De digitale ramptoerist

‘Sociale media werken als een magneet op mijn vingertoppen. Ik ben op zoek naar achterlijke reacties om mezelf mee te vermaken.’

Judith Zijdenbos. Beeld Ton Toemen

Scrollend door mijn Instagram feed stuit ik op een interessante column. Ik begin te lezen, maar realiseer me al snel dat ik geen abonnement heb op de betreffende krant en dus niet veel verder zal komen dan de eerste vier zinnen. Iets waar ik inmiddels wel aan gewend ben geraakt (Kuch, NRC stop met het adverteren van artikelen die ik niet kan lezen!).

Ik stop noodgedwongen met lezen, maar scrol niet verder. Mijn vingers bewegen zich namelijk op magische wijze naar het meest haatdragende onderdeel van Instagram: de commentsectie.

Terwijl ik op de automatische piloot door de reacties scrol, begin ik te grinniken. Dit gegrinnik, wat eigenlijk niet meer voorstelt dan een nasale luchtverplaatsing, komt tot stand door een amusante reactie op de vier regels column. Een gebruiker reageert klaarblijkelijk verontwaardigd: Dat is JOUW mening!!

Wederom bewegen mijn vingers vloeiend over het scherm, dit keer naar mijn toetsenbord. Ik typ: “Sterker nog, zij krijgt betaald om haar mening te delen”, maar verwijder mijn reactie zoals gebruikelijk zonder hem te delen. Ik ben toch nog geen Sander Schimmelpenninck.

Zijn het de parels zoals bovenstaande reactie die me telkens naar de commentsectie weten te lokken? Of is het de negativiteit die me aantrekt? Of toch de onwetendheid die me evenredig lijkt te irriteren en amuseren? Het lijkt wel een vorm van digitaal ramptoerisme.

Ik ben gewoon een ordinaire ramptoerist, concludeer ik. Altijd op zoek naar achterlijke reacties om mezelf mee te vermaken. Dat ik er gelijktijdig mijn vertrouwen in de mensheid mee verlies is op dat moment bijzaak.

Niet alleen de commentsectie werkt als een magneet op mijn vingertoppen, dat doen sociale media sowieso. En als ik op elke willekeurige plek om me heen kijk, ben ik niet de enige. Zijn het niet de reacties die je aantrekken dan ben je wel verdwaald in de door algoritmes gegenereerde content van de platformen. Op de automatische piloot ben je zo weer uren aan het scrollen.

Hiermee laten we collectief het belangrijkste bezit dat we hebben van ons afnemen: onze tijd, die we ook kunnen steken in doelen die we echt willen bereiken. En het wordt tijd dat we daar iets aan gaan doen. Niet meer onbewust je tijd verdoen met sociale media, wel bewust je tijd indelen met vrienden, familie en je doelen. Ik zeg: minder doelloos scrollen, meer doelbewust leven.

Maar vergeet niet lieve lezers: dat is MIJN mening.

Judith Zijdenbos studeert Communicatie- en Informatiewetenschappen aan Tilburg University.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.