Wetenschap moet “overtuigend van zich laten horen”

In tijden van nepnieuws moeten wetenschappers in actie komen, stelt Sue Desmond-Hellmann. “We moeten de wetenschappelijke methode weer waarderen als de ultieme manier om de menselijke conditie te verbeteren.” 

De wetenschappelijke gemeenschap is nerveus, stelt Sue Desmond-Hellmann in een lezing gepubliceerd op The Guardian. Wetenschap en de wetenschappelijke methode zijn in gevaar in tijden van fake news, wetenschap als ‘gewoon maar een mening’ onder de vele en het wantrouwen van experts. Waar een gezond scepticisme goed is voor de wetenschap, gaat het ontkennen van de kracht van de eigen methode volgens Desmond-Hellmann, CEO van de Bill & Melinda Gates Foundation, te ver. Dan ontken je vaststaande feiten.

Wetenschappers moeten vechten voor de waarheid, vindt ze. Willen wetenschappers relevant blijven, dan moeten ze effectief deelnemen aan het maatschappelijk debat. Volgens Desmond-Hellmann zijn drie aspecten nu belangrijk: gevolgen, vertrouwen en geloofwaardigheid.

De beste wetenschappers, schrijft ze, weten wat de gevolgen zijn van hun werk. Zo kunnen ze bijvoorbeeld wel Crispr ontdekken, een manier om genetische ziektes te genezen, maar zullen ze ook in actie komen om te voorkomen dat het tot ongewenste praktijken leidt. In plaats van zichzelf op de borst te kloppen, leggen ze nederigheid aan de dag.

Nederigheid helpt ook om vertrouwen te wekken. Beleidsmakers en leiders moeten begrijpen wat we zeggen, aldus Desmon-Hellmann, en onderzoek en beleid steunen dat op wetenschappelijk bewijs stoelt. Deel dus je data openlijk, werk samen, ga de dialoog aan en laat zien wanneer een studie niet oplevert wat je ervan had verwacht.

Tot slot gaat het in een post-truth samenleving om geloofwaardigheid van expertise, zegt ze. Wetenschap wordt aantrekkelijk als er eenvoudig, helder en jargonvrij wordt gecommuniceerd. Als je zo communiceert, verminder je bovendien de kans dat onderzoek door sensationele berichtgeving verkeerd wordt geïnterpreteerd.

Advertentie.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.