‘Blogs, Ted Talks en Wikipedia toestaan als bron bij scriptie’

‘Blogs, Ted Talks en Wikipedia toestaan als bron bij scriptie’

Ted Talks, blogs van hoogleraren, artikelen in dagbladen en Wikipedia zouden als bron moeten worden toegestaan bij het schrijven van een scriptie. Het idee dat een bron per se peer-reviewed moet zijn, is niet meer van deze tijd.

Dat zegt Hans van Driel, docent mediawijsheid aan de Universiteit van Tilburg (en vice-decaan onderwijs bij FGW) in een interview met Univers.

“De discussie over brongebruik waait op door de digitalisering. Sommige mensen denken dat internetbronnen minder betrouwbaar zijn dan papieren bronnen. Studenten mogen van hun bijvoorbeeld de Wikipedia niet gebruiken als bron. Maar bronnen waren vroeger net zo betrouwbaar of onbetrouwbaar als nu. Pak een encyclopedie uit de jaren zestig en zoek het lemma homoseksualiteit op. Het is een ziekte, staat daar. Een denkwijze die allang achterhaald is. Het gaat om het perspectief van 1 onbekende auteur. Je kent zijn achtergrond niet, je weet niet welk geloof die man of vrouw had. Dan kun je beter de Wikipedia hebben, waar over lemma’s gediscussieerd wordt en waar je de achtergrond van auteurs kunt controleren. Natuurlijk staat er ook onzin in de Wikipedia, dat wordt echter snel gerepareerd. Belangrijk is dat je kunt zien op welke bronnen een lemma is gebaseerd. Academisch zijn wil zeggen dat je de bron noemt, het moet voor een ander controleerbaar zijn, die moet het onderzoek kunnen herhalen.”

Volgens Van Driel moeten we snel af van het idee dat alleen peer-reviewde bronnen betrouwbaar zijn. “De mate van betrouwbaarheid wordt inderdaad verhoogd als artikelen peer-reviewed zijn. Maar ook de wetenschap ontwikkeld zich. Als je een gepeer reviewed artikel uit 1950 naast dan van 2012 legt, kunnen er tegengestelde zaken in staan. Je mag van mij best De Telegraaf of NRC als bron gebruiken. Hoe kranten over de wereld schrijven, geeft ook een bepaalde trend aan. En waarom zou je geen Ted Talks of blogs mogen gebruiken. Er zijn verschillende bekende hoogleraren die over hun vakgebied bloggen. Waarom zou je dat niet gebruiken? Omdat die blogs niet gepeer reviewed zijn? Onzin. De Universiteit Leiden werkt met Web of Science, een database die bestaat uit drie afzonderlijke Citatie databases: Daar  buigen ze zich nu over de vraag of ze blogs moeten gaan meetellen.”

UvT-studenten die hulp nodig hebben bij het zoeken van relevante achtergrondliteratuur en bij vragen over citeren en bronvermelding, kunnen aankloppen bij het Scriptorium.  Emilie van Hooft is informatiespecialist aan de UvT, gespecialiseerd in het ‘informatievaardig maken van studenten. Eric van den Akker is informatiespecialist voor de faculteit rechtsgeleerdheid. Zij hebben bedenkingen bij het gebruik van niet gepeer reviewde bronnen. Op de universiteit doe je een wetenschappelijke studie, dan moet je ook met wetenschappelijke bronnen komen om je probleemstelling op te lossen.

Van Hooft: “Een wetenschappelijk onderzoeksartikel heeft een bepaalde opbouw. Het begint met een inleiding, een probleemstelling, een doel, de hypothese, literatuuronderzoek, resultaten, conclusies, voetnoten, kwantitatieve gegevens. Bij een populair wetenschappelijk artikel of blog weet je vaak alleen waar de auteur werkt. Er zijn geen voetnoten, je kunt de informatie uit het artikel niet controleren.”

Van den Akker: “Wikipedia kan heel betrouwbaar zijn, maar is dat soms ook niet. Je zult dat zelf moeten beoordelen, aan de hand van de verantwoording en literatuurlijst. Hamvraag is: kun je het met andere bronnen onderbouwen. Datzelfde geldt voor Ted Talks. Een wetenschapper probeert in enkele minuten een prikkelend verhaal te vertellen. Het mag niet te saai zijn. Dan kan het zijn dat wetenschappelijke bochten te kort worden genomen. Maar zo’n film is wel een goed startpunt voor je onderzoek.”

Van Hooft valt hem bij: “Dat geldt ook voor blogs van wetenschappers. Probeer te achterhalen of de hoogleraar in een wetenschappelijk artikel hetzelfde zegt. Dergelijke bronnen zijn prima om je in te lezen, maar beperk je er niet toe.”

In het aprilnummer van Univers lees je meer over brongebruik, betrouwbaarheid van bronnen en literatuuronderzoek.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.