Iedereen populist

Deze verkiezingen blijven mij verbazen. Fietsend over straat word ik dagelijks geconfronteerd met die malle verkiezingsposters van de VVD. ‘Een arm om iemand heen slaan. Normaal. Niet normaal.’ Vink het juiste antwoord aan. Kom ik thuis en zet ik de tv aan, dan hoor ik Buma zeggen dat scholieren staand het volkslied moeten zingen. En sla ik de krant open, dan verneem ik van Asscher dat de meeste Nederlanders waarde hechten aan fatsoen.

Het meest opmerkelijke aan deze verkiezingen is niet dat de PVV de grootste partij dreigt te worden. Het meest opmerkelijke is dat de grote partijen in reactie op deze dreiging de PVV gedachteloos na-apen. Deze verkiezingen lijken maar om een ding te draaien: de bedreigde Nederlandse identiteit. Die gekenmerkt wordt door ‘fatsoen’ en ‘normaal doen’. Wat is nog het verschil tussen een Wilders die zegt dat de grenzen dicht moeten of een Buma die zegt dat kinderen staand het Wilhelmus moeten zingen? Beiden lijken Nederland terug te willen katapulteren naar de jaren ’50, toen geluk nog heel gewoon was.

Copycat

Dit copycat-gedrag verraadt een totaal gebrek aan visie. Iets wat we juist nu niet kunnen gebruiken. Want er staan nogal wat problemen aan de deur te trappelen die vragen om een oplossing. De afgebroken verzorgingsstaat, bijvoorbeeld. De wildgroei aan flexwerk die steeds meer mensen richting een burn-out drijft. Een kapotgeboord Groningen. Onze verhouding tot Europa, Poetin en Trump. Om maar eens wat te noemen.

‘Wilders een bedreiging voor de democratie? Het echte gevaar komt van de na-aap populisten’

Problemen die leven onder de kiezers. Omdat ze het dagelijks bestaan direct beïnvloeden. En toch kiezen de grote partijen ervoor die problemen niet serieus te adresseren, maar hun toevlucht te nemen tot een verwaterd populisme, met een lui oog afgekeken van Wilders en zijn PVV. Niks meer te kiezen, iedereen populist. Vind je het gek dat steeds meer kiezers zich niet vertegenwoordigd voelen door ‘het establishment’?

Weemoedig

Dat terugverlangen naar een fatsoenlijk Nederland uit vervlogen tijden, dat überhaupt nooit heeft bestaan, is een landmijn onder de democratie. Want politiek werkt niet met terugwerkende kracht. Politiek kan alleen maar vooruit. En daarvoor moet je problemen benoemen en oplossingen aandragen. Een overkoepelende visie hebben.

Wilders een bedreiging voor de democratie? Het echte gevaar komt van de na-aap populisten. Dankzij hen wordt Nederland een land zonder toekomst, dat alleen nog maar weemoedig achterom kijkt.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.