Levelt: ‘Schrikbarend veel fraude Stapel’
Diederik Stapel schreef minstens 30 publicaties met gefabriceerde data. Dat blijkt uit het zojuist gepresenteerde interim-rapport van de commissie Levelt die onderzoek doet naar de Stapel-affaire.
De besmette artikelen staan veelal in erkende, internationale bladen. Naast deze voorlopige lijst met publicaties zijn er serieuze vermoedens dat nog eens tientallen publicaties besmet zijn. “De commissie is van de ene verbazing in de andere gevallen”, aldus de voorzitter.
Werkwijze
Opvallend is vooral Stapels werkwijze, waarbij vooral jonge onderzoekers misleid zijn. Het rapport van de commissie-Levelt leest: ‘De heer Stapel verzamelde (zogenaamd) zelf de data, had als enige de supervisie over de experimenten en verwerkte/codeerde alle gegevens òf zelf òf onder zijn directe supervisie door onbekende assistenten’.
De jonge onderzoeker werd door Stapel verteld dat hij ‘goud in handen had’ – maar vaak vond het afnemen van de door hem opgestelde vragenlijsten niet eens plaats. Stapel reed voor de afname van zijn vragenlijsten naar niet-bestaande scholen of creëerde zelf datasets, waarbij zijn voorspellingen en hypotheses grotendeels werden bevestigd.
De ruwe data werden dan ook zelden teruggestuurd naar de jonge onderzoeker. Op die manier hadden zij tijd over voor de analyse, de interpretatie en het schrijven van hun publicatie. Levelt: “Stapel is nietsontziend met jonge, ambitieuze mensen omgegaan. Zij zijn misbruikt voor Stapels eigen eer en glorie. Als promotor heeft hij hen voorgelogen en zij kunnen nu de meerderheid van hun onderzoeken uit hun cv schrappen.”
De schade voor de sociale psychologie is groot, aldus Levelt. “Het zou de sociale psychologen die zich verenigd hebben, sieren als ze op korte termijn aan zelfonderzoek doen.”
Aanbevelingen
De commissie deed drie aanbevelingen op basis van haar onderzoek. Tilburg hield zich niet aan de LOWI (Landelijk Orgaan van Wetenschappelijke Integriteit)-richtlijn. Daarnaast moet er beter gelet worden op de archivering: onderzoeksdata moet 5 jaar bewaard worden. Stapel deed dit zelden, aldus de commissie. De derde aanbeveling is dat er aangifte van valsheid in geschriften/oplichting wordt gedaan door de UvT.
Onderzocht wordt nog of Stapels doctorsgraad in Amsterdam wordt afgenomen. Dit hangt af van eventuele fraude in zijn promotieonderzoek. Hoelang de commissie nog bezig zal zijn met het onderzoek naar Stapel, is nog onduidelijk, maar gemikt wordt op een maand of drie, aldus Levelt. Dit hangt ook af van de mate waarin Stapel meewerkt aan het onderzoek.
Achtergrond
De ex-hoogleraar Stapel kwam begin september in het nieuws toen bleek dat hij verschillende onderzoeksresultaten naar zijn hand had gezet. De commissie Levelt werd op 9 september opgericht.
Haar opdracht: de aard, omvang en duur van zijn fraude in kaart te brengen, en de werkwijze en onderzoekscultuur onderzoeken die de fraude hebben gefaciliteerd. Publicaties en onderzoeksgegevens werden onderzocht, en interviews zijn gehouden met promovendi, en klokkenluiders.
Voor zijn tijd in Tilburg werkte Stapel ook aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Zijn werk aan die instellingen werd ook onder de loep genomen.
Advertentie.
