Tilburg University kiest voor eigen regie op internationalisering
Tilburg University steunt het voorstel van Universiteiten van Nederland om zelf de instroom van internationale studenten meer in balans te brengen. De universiteit ziet in dit plan een werkbaar alternatief voor de landelijke Wet internationalisering in balans. Die wet zou verregaande overheidssturing mogelijk maken.

Volgens Tilburg University biedt het voorstel van Universiteiten van Nederland (UNL) meer ruimte voor maatwerk. De universiteit wil zelf kunnen bepalen welke maatregelen nodig zijn om de internationalisering in balans te brengen. Pas als duidelijk wordt dat de zogeheten Toets Anderstalig Onderwijs (TAO) verdwijnt voor reeds bestaande opleidingen, worden deze eigen maatregelen echt ingevoerd.
De Toets Anderstalig Onderwijs is onderdeel van de Wet internationalisering in balans (WIB), opgesteld door voormalig onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Volgens deze taaltoets moet bij elke bestaande opleiding worden beoordeeld of deze in een andere taal dan het Nederlands mag worden gegeven.
Rector magnificus Wim van de Donk: ‘Als je deze taaltoets nu op onze bacheloropleidingen loslaat, verkeren er veel direct in de gevarenzone. Voor Tilburg is dit echt heel ingrijpend. Het zou bovendien leiden tot een torenhoge administratie en extra werkdruk met zich meebrengen.’
Het voorstel van de Nederlandse universiteiten is de afgelopen periode in goed overleg voorbereid, vertelt Van de Donk. ‘We hopen hiermee een groot onheil af te wenden. Ook willen we zo de eigen regie behouden op internationalisering en vergaande overheidsbemoeienis voorkomen.’
Instroombeperking en taalkeuzes
Wat betekent de zelfregie voor Tilburg University? Eén van de voorgenomen maatregelen is het beperken van de instroom van internationale studenten in Engelstalige bacheloropleidingen. Voor de komende twee jaar geldt een maximum dat ongeveer gelijk is aan het instroomaantal van het collegejaar 2024-2025.
Daarnaast wordt gewerkt aan structurele aanpassingen in het opleidingsaanbod. Zo ligt er een concreet voorstel om de bachelor Psychologie voortaan voornamelijk nog in het Nederlands aan te bieden. Die opleiding is nu nog tweetalig, een kleine track economische psychologie blijft Engelstalig.
Door het Engelstalige traject af te bouwen, verwacht de universiteit de instroom van internationale studenten terug te dringen. Ook de bachelor Econometrics & Operations Research zal enkel in het Nederlands worden aangeboden.
Zorgen om landelijke wetgeving
De universiteit wil hiermee voorkomen dat de landelijke politiek te veel grip krijgt op het onderwijsaanbod. In de huidige WIB-plannen krijgt de minister van Onderwijs bevoegdheden om opleidingen in het Engels op te heffen of zelfs in te grijpen in het taalbeleid.
Dat neemt niet weg dat ook het voorstel tot zelfregie al veel pijn veroorzaakt, benadrukt Marc van Veldhoven, decaan van Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB). ‘Het is en blijft hard voor alle medewerkers die zich jarenlang vol overtuiging hebben ingezet voor de Engelstalige bachelor Psychologie. Alleen is het alternatief, de TAO, nog veel erger.’
Het grotendeels omzetten naar het Nederlands van de Engelstalige bachelor Psychologie, is natuurlijk een flinke klap voor de sociale faculteit. Van Veldhoven: ‘We maken deze pijnlijke keuze niet alleen voor onszelf als faculteit, maar dragen hiermee ook bij aan een alternatief voor de hele universiteit.’
Ook Van de Donk erkent de emotionele component die de keuzes met zich meebrengen. ‘Het raakt ons in het hart.’
Voorbereid op verandering
Het voorstel tot zelfregie ligt nu op het matje van de huidige onderwijsminister Eppo Bruins. Van de Donk hoopt binnen enkele weken op een reactie. Hoewel de beoogde eigen maatregelen pas ingaan als de directe invoering van de TAO vervalt, wil de universiteit goed voorbereid zijn.
Van de Donk: ‘Het in balans brengen van internationalisering is geen eendagsvlieg. De behoefte aan een betere positie van het Nederlands aan universiteiten bestaat al langer en zal ook in de toekomst niet zomaar verdwijnen. De manier waarop de WIB dit inregelt, is alleen veel te rigoureus.’
Het uitgangspunt is helder: internationalisering blijft belangrijk, maar moet in balans zijn met de capaciteit van opleidingen en de toegankelijkheid voor Nederlandse studenten. Tilburg University wil die balans zelf vormgeven.