Seksisme in de politiek
Op 17 maart mogen we weer massaal naar de stembussen trekken. Wat zal het worden? In wie zoeken we ons heil? Wie zal ons door crises slepen? Stem je op een man? Of stem je op een vrouw?
De leus ‘stem op een vrouw’ heeft de laatste jaren steeds meer aan populariteit gewonnen. Tot een aantal generaties terug was vertegenwoordiging van vrouwen in de Nederlandse politiek verre van vanzelfsprekend. Daarnaast heeft Nederland nog nooit een vrouwelijke premier gekend. In hoeverre heeft dat te maken met het vrouw-zijn?
Een paar maanden geleden interviewde Univers filosoof Ruud Welten over het boek De tweede sekse van Simone de Beauvoir. Aan de hand van biologie, psychoanalyse, geschiedenis en literatuur poneert De Beauvoir dat ongelijkheden tussen mannen en vrouwen in de westerse maatschappij een gevolg zijn van mythes omtrent beide seksen.
Als je deze argumentatie aanneemt, is er op de eerste plaats geen reden om te geloven dat mannen ‘van nature’ geschikter zijn voor de politiek dan vrouwen. Dat hangt af van hoe we begrippen als ‘de politiek’ en een ‘succesvolle politicus’ inkleuren.
In een gesprek met een vriendin komt dit onderwerp ook ter sprake. Ze vertelt over haar grootmoeder, voor wie er nagenoeg geen twijfel bestond: als vrouw zijnde stem je op een vrouw. Vrouwen hebben destijds hard en lang gestreden voor het kiesrecht en door op een vrouw te stemmen, werd de kans op vrouwelijke vertegenwoordiging en politieke invloed vergroot. Mijn vriendin en ik aarzelden: moet het principe ‘een vrouw stemt op een vrouw’ nog altijd boven alles blijven gelden? Dit zijn toch andere tijden?
‘Vrouwen krijgen stuitende en onophoudelijke bagger over zich heen’
Misschien niet helemaal. De Groene Amsterdammer publiceerde afgelopen week een artikel waarin haat jegens vrouwelijke politici in Nederland aan de orde wordt gesteld. Het artikel is gebaseerd op onderzoek naar voornamelijk haatdragende tweets ten aanzien van vooraanstaande vrouwelijke volksvertegenwoordigers.
Het onderzoek wijst uit dat tien procent van alle onderzochte tweets van haatdragende of agressieve aard is, waarvan het grootste percentage zich richt op gender en daarmee dus seksistisch is. Ook naast de tweets, op overige sociale media en in de klassieke media, blijkt seksisme hardnekkig.
Mannelijke volksvertegenwoordigers blijven niet gespaard van haat en bedreigingen, maar die is van een andere en minder persoonlijke aard. De stuitende en onophoudelijke bagger die de vrouwen over zich heen krijgen, lijkt te vaak ten koste te gaan van het inhoudelijke debat. Een veelgemaakte fout is om te denken dat enkel mannen seksistisch zijn, terwijl ook vrouwen zich schuldig maken aan seksisme.
Het is dan ook geen ‘hij tegen haar’ of ‘zij tegen hem’ kwestie, het is iets wat ons allen aangaat. Een hapklare oplossing voor het probleem heb ik niet, al lijkt het me waardevol om hier politiek adviseur en schrijfster Julia Wouters te quoten. In een interview zei ze: “Alledaags seksisme maakt je geen slecht mens, het gaat erom of je bereid bent om erover na te denken en er iets aan te doen.”