‘Salafisten vertellen buitenwereld andere verhalen dan binnenskamers’

Salafistische predikers en imams zouden in de buitenwereld andere verhalen vertellen dan binnenskamers. “Ideologische beïnvloeding”, volgens arabist Jan Jaap de Ruiter. Een PhD-kandidaat van De Ruiter onderzocht een tiental salafistische instellingen in Nederland.

Jan Jaap de Ruiter vindt het zorgelijk dat salafistische imams en predikers standpunten verkondigen over bijvoorbeeld homoseksualiteit of vrouwen. De PhD-kandidaat kreeg onder andere te horen dat homoseksualiteit en het plegen van overspel de zwaarste straf verdienen. Die mensen zouden van een gebouw mogen worden afgegooid. Ook verkondigen salafisten dat de democratie in gaat tegen de sharia, de wet van God. De Ruiter: “Dat zijn best angstwekkende visies. Als die achter muren verkondigd worden, is dat niet goed.” Dat wil niet altijd zeggen dat de daad bij het woord wordt gevoegd. “Het is allemaal ideologische beïnvloeding. We weten uit ervaring dat de fundamentalistische islam in staat is tot geweld. Daar zit het spanningsveld.” Een oplossing is dat salafisten een interne discussie aangaan. “Ze moeten zelf gaan nadenken”, aldus De Ruiter. “Hoe gaan ze aan deze spagaatconstructie, die sommigen hypocriet noemen, ontsnappen? Leg de bal bij hen zelf.”

Centraal in het onderzoek staan jongeren en hun uitgebreide leefwereld, zowel intern als extern. “Wat motiveert hen? Hoe geeft een religiebeweging vorm aan haar identiteit?”, licht de universitair docent toe. De PhD-kandidaat, die nog niet met zijn naam in de publiciteit wil komen, heeft gesprekken gevoerd met onder andere predikers en moskeegangers. Ook heeft hij een tiental moskeeën bezocht. “Naar buiten toe zullen zij altijd zeggen dat ze aan de regels van de rechtsstaat voldoen en daarin goed functioneren. Dat zijn vertrouwenwekkende uitspraken. Intern wordt pas echt gezegd waar ze voor staan. Het is niet zo dat het allemaal niet mag,” vertelt de arabist, “maar het geeft wel een ongelukkige indruk.”

Jan Jaap de Ruiter en de PhD-kandidaat zijn nog druk bezig met redactie om het proefschrift af te krijgen.

_Advertentie.