Slim en/of wereldvreemd?

De Socioloog des Vaderlands is eigenlijk aan een strak blogschema gehouden, maar voor Sir Tim Hunt gooien we dit schema graag overhoop. Afgelopen week ontketende Tim Hunt – winnaar van de Nobelprijs geneeskunde met indrukwekkend onderzoek naar de groei van kankercellen – een kleine aardbeving door op een wetenschappelijk congres in Zuid-Korea hetvolgende te laten optekenen: “Let me tell you about my trouble with girls … three things happen when they are in the lab … You fall in love with them, they fall in love with you and when you criticise them, they cry.” Wat betreft bijzonder vrouwonvriendelijke uitspraken viel er in de Lage Landen dit jaar wel meer fraais te horen. Ook al valt er inhoudelijk wel bijzonder veel te vertellen over deze uitspraken, de Socioloog des Vaderlands heeft, zoals jullie intussen wel weten, nergens een mening over – hij stelt enkel vast. Maar toch, net zoals collega-blogger Bart Smout zich gisteren afvroeg: hoe kan zo’n slimme man – een Nobelprijswinnaar, bijgod – zo’n wereldvreemde uitspraak doen?

Anders verwoord: hoe zit het nu eigenlijk met de samenhang tussen emotionele “EQ” intelligentie en algemene “IQ” intelligentie? Als je Hunts uitspraken op dit congres hoort, dan zou je denken dat die correlatie negatief is: hoe slimmer, hoe minder empatisch. En als je dan de Socioloog des Vaderlands bezig ziet – midden de mensen – dan zou je die stelling ook weer kunnen onderschrijven. De Socioloog des Vaderlands weet niet alles, en al zeker niet over IQ- en EQ-testen, en is daarom te rade gegaan bij zijn vriendjes psychologen.

Bij algemene intelligentie kan je je misschien nog enigszins iets voorstellen – het gaat kort door de bocht over hoe slim je bent. Emotionele intelligentie is dan weer iets minder evident te beschrijven. Een van de modellen van emotionele intelligentie die de Encyclopedia of Applied Psychology beschrijft, is die van Reuven Bar-On, een Amerikaans-Israelische psycholoog die carriere heeft gemaakt op dit thema. Hij omschrijft emotionele intelligentie als “an array of noncognitive capabilities, competencies, and skills that influence one’s ability to succeed in coping with environmental demands and pressures.” Deze beschrijving plaatst het belang van niet-cognitieve capaciteiten centraal, die weliswaar een invloed uitoefenen op succes in het leven. Het lijkt dus aannemelijk dat de non-cognitieve eigenschappen best wel samenhangen met intelligentie.

Maar wat zegt empirisch onderzoek nu eigenlijk? In 2002 hebben collega’s van de Radboud Universiteit onderzoek gepubliceerd over de relatie tussen zelfgerapporteerde emotionele intelligentie en algemene intelligentie. Hiervoor hebben ze onderzoek gedaan bij een representatief setje van de Nederlandse bevolking – goud! De onderzoek toont aan dat de correlatie tussen IQ en (dimensies van EQ) bijzonder laag is. Slimme mensen zijn dus zeker en vast niet meer empatisch. Een interessante uitweiding in het artikel was dan wel weer het onderzoeken van leeftijdsverschillen. Ondanks het feit dat oudere mensen moeilijker scoren op intelligentie, ze juist hoger lijken te scoren op emotionele intelligentie. En desondanks is de correlatie tussen IQ en EQ ook bij de leeftijdsgroep van Hunt zo goed als nul. Er zijn dus slimme mensen die bijzonder empatisch zijn, maar eveneens slimme mensen die even sociaal een bijzonder onaangepast zijn.

De moraal van het verhaal is dus duidelijk: jazeker, we mogen best wel gechoqueerd zijn als professoren, en vooral Nobelprijswinnaars, even alle realiteitszin verloren zijn en vreemde uitspraken gaan doen. Maar op zich hoeft het niet te verbazen. Niet alleen zijn slimme mensen zich dus niet noodzakelijkerwijs meer bewust van hun sociale omgeving. Daarenboven zijn academici uiteindelijk ook maar gewone mensen van vlees en bloed! Sommige van hen gaan zelfs naar de Toppers. Laten we dus ook maar lekker afsluiten met een fijne foto van twee weken geleden. Gewoon, omdat het kan.

TR

_Advertentie.