Wet op thuiswerken niet aangenomen: wat betekent dit voor medewerkers van Tilburg University?
Nadat de Tweede Kamer massaal voorstemde, leek het invoeren van de ‘Wet werken waar je wilt’ slechts een kwestie van tijd. Verrassend genoeg stemde de senaat echter tegen dit voorstel. De thuiswerkwet komt er dus niet. Heeft dit gevolgen voor de werknemers van Tilburg University? Univers vroeg het aan hoogleraar Arbeidsmarkt, Ton Wilthagen.
De initiatiefwet, een voorstel van GroenLinks en D66, wilde wettelijk vastleggen dat werknemers alleen verplicht aanwezig moeten zijn op kantoor wanneer hier een gegronde reden voor is. Na de overtuigende stemming in de Tweede Kamer, alleen BVNL, FVD en PVV stemden tegen, was de verwachting dat ook de senaat akkoord zou gaan. In de Eerste Kamer stemden echter ook de BBB en VVD tegen, waardoor het voorstel alsnog sneuvelde.
Het standpunt van de VVD kantelde omdat ondernemers vrezen dat deze wet een stuk macht wegneemt bij werkgevers. Deze angst wordt volgens hoogleraar Arbeidsmarkt, Ton Wilthagen, aangewakkerd doordat werkgevers verantwoordelijk zijn voor een gezonde werkplek van hun werknemers. ‘In het geval van thuiswerken zijn werkgevers dus verantwoordelijk voor een plek waar ze nooit komen,’ zegt Ton Wilthagen.
Krapte op de arbeidsmarkt
In de praktijk heeft het al dan niet invoeren van deze wet volgens de hoogleraar weinig invloed. ‘Door de krapte op de arbeidsmarkt zijn veel werknemers nu al in de positie om thuiswerken te regelen en de werkgever is zonder deze wet ook verantwoordelijk voor de gezonde werkplek. De wet zou eigenlijk alleen maar vastleggen wat er nu al gebeurt. Er zijn maar weinig conflicten over thuiswerken.’
De krapte op de arbeidsmarkt waait volgens Wilthagen ook niet zomaar over. Mocht dit toch het geval zijn dan nog ziet hij werkgevers hun personeel niet snel terughalen naar de werkplek. ‘Als er een forse dip is komen werkgevers voor een ander, groter dilemma te staan: werknemers ontslaan, of toch maar zo lang mogelijk vasthouden uit angst om ze ook voor de toekomst kwijt te raken. Werknemers en vakbonden zullen dan zelf in het algemeen wat inschikkelijker worden: minder ziekmeldingen en misschien ook minder vasthouden aan thuiswerken, zodat je letterlijk in beeld blijft bij de baas.’
Steeds meer thuiswerkers
Het wetvoorstel is een gevolg van de trend dat een stijgend aantal werknemers deels vanuit huis werkt. Deze trend was in 2019 al goed zichtbaar, toen werkte 37 procent van de Nederlandse werknemers regelmatig thuis. Nederland is volgens Ton Wilthagen altijd een voorloper in thuiswerken geweest, omdat er hier al vroeg breedband internet was. Het thuiswerken is tijdens de coronacrisis verder genormaliseerd. Momenteel werkt 45 procent van de werknemers regelmatig thuis.
Tilburg University zette eerder al in op hybride werken. Voor haar werknemers verandert er na het sneuvelen van de wet naar verwachting weinig. ‘Wetenschappelijk personeel werkt overal,’ aldus Wilthagen. ‘De thuiswerkcultuur is er al op de universiteit en dat gaat allemaal in goed overleg. Je moet als werkgever personeel ook iets bieden als je mensen uit bijvoorbeeld Amsterdam wilt aannemen.’ Bij Tilburg University is er bovendien weinig onderzoek in laboratoria dat wetenschappelijk personeel dwingt op locatie te werken.
Sociale cohesie
De thuiswerkkwestie is volgens hem interessanter voor niet-wetenschappelijk personeel. ‘Niet elk werk kun je thuis doen. Maar er is ook voor niet-wetenschappelijk personeel altijd wel iets dat thuis kan worden gedaan. Gezien de cultuur op de universiteit zal dit niet tot conflicten leiden.’
Het is volgens Ton Wilthagen wel interessant om te kijken hoe vakgroepen omgaan met de thuiswerktrend. ‘De bezettingsgraad is in een heleboel gebouwen laag. Het thuiswerken gaat niet meer weg, maar je merkt dat vakgroepen toch van alles proberen om meer mensen naar de universiteit te laten komen. De sociale cohesie en innovatie kan op spanning komen te staan wanneer collega’s elkaar te weinig zien. Dat zijn interessante vraagstukken voor de toekomst.’
Advertentie.
