Alcohol als excuusmiddel

Steeds meer mensen stoppen (een tijdje) met alcohol drinken. Kan onze maatschappij zonder vloeibare gezelligheid? Ilja van Beest, hoogleraar sociale psychologie, denkt van niet. “Alcohol is een excuusmiddel.”

De schadelijke gevolgen van alcohol liegen er niet om. In de ‘Ranking van drugs’ staat alcohol op de vierde plaats, na crack, heroïne en tabak. Bij één glas per dag neemt de kans op borstkanker toe. Overmatig alcoholgebruik kan op den duur voor hoge bloeddruk, hartklachten, leverklachten en hersenaandoeningen zorgen.

Omdat gezondheid momenteel centraal staat binnen onze samenleving, wordt er veelvuldig geschreven over mensen die een tijdje stoppen met alcohol drinken. Vorig jaar is er zelfs een Ikpas-beweging gestart, voor mensen die een maand geen alcohol willen drinken. Is het drinken van alcohol op zijn retour? Verdwijnt het net als roken langzaam uit onze maatschappij?

Genotsmiddel als excuusmiddel

Die kans is klein. Alcohol is een genotsmiddel dat algemeen geaccepteerd is. Het gaat zelfs zo ver dat iemand die niet ‘gezellig’ meedrinkt, in veel sociale situaties op meer hoon kan rekenen dan iemand die een glaasje te veel op heeft. Bij roken is dat anders.

Alcohol is volgens Van Beest zelfs een excuusmiddel, dat wordt gebruikt om bepaald gedrag te vertonen. Door studenten bijvoorbeeld: “Studenten behoren tot een leeftijdsgroep waarin het aantrekkelijk is om Claartje te zoenen, om vervolgens alcohol de schuld te geven. Met roken ligt dat anders. Claartje zoenen en dat verdedigen met het gegeven dat je drie sigaretten op had, daar kom je niet mee weg”.

Zou alcohol wel verdwijnen, dan zou er volgens Van Beest een ander genotsmiddel omarmd moeten worden. Mensen moeten altijd een genotsmiddel (excuusmiddel) kunnen gebruiken dat algemeen geaccepteerd is, zegt hij. “Daar willen we aan vasthouden. En een sigaret is dat niet, alcohol wel. Het zorgt ervoor dat je gedrag kunt vertonen dat je stiekem wel wilt, maar niet durft.”

_Advertentie.