006 en 2010 al in de Tilburgse politiek, hij was toen heel zichtbaar. Dat heeft nu geholpen. Sowieso hebben partijen als de LST en D66 veel nieuwe kiezers naar de stembus getrokken. Anders was de opkomst (44 %) nog lager geweest.”

Vijftig UvT-studenten ondervroegen bij tien verschillende stembureau de kiezers over hun politieke voorkeur, maar ook over hun motivatie. “We hebben meer dan vijfduizend Tilburgers ondervraagd. We hebben de uitslag goed voorspeld, maar nog belangrijker is dat we de achtergrond van de keuzes hebben blootgelegd. Zo is gevraagd hoe tevreden ze zijn over het stadsbestuur en hebben we gekeken of opkomstbevorderende middelen hebben geholpen. We moeten de data nog analyseren. Maar duidelijk is geworden dat veertig procent van de kiezers zich laat leiden door de lokale politiek en niet door de landelijke zaken. Ook blijkt dat campagnes nauwelijks helpen om de opkomst te verhogen. Om meer kiezers naar de stembus te krijgen moet je de verschillen tussen de partijen duidelijk maken en het vertrouwen in de politiek vergroten.”

Overigens kon de gemeente Tilburg vanochtend nog niet bekend maken hoe hoog de opkomst was bij het stembureau op de campus of hoe de stemverhoudingen lagen.

Update: Op de campus zijn 854 geldige stemmen uitgebracht. De meeste kiezers (424) hebben een voorkeur voor D66, gevolgd door VVD (141) en GroenLinks (106). Op de PvdA werd 56 keer gestemd, op LST 18 keer, op CDA 37 keer.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.