De baten van bier

Drank maakt meer kapot dan je lief is – de centrale boodschap van een magistraal SIRE-spotje, en sinds gisteren ook van een heus RIVM rapport. Meteen na uitbrengen van dit rapport, waarin de kosten en baten van alcoholgebruik in kaart worden gebracht, barstte de maatschappelijke discussie los. Na Sint en Zwarte Piet, de jaarlijkse toestanden met vuurwerk rond Oud en Nieuw, de onzekerheid over ons eten (suiker, melk, brood, vleeswaar), is nu ons bier aan de beurt. Onze goudgerande westerse tradities lopen gevaar, zo denkt menigeen. Over al die andere kwesties heeft de Socioloog des Vaderlands geen mening, maar zijn pils pak je hem niet zomaar af. Tijd dat ik mijn wetenschappelijke objectiviteit laat voor wat het is. Tijd voor wat tegengas!!

Volgens het veelbesproken rapport kost alcoholgebruik ongeveer 2,5 miljard eurootjes. Dat zit zo: het aantal dronkemansritten dat slecht afloopt, het verzuim als gevolg van nachtelijke slemppartijen en de ziektekosten en doden als gevolg van een lekker potje comazuipen bepalen onder andere de kosten van drankgebruik. En dat is om de dooie donder niet weinig: 8 miljard van die eurodingen man! Maar gelukkig levert alcohol wel wat op: Ongeveer 5,5 miljard Europese pietermannetjes worden verdiend met onder anderen accijnzen, winst voor de horeca en ‘consumentensurplus’ – dat is zeg maar de lol die men kan beleven aan een gezellig potje binchdrinken.

Benieuwd geworden naar hoe je een jolige dranksessie uitdrukt in geld las ik verder in het rapport waarin uitgelegd wordt dat dit de ‘extra waarde die consumenten toekennen aan consumptie, bovenop de daadwerkelijk betaalde prijs’ is. Nou goed, na een verhaaltje over prijselasticiteiten en vraagcurves toveren de rapportopstellers wat schattingen op papier. Hoe het te begrijpen is, vraag het me niet. Ik verwijs u graag door naar de Econoom des Vaderlands, maar ik heb er wel vragen bij. De maatschappelijke waarde van bier en andere alcoholische versnaperingen is wellicht niet alleen het resultaat van wat individuen bereid zijn aan waarde toe te kennen.

Een klassieke sociologische stelling is namelijk dat individuen niet beseffen dat er meer is dan alleen hun eigen belangen, hun eigen problemen en hun eigen lol. Laat staan dat ze waarde aan toe kunnen kennen aan individu-overstijgende fenomenen. Bijvoorbeeld omdat er latente functies van bierconsumptie zijn die hen niet bekend zijn. Of dat er collectieve effecten zijn, die verder reiken dan waar een individu aan denkt als die bij zijn favoriete cafétje een pilski erop trekt.

We weten allemaal, door sterke drank vallen de remmingen wat weg. Wie ooit wel eens het programma Zon, seks en je ouders in shock (RTL) heeft mogen aanschouwen (en wie heeft dat niet / kijk anders de informatieve video hieronder eventjes waarin Kaylee een lekkere boer weet te vinden) weet hoeveel mensen onder invloed van alcoholica hélemaal los gaan met leden van het andere geslacht. Nu is die situatie natuurlijk een beetje overtrokken, maar hoeveel geremde figuren worden jaarlijks aan de man (m/v) geholpen door een paar goudgele jetsers die hun remmingen wegnemen? En hoeveel huwelijken en kinderen leveren deze door alcohol op hol gebrachte relaties op? En zijn deze huwelijken (werk voor ambtenaren voor de burgerlijke stand) en kinderen (toekomstige arbeidskrachten) ook meegenomen in die metingen van prijselasticiteit? Vragen, vragen….

https://www.youtube.com/watch?v=Sh3JG3XNSuA

Nog wat: Tijdens de vorige Night University, organiseerde de Socioloog des Vaderlands een spektakel van jewelste: de karaoke des vaderlands. Het ging er, mede door het bier dat rijkelijk vloeide, gruwelijk gezellig aan toe. Toen al trokken we de conclusie: een karaoke zonder bier, is als een waterskier achter een roeiboot – de zaak komt niet op gang, en er is geen reet aan. Een goede karaoke komt pas op gang als er genoeg mensen zijn, die genoeg op hebben, en zich lekker laten gaan. Een geslaagde karaoke, mede mogelijk gemaakt door bier, is dat ook meegenomen in de schattingen van het consumentensurplus? (Mijn voorzichtige antwoord: neen, het hele woord karaoke valt in het rapport niet één keer!)

De maatschappelijke functie van bier, wijn, jenever en wodka is zo nauwelijks in geld uit te drukken. Maar ik neem wél aan dat het rapport de maatschappelijke baten van bier grof onderschat. Bier maakt immers meer mogelijk dan je denkt.

PA

P.S. Wil je uit eerste hand ervaren hoe alcohol en karaoke perfect samengaan? Morgenavond is het weer Night University, en gaan Tim en ik er weer voor als nooit tevoren! Jullie zijn van harte uitgenodigd om een lekker liedje te zingen en een biertje te komen drinken!

_Advertentie.