Een nacht op de campus met de beveiliging: ‘Ik hoorde gebonk, maar er was niemand’

Een aardedonker sportcentrum, verdachte geluiden en een spookachtige fantasie die met je aan de haal gaat. Wat gebeurt er ’s nachts op de campus van Tilburg University? Univers zette extra veel koffie en liep een nacht met de beveiliging mee.

Het is bijna middernacht als beveiliger Samba zijn eerste ronde door de universiteitsbibliotheek doet. Hier en daar zit nog een student te werken: vermoeide koppies met kapsels waar in de loop van de dag het model uitgestreken is. Ze merken het nauwelijks als de boomlange beveiliger met grote passen tussen de werkplekken door slalomt.

‘We gaan zo sluiten,’ zegt hij vriendelijk tegen ieder van hen. ‘Het is belangrijk om oogcontact te maken, dan weten ze dat je ze gezien hebt,’ licht hij toe. Zo gaat Samba (43) alle drie de verdiepingen af, waarbij hij elke ruimte en elk hoekje checkt.

Daarna loopt hij dezelfde ronde opnieuw. ‘Om te controleren of echt iedereen weg is en of er persoonlijke spullen zijn achtergebleven.’ Alleen de toiletten slaat hij over: ‘Ik wil niemand in verlegenheid brengen. En als zich daar toch iemand verstopt heeft, ontdekken we dat dadelijk als het alarm op het gebouw wordt gezet.’ Zodra de draaideur bij de ingang tot stilstand is gekomen en vergrendeld is, voelt het overdag zo levendige hart van de campus ineens akelig groot en desolaat aan.

Camera’s in elke hoek

Buiten verlaten de laatste studenten de campus. Zij fietsen rillend de donkere en koude januarinacht in, de gedachten al bij hun bed. Slapen is voor Samba nog lang niet aan de orde, zijn nachtdienst is nu echt begonnen. Samen met zijn collega, centralist Patrick, is hij verantwoordelijk voor het veilig houden van de universiteit.

De afdeling beveiliging huist in het Vigilant-gebouw onder de trap naar de bibliotheek. Daar zit Patrick (56) achter een brede tafel waarboven negen schermen hangen. De schermen zijn gesplitst in meerdere beelden: hij kan werkelijk elke hoek van Tilburg University, zowel binnen als buiten, in de gaten houden. In de nacht kijkt hij met name naar beeld van het exterieur van de universiteit, zodat hij eventuele ongeregeldheden al aan de buitenkant kan zien. ‘We proberen vooral te voorkomen dat het alarm überhaupt afgaat.’

Niet voor iedereen geschikt

Patrick werkt sinds 2008 als beveiliger bij Tilburg University. Net als Samba draait hij ochtend-, avond- en nachtdiensten. De nachtdiensten, van kwart voor elf ’s avonds tot kwart voor zeven ‘s morgens, zijn prima te doen, maar zeker niet zijn favoriete shifts. ‘Avonddiensten zijn fijner omdat die drukker zijn. Als je rondes loopt, bij een BHV-geval (bedrijfshulpverlening, red.) moet zijn, of als er een aanrijding op de parkeerplaats is, gaat de tijd véél sneller.’

Nachtdiensten daarentegen zijn een vak apart en lang niet voor iedereen geschikt. ‘Je moet ertegen kunnen,’ beaamt Patrick. ‘Je moet fit en helder zijn en het niet erg vinden om overdag te slapen. Bovendien heb je tijdens nachtdiensten veel vrijheid, ook daar moet je mee om kunnen gaan. Ik kan bijvoorbeeld best wat op Netflix kijken, maar als er op de campus iets gebeurt en ik zie het niet, dan is dat mijn verantwoordelijkheid.’

De geur van fysieke inspanning

Ondanks dat het inmiddels sneeuwt en de campus op sommige plekken spiegelglad is, is Samba op een fiets gesprongen om buiten te surveilleren. Gewapend met een zaklamp, sleutelbos en portofoon controleert hij alle gebouwen die bij de universiteit horen. Hierbij staat hij voortdurend in contact met Patrick, die hem vanuit een warm Vigilant-gebouw via de camera’s kan volgen.

Al fietsend schijnt Samba met zijn zaklamp op het sportcentrum. ‘Om te kijken of er aan de buitenkant rare dingen gebeuren voordat ik dadelijk naar binnen ga.’ Het is aardedonker in het sportcentrum, maar de geur van fysieke inspanning hangt nog in de lucht. Onverstoorbaar stapt Samba de donkere gang in. Als de straal licht van zijn zaklamp op de stilstaande loopbanden en crosstrainers valt oogt dat behoorlijk unheimisch, alsof de ruimte in allerijl verlaten is.

Een blik in de onverlichte sporthal levert eveneens een surrealistisch beeld op. Je ziet niks, maar je brein vult het beeld van de ruimte automatisch aan. Met wat verbeeldingskracht hoor je het piepen van draaiende sportschoenzolen op de marmoleumvloer en het schelle galmen van stuiterende ballen. Wie heel goed luistert, hoort zelfs een bal zachtjes in een net zoeven.

Absolute stilte

Hij wekt een allesbehalve angstige indruk, maar is de beveiliger echt nooit bang voor wat hij mogelijk aantreft als hij ’s nachts zo’n groot onverlicht pand binnengaat? ‘Nee,’ zegt Samba stellig. ‘Waar ik vandaan kom uit Senegal is het ’s nachts ook donker, er is daar helemaal geen verlichting. Ik ben het dus gewend.’

In het inpandige sportcafé ruikt het naar een mix van koffie, tosti’s en andere snacks. Samba controleert de ruimte, maar ook de keuken. ‘Voor het geval er nog brandgevaarlijke apparaten aanstaan.’

Het licht van zijn zaklamp schijnt door de gevelramen. Wie buiten voorbijloopt zou kunnen denken dat hier nu ingebroken wordt. ‘Dat kan, maar de mensen die hier in de buurt wonen weten dat wij ongeveer om deze tijd onze ronde door het sportcentrum doen.’ Nadat letterlijk elke ruimte gecontroleerd is, en ook de andere gebouwen in orde zijn, geeft Samba via de portofoon aan Patrick door dat hij weer naar de campus komt.

Op de terugweg valt de absolute stilte op. Het asfalt van de overdag zo chaotische Conservatoriumlaan ligt er besneeuwd en uitgestorven bij. Maar dan klinkt het gedempte gebonk van een feestje in één van de studentenflats aan de Verbernelaan. Vanuit het raam zwaaien een paar aangeschoten feestgangers enthousiast naar Samba. Die haalt zijn brede schouders op en loopt stoïcijns door. ‘Ik werk graag ’s nachts, omdat het dan lekker rustig is.’

Opdringerige ex

In Vigilant schalt One of these nights van de Eagles uit de speakers. Patrick heeft zijn speellijst aangezet. Het is inmiddels drie uur geweest. ‘Rond deze tijd wordt het mentaal zwaar,’ zegt hij. ‘Je begint slaap te krijgen.’ Zijn remedie: ‘Naar buiten, de kou in.’ Een blik op de wand met schermen leert dat de campus er onbewogen bij ligt.

‘Af en toe gebeurt er wat,’ verklaart Patrick, ‘maar meestal is het ’s nachts rustig. Natuurlijk is er wel eens ingebroken, en als er op de campus gebouwd wordt, staat er voortdurend een camera op de bouwplaats gericht, want gereedschap en materialen zijn bij dieven erg gewild.’

Het komt tijdens zijn diensten voor dat hij vervelende studenten uit de bibliotheek moet verwijderen, of medewerkers tegen een opdringerige ex moet beschermen. ‘Laat ik het zo zeggen: als iemand op dit terrein van plan is om wraak te nemen op een voormalig partner, dan zijn wij capabel genoeg om daar adequaat in te handelen.’

Denkt Patrick wel eens aan wat er vorig jaar september bij het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam gebeurde? Met ernst: ‘Zeker. Kijk, Tilburg University heeft een open campus. Je ziet aan de buitenkant niet wie een dief is, of wie misschien iets anders van plan is.’

Klopgeesten

Het meest vreemde dat Patrick op de campus meemaakte, gebeurde in het voormalige Prisma-gebouw. ‘Er was niemand meer in het gebouw, maar toen ik een kantoor afsloot, hoorde ik ineens een hoop geluid. Ik keek het lege kantoor in en toen bleek dat er een kast was opengewaaid. Dat is toch raar? Zijn dat klopgeesten, ofzo?’ Hij vertelt het met een serieuze, maar speels vragende blik.

‘Nog zoiets,’ gaat hij verder, ‘en hier was een collega bij, dus je kunt het navragen. We sloten de Black Box in Esplanade af. Horen we plotseling keihard: bonk, bonk bonk!’ Ter illustratie slaat hij drie keer hard met zijn vuist op tafel. ‘Dus we keken door het kijkgat en zien helemaal niets. Ik dacht nog: misschien is iemand aan het repeteren en praten we te hard, maar nee, er was echt hele-maal niemand.’

Dan beweegt er voor het eerst deze nacht iets op de schermen. Plots verschijnen er mensen in beeld. Het is half zes, nog steeds aardedonker, maar de schoonmaakploeg meldt zich al voor het begin van hun werkdag. Ook Samba maakt zich klaar om weer naar buiten te gaan en de deuren van Tilburg University te openen voor een nieuwe dag.

Patrick en Samba kijken terug op een rustige nachtdienst. ‘Weet je,’ concludeert Patrick, ‘beveiliging is als een zorgverzekering. Je hebt het een hele tijd niet nodig. Tot er iets gebeurt, en dan kun je het maar beter wel hebben.’

_Advertentie.