Rob Riemen: “We hebben te maken met beschavingscrisis”.

Rob Riemen, oprichter en directeur van het Nexus Instituut, stelt dat we te maken hebben met een beschavingscrisis. Deze ligt volgens hem ten grondslag aan de economische crisis. Als we dat niet inzien, zijn we niet in staat de schuldencrisis goed op te lossen.

Dit zegt Riemen in een interview dat is gepubliceerd in Trouw. De beschavingscrisis is volgens Riemen het gevolg van relativering en subjectivisme. Universele waarden zijn de laatste tijd bij het grof huisvuil gezet. Riemen verwijt de huidige samenleving nihilisme. Doordat we niet langer geloven in hogere waarden, gaat de mens steeds meer zijn driften volgen. Onze dierlijke kant steekt de kop op. En dan gaat het fout.

Riemen in het interview:  “Van de milieu- en klimaatcrisis, als gevolg van overvloedig consumeren, tot aan de krediet- en economische crisis, als gevolg van het blind najagen van bonussen en financieel gewin. Ook de huidige schuldencrisis is het gevolg van onbeheerste welvaartsgroei, gefinancierd op kosten van de toekomst. Blind en onbeheerst najagen van begeerten is een vorm van geweld”.

Volgens Riemen is deze crisis ontstaan door een verkeerde interpretatie van het vrijheidsbegrip. Riemen: “Werkelijke vrijheid is vrijheid van geest. Werkelijke vrijheid betekent: vrij zijn van het najagen van begeerten en behoeftes, geen slaaf zijn van je driften”. Dit kost echter een hoop moeite. De moderne mens kiest liever voor de weg van de minste weerstand. Liever dan het hogere, jaagt deze het lagere na: de vrijheid om de eigen begeerten de vrije loop te laten.

Goed onderwijs biedt de oplossing. De kern daarvan moet volgens Riemen bestaan uit de kunsten en humaniora, omdat mensen zo worden opgevoed tot ruimdenkende burgers. Alleen zo kan de beschavingscrisis, en daarmee de schuldencrisis, worden opgelost.

Zoals altijd brengen de uitlatingen van Riemen uiteenlopende reacties teweeg. Sommigen typeren zijn uitspraken als inhoudsloos, anderen zijn het juist roerend met hem eens. Het hele interview inclusief commentaren staat op de website van Trouw.