“Niet alleen verantwoordelijkheid nemen als het je uitkomt”

De studentverkiezingen staan voor de deur. Univers vroeg de zittende SAM- en Front-ers naar hun ervaringen in de universiteitsraad. Voldoet zo’n bestuursjaar een beetje aan de verwachtingen? En: Wat vinden de fracties eigenlijk van de medezeggenschap op Tilburg University?Marinus Verhagen (Fractie ABVAKABO) is de meest ervaren medezeggenschapper in de U-raad. Na tien jaar kent hij alle hoeken en gaten van het overleg. In gesprek met Univers relativeert hij de rol van de studentenfracties. “Als behartiger van praktische studentenbelangen zijn ze niet meer dan een soort consumentenbond. Op grote thema’s − zoals reorganisatieplan BEST − missen ze vaak de bagage. Sterker: het zou de Fracties sieren als ze zich bij een dergelijk dossier zouden onthouden. Het gaat om 58 fte die eruit gaan. Misschien wel een te zware verantwoordelijkheid voor zo’n kortzittende bestuurder.”

Front pakt door
We leggen de kritiek voor aan Fractie Front. Rowie Florijn (Dagelijks Bestuur) zegt: “De positie van Marinus is niet te vergelijken met de onze. Hij is door de wol geverfd. Als studentenfractie kies je je gevechten. Maar een belangrijk dossier als BEST laten schieten- dat is een teken van zwakte. Je kunt niet alleen je verantwoordelijkheid nemen als het je uitkomt.” Voorzitter Nina van Gestel vult aan: “Omgekeerd geldt: als het puur om studentenkwesties gaat, dan onthouden de medewerkersfracties zich ook niet…”

Hoe kijken de Front-vrouwen naar de medezeggenschap an sich? Rowie: “Besluitvorming – ook die op de universiteit – verloopt relatief traag. Daar kom je tijdens het bestuursjaar snel achter. Het duurt soms maanden voordat je concrete reacties krijgt op voorstellen. Maar ik ben er zeker van dat onze inbreng serieus wordt genomen.” Medezeggenschap is politiek. Het is een complex geheel vol nuances en valkuilen. Is één jaar niet te kort om volledig thuis te raken in dit proces? Nina beaamt dit: “Dat vinden we denk ik allemaal. Tegen de tijd dat je er eenmaal goed inzit, geef je het stokje weer door. Als je kijkt naar de inhoud, is er wel iets voor te zeggen om de bestuurstermijn te verlengen. Maar dat is erg onpraktisch gezien je studie.”

Rowie analyseert: “In een bestuursjaar krijg je een berg nieuwe informatie over de organisatie. Je beseft bovendien dat er een enorm politiek spel wordt gespeeld. Het woord ‘spel’ bedoel ik niet cynisch. Het is geen uitruil van ‘voor wat, hoort wat’. Er is ook zeker geen sprake van achterkamertjespolitiek. Maar in het bestuur zie je wel steeds dat mensen grenzen opzoeken. Zo merk je soms dat betrokkenen keihard op hun strepen gaan staan.”

Het knalt soms?
Rowie: “Ja.”

“Studentenfracties zijn niet meer dan een consumentenbond”

Voldoende bagage
Ook Jeroen Wienen (vice-voorzitter SAM) confronteren we met de uitspraken van Marinus Verhagen. “Intern is er veel gesproken over hoe we zouden optrekken bij BEST. Welke rol neem je aan in een dossier dat in eerste instantie vooral aan werknemerskant ligt? Uiteindelijk kozen we ervoor om de werknemersfracties de ruimte te bieden met betrekking tot organisatorische kant. Wij richten ons dan op concrete studentenaspecten.”

Komt die keuze ook voort uit het feit dat je als studentenfractie misschien onvoldoende bent ingevoerd? “Nee, dat geloof ik niet. We hebben heus wel de nodige inhoudelijke bagage. Wanneer je begint als nieuwe bestuurder, heb je ruim de tijd om je huiswerk te doen.” Volgens Jeroen ligt het dus niet aan het kennisniveau; wel geeft hij aan dat je het ‘spel’ niet meteen volledig in de vingers hebt. “Gelukkig kwamen wij redelijk langzaam op stoom. In de eerste U-raden werden nog niet echt harde noten gekraakt. Het is wennen: ik denk dat je wel even slikt als het CvB meteen hard tegen je in gaat.”

Over het verschil tussen Front en SAM zegt Jeroen: “Traditioneel was SAM er voor alle studenten en Front vooral voor de actieve student. Maar nu Front de grootste is, is hun focus ook meer komen te liggen op de hele populatie. Zo is het verschil ineens lastiger te zien. We kunnen niet ontkennen dat het best wel op elkaar lijkt. Los daarvan is het natuurlijk goed dat er twee partijen zijn: je houdt elkaar scherp en dat is in het belang van iedereen.”

Verkiezingen
Er klinken geluiden dat de huidige opzet van de verkiezingen niet optimaal is. Er zou te veel sprake zijn van een opportunistische populariteitsstrijd. “Het gaat nu niet altijd om de inhoud”, stelt Jeroen Wienen. “De truc is dat je mensen weet te bereiken, hoe je dat doet maakt niet uit.” Fractie SAM zou graag een slag maken zodat mensen zich meer bewust worden van de inhoudelijke keuzes. “Het blijkt dat het aantal stemmen nergens zo hoog is als in Tilburg. Dat wijst óók op betrokkenheid bij onze studenten. Alleen: misschien moeten we de verkiezingen anders organiseren en de factor ‘toeval’ verkleinen.”

Front kan zich wel vinden in die gedachte. Rowie: “Het is een beetje gekkenwerk aan het worden. Het gaat erom wie het grootste circus op de been brengt. Misschien moeten we inderdaad eens kijken of het niet op een andere manier kan. Overigens: uit navraag op andere universiteiten blijkt dat het daar niet veel anders aan toe gaat. En een goed, niet fraudegevoelig alternatief is misschien nog niet 1,2,3 gevonden.”

SAM kwam al met concrete verbetervoorstellen. Zo stelde de fractie onder andere voor om de stembussen ’s nachts te sluiten. Verder wilde Fractie SAM een maximum stellen aan het aantal stemmenwervers: om precies te zijn 40 per fractie. Jeroen Wienen: “Dat is nog steeds veel, maar het is in elk geval een limiet.” Op alle voorstellen kreeg SAM niet thuis. Thijs Pieters, secretaris van het stembureau, licht toe: “Het eerste punt is technisch nog wel realiseerbaar. De vraag is alleen of het wenselijk is. We zijn een internationale universiteit. Studenten in het buitenland kunnen de behoefte hebben om te stemmen buiten kantooruren. Daarnaast is het misschien niet handig om het scherm op bepaalde uren uit te zetten. Er bestaat een kans dat hackers daarvan misbruik willen maken.” Over het tweede initiatief zegt Pieters: “Over de limitering van het aantal stemmenwervers op de campus kunnen Front en SAM onderling afspraken maken. Je kunt bijvoorbeeld redeneren: evenveel stemmenwervers als kandidaten op de lijst. Maar formeel is zo’n bovengrens voor het stembureau voorlopig lastig te controleren.”

Om dezelfde reden is Fractie Front tegen een maximering van het aantal stemmenwervers. Bastiaan Litjens (Commissaris Externe Zaken) zegt: “Uiteraard denken we volop mee over verbeterpunten. We hebben bijvoorbeeld weer ingestemd met een beperking qua tijd: vier dagen verkiezingen in plaats van een hele week. Maar zo’n maximering is nauwelijks te controleren. Mensen in blauwe of groene hesjes kun je prima natellen, maar voor je het weet gaan er ook mensen zonder hesjes de campus op. Zo’n limiet is dus nu nog te fraudegevoelig om op korte termijn aan te passen.”

_Advertentie.