Opinie: onderzoeker moet mening voor zich houden

Eerder schreef Univers een stuk over de stilte van de TiU rondom de uitspraken van Geert Wilders: juist omdat Tilburg een maatschappij-universiteit is zou zij de algemene regels rondom wetenschappelijke objectiviteit moeten doorbreken. Als we hier de grens trekken, wanneer houdt de universiteit dan nog haar mond en wanneer zegt zij ergens wat van?

De universiteit is een instelling met twee kerntaken: onderwijs en onderzoek. In haar onderwijs probeert de universiteit om studenten op te leiden tot zelfstandig denkende burgers die een academisch denkniveau bezitten. In haar onderzoek probeert de Tilburgse universiteit kennis te vergaren over de maatschappij en alles wat daarmee te maken heeft. De mensen die deze taken voornamelijk op zich nemen, docenten en onderzoekers, zijn precies dat: mensen. Ze zijn niet objectief, maar ze zouden wel naar objectiviteit moeten willen streven.

Daarbij mogen wetenschappers als individuen uiteraard hun persoonlijke mening hebben en, zoals Lans Bovenberg al eerder stelde, het is prima als zij daar transparant over zijn, omdat alleen dan een ieder hen kan controleren. Echter, in hun rol als wetenschapper dienen zij hun mening voor zich te houden, want de onderzoeker is niet langer een individu, maar een werktuig van de wetenschap, een middel voor kennisvergaring en kennisdeling.

Zoals aan het einde wordt gesteld, is onderzoek naar trends in de samenleving één van de verantwoordelijkheden van onze maatschappelijk betrokken universiteit. Dus moet de universiteit onderzoek doen naar toenemende xenofobie, oorzaken van een hoger percentage criminele gedragingen onder Marokkaanse jongeren, toenemende homohaat en toenemend racisme, vanuit een multidisciplinair perspectief.

Een mening vormen aan de hand van de feiten, dat is meer iets voor politici, opinievormers en burgers. De wetenschap/de universiteit moet daar boven proberen te staan en zich alleen verlaten op de wetenschappelijke methode. Daarvoor wordt zij gefinancierd door de burgers van dit land. En misschien zelfs wel door die burgers die het hartgrondig oneens zijn met de mening van die individuele wetenschapper.

Waarom roert Univers zich, nu Geert Wilders als voorman van de PVV dit soort zaken roept? Toen sommige imams zich op onbeschofte en abjecte manieren uitspraken over homo’s en joden, waar was Univers toen, om de TiU aan te sporen tot haar ‘verantwoordelijkheid’? Want een universiteit zou een statement moeten maken “als ze streeft naar een gezonde en tolerante samenleving” (Universonline.nl, 21-03-2014).

Veel tolerantie was er ten tijde van voorgenoemde uitspraken niet te bekennen, maar ook toen waren de universiteit en Univers stil. Hadden zij zich maar aan dat discours gehouden, want nu is de streep van de toelaatbaarheid getrokken en dat lijkt me in geen geval verstandig voor een organisatie die objectiviteit nastreeft. Het motto van deze universiteit is ‘Understanding Society’, niet ‘Opiniating Society’.

Deze opinie is geschreven door Marino van Zelst, student aan de Research Master Social and Behavioral Sciences.

Bekijk meer recent nieuws

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Univers.