Emma: ‘Door long covid ben ik vriendschappen verloren’

Emma: ‘Door long covid ben ik vriendschappen verloren’

Tijdens haar studie bestuurskunde kreeg Emma (1999) long covid. Het zette haar sociale leven en manier van studeren volledig op zijn kop. ‘Ik schrok enorm van de situatie waarin ik me ineens bevond.’

Beeld: Femke Koppe

‘In de zomer van 2021 testte ik positief op corona. Ik had mijn derde jaar bestuurskunde er net op zitten en zou na de zomer aan het vierde beginnen. In de vakantieperiode maakte ik lange werkdagen bij de Efteling. Maar omdat ik corona had, bleef ik een week thuis. Daarna testte ik negatief en dus hervatte ik mijn werk.

‘Ik weet nog dat ik dacht: Zo, ik ben mooi klaar met corona. Maar toen ik weer aan het werk was zakte ik in, ik viel echt weg. Ondanks dat ik me realiseerde dat er iets niet in orde was, was ik behoorlijk verrast toen de bedrijfsarts vertelde dat ik long covid had.’

Jonge gezonde meid

‘De bedrijfsarts stuurde me door naar de huisarts. Daar kreeg ik een stapel verwijsbrieven mee: voor de fysiotherapeut, ergotherapeut en de diëtist. Ik schrok enorm van de situatie waarin ik me ineens bevond. Long covid? Dat verwachtte ik gewoon niet.

‘Ondertussen kreeg ik uit allerlei hoeken verbaasde reacties: Huh, maar jij bent toch een jonge gezonde meid? Of: Aan jou zie je het helemaal niet. Dat is echt heel vervelend om te horen, en bovendien is het vermoeiend om voortdurend uit te moeten leggen wat er met je aan de hand is.

‘Ik moest steeds vaker afspraken afzeggen, omdat ik te moe of overprikkeld was. Voor mijn gevoel was dat maar een vage, nietszeggende reden. Want wat is dat precies, moe en overprikkeld? Omdat ik veel minder energie heb, zijn er gaandeweg studievriendschappen en een deel van mijn sociale leven weggevallen. Ik begrijp dat, maar het doet toch zeer.’

Hersenmist

‘Toen ik me aan het begin van collegejaar 2021-2022 bij de studentendecaan meldde, moest ik met ons gesprek meeschrijven, anders wist ik niet meer wat we besproken hadden. Ik had hersenmist, geheugenverlies, concentratieverlies en last van overprikkeldheid. Je kunt eigenlijk niet meer op je hersenen vertrouwen. Ook was ik vermoeid en had ik het benauwd. Als ik een trap opliep was ik daarna helemaal kapot, en koken deed ik op een gegeven moment maar zittend.

‘De decaan vroeg of ik eventueel met een studentenpsycholoog wilde praten en wat ze praktisch voor mij kon regelen. Bijvoorbeeld of ik meer tijd nodig had bij tentamens, of dat ik tijdens tentamens in een aparte ruimte wilde zitten? Ik had nauwelijks door wat er met me aan de hand was, dus ik dacht toen dat dat allemaal wel mee zou vallen. Inmiddels maak ik mijn tentamens wel in een kleinere zaal.’

Financiële gevolgen

‘Ik wist dat ik studievertraging ging oplopen en dat dat financiële gevolgen zou hebben. Samen met de decaan is het uiteindelijk gelukt om bij DUO een financiële compensatie te krijgen. Je moet natuurlijk bewijzen dat er iets aan de hand is, en een door de huisarts ingevuld formulier kunnen aanleveren, maar het is heel fijn dat nu een (klein) deel van mijn studieschuld wordt kwijtgescholden. Daarin zit voor mij ook een deel erkenning voor mijn situatie.

Beeld: Femke Koppe

‘Ik vind het belangrijk om dit te vertellen, want misschien zijn er meer studenten met long covid, of een andere ziekte, die niet weten wat er qua regelingen mogelijk is en bij wie ze dan moeten zijn. Het is ook belangrijk om je zo snel mogelijk bij een studentendecaan te melden en daar niet mee te wachten.’

Prikkelbom

‘Studeren met long covid betekent vooruitdenken en harde keuzes maken. Welk vak volg ik wel en welk vak niet? Welk tentamen maak ik wel, welke nog niet? Als ik voor een tentamen leerde moest ik de week daarna mijn agenda leeghouden, zodat ik de ruimte had om bij te komen.

‘Om te studeren gebruik ik nu de pomodoro-methode. Dat wil zeggen dat ik 25 minuten studeer en vervolgens vijf minuten pauzeer om tot rust te komen. Het is de kunst om in die pauze niet op mijn telefoon te kijken, want dat is, in tegenstelling tot wat ik altijd dacht, een echte prikkelbom.’

Belangrijk om erbij te zijn

‘Als ik naar de universiteit fiets, heb ik meestal de noise cancelling van mijn koptelefoon aanstaan. Zo houd ik de drukte uit mijn systeem. Van huis naar de universiteit is ongeveer twintig minuten fietsen. Ook dat moest ik incalculeren, want na die twintig minuten kwam ik fysiek helemaal gesloopt op de campus aan. Ik vertrok daarom een stuk eerder van huis, zodat ik na aankomst weer een beetje mezelf kon worden voordat ik naar een college ging.

‘Colleges volgen is nog steeds lastig. Als er een paar rijen verderop wordt gepraat, ben ik al afgeleid. Ik neem dat natuurlijk niemand kwalijk, maar het kost mij wel weer tijd en energie om me opnieuw te focussen. Als ik thuis digitaal colleges volg, kan ik pauzeren wanneer dat nodig is, dat is erg fijn. Toch vind ik het belangrijk om er zoveel mogelijk fysiek bij te zijn, ook in werkcolleges.’

Focus op wat wel lukt

‘Door long covid ben ik mezelf behoorlijk tegengekomen. Ik zit nu in de afrondende fase van mijn bachelor, maar door alle omstandigheden ben ik erachter gekomen dat ik hierna waarschijnlijk niet verder wil met bestuurskunde. Ik werk me nu namelijk kapot om mijn bachelor te halen, en ik denk dat ik niet gelukkig word van een master. Het kost me teveel energie. Ook om straks binnen die richting te gaan werken. Daarom overweeg ik om een andere, niet universitaire weg in te slaan.

‘Accepteren dat dit mij overkomt, is een behoorlijk proces geweest. Ik weet dat het geen zin heeft om boos op mezelf te worden. Ondanks dat er dagen zijn dat het echt niet goed gaat, probeer ik te kijken naar wat wél lukt. En hoe gek het ook klinkt: ik ken mensen met long covid die er slechter aan toe zijn. Sommigen moeten bijvoorbeeld opnieuw leren lopen.

‘Ik bedoel dit niet verkeerd, maar door deze verhalen kan ik mijn eigen situatie enigszins relativeren. Een jaar lang heb ik fysiek en mentaal keihard aan mijn revalidatieproces gewerkt. Ik ben er nog niet, maar ik ben wel op de goede weg.’

Emma is een gefingeerde naam. Haar echte naam is bij de redactie bekend.

Tweeluik

Dit interview is onderdeel van een tweeluik over long covid. Lees ook het interview met universitair docent medische en klinische psychologie Paula Mommersteeg: ‘Door long covid ben ik tot steeds minder in staat’.

Advertentie.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.