Van Pro-Palestijnse protestmars tot tentenkamp, wat ging eraan vooraf?
De protesten tegen de oorlog in Gaza op Tilburg University gaan een nieuwe fase in. Protesterende medewerkers en studenten van Palestine Solidarity Tilburg hebben een tentenkamp opgezet. Wat ging er vooraf aan de protesten, en waar maken de demonstranten zich hard voor? Een terugblik.
Al sinds november is er, net als in andere universiteitssteden, grote onrust en zorg over de oorlog in Gaza en de meldingen over burgerslachtoffers en mensenrechtenschendingen.
Een groep studenten en medewerkers van Tilburg University verenigt zich onder de naam Palestine Solidarity Tilburg en roept de universiteit op om de banden met Israëlische universiteiten bekend te maken en te verbreken. Er zijn gesprekken met de universiteit, maar dat leidt niet tot de gewenste acties.
Een volgende fase
Vanaf begin mei verschijnen in veel andere universiteitssteden actiekampen, ook worden op sommige universiteiten gebouwen bezet. Met name in Amsterdam leidt dat tot confrontaties met de politie, arrestaties en vernielingen.
In Tilburg is het in eerste instantie rustig, maar op 16 mei gaat ook PST een volgende fase in. Dan lopen zo’n tweehonderd studenten en medewerkers mee in een protestmars op de campus, tijdens Night University.
Het verloop is vreedzaam, zoals de bedoeling is. Ook de universiteit is blij met het verloop en dat er geluisterd is naar het verzoek om er pas na afloop van het kinderprogramma van Night University Junior mee te beginnen.
Een ultimatum
Na de demonstratie geeft de actiegroep Palestine Solidarity Tilburg een ultimatum aan de universiteit. Verbreek de contacten met Israëlische universiteiten voor dinsdag 21 mei, anders bouwen we een kampement op de campus.
Die dinsdag gaat rector Wim van de Donk’s ochtends en later in de middag in gesprek met studenten en een medewerker van PST. ‘We hebben hele goede constructieve gesprekken gevoerd,’ zegt collegewoordvoerder Imre van der Meulen daarover. ‘Ze hadden goed onderbouwde argumenten. We nemen hen serieus en de situatie nemen we ook serieus, we hebben daar veel begrip voor.’
De dialoog openhouden
De gesprekken leiden niet tot het onmiddellijk verbreken van de banden met Israëlische universiteiten met het argument dat ‘academische samenwerking belangrijk is in het onderhouden van een open dialoog over onderzoek en waarden.’
Wel zegt de rector toe dat er een ethische commissie komt die zich ‘aan de hand van een breed toepasbaar afwegingskader gaat buigen over huidige en toekomstige samenwerkingen.’ Ook zegt hij toe een open gesprek aan te gaan met drie Israëlische samenwerkingspartners over morele en ethische vraagstukken.
Voor PST is dat niet voldoende. ‘Ze erkennen onze zorgen, maar toen we vroegen waarom ze de banden dan niet verbreken, konden ze niet echt een antwoord geven,’ zegt PST-voorman en rechtenstudent Rami Fransawi later. ‘Er is beloofd om gezamelijke onderzoeksprojecten te openbaren. En een ethische mensenrechtencommissie in te stellen. Maar wij voelen dat het instellen van commissies gewoon uitstel is.’
Bij een bijeenkomst van PST in de tuinkamer van de mensa op dinsdagavond kondigt hij aan dat er woensdagmiddag 22 mei een actiekamp op de campus komt.
Het actiekamp
Eerder deze maand ging de komst van zo’n actiekamp in Amsterdam gepaard met barricades, gebouwenbezettingen, vernielingen, politie-ingrijpen met bulldozers en arrestaties. Dat alles in Tilburg niet de bedoeling, benadrukt Fransawi, bovenal moeten de acties vreedzaam verlopen.
In het kamp, dat opgezet is op het grasveld voor de bibliotheek, gelden dan ook strenge regels. Dat betekent niet drinken, geen drugs, geen seks en ook niet roken, maakt hij bekend. Ook is er geen plaats voor racisme, antisemitisme, homofobie, transfobie.
Verder zijn vandalisme, vernielingen en het spuiten van slogans en andere graffiti ook taboe. ‘We volgen de regels van de universiteit zo veel we kunnen.’ Ook om de universiteit geen reden te geven de protestanten weg te sturen.
Onderwijs en onderzoek gaan door
Woordvoerder Imre van der Meulen laat weten het jammer te vinden dat de uitkomst van de gesprekken niet voldoende was voor PST om van verdere acties af te zien. Toch zal de universiteit het actiekamp gedogen.
‘We vinden het belangrijk om het protest zo vreedzaam en veilig mogelijk te laten verlopen.’ De universiteit voorziet de kampeerders van extra afvalbakken, stroomvoorzieningen en een dixi, een mobiel toilet. ‘Wel is ons er heel veel aan gelegen dat onderwijs en onderzoek ongestoord doorgang kunnen vinden.’
Geen politie op de campus
Ook naar de eis van de actievoerders dat de politie van de campus blijft, voor hun gevoel van veiligheid, is geluisterd, zegt Van der Meulen. Op dinsdagochtend was er onrust over drie agenten op de campus, maar ze benadrukt dat die daar waren voor reguliere surveillance.
‘Om alles zo veilig en vreedzaam mogelijk te laten verlopen hebben we met de politie afgesproken die reguliere surveillance maar te laten zitten. Wel hebben we extra beveiliging ingeschakeld, maar dat is ook voor de veiligheid van de demonstranten.’