Lagere energienota zorgt voor extra verbruik

Het energieverbruik van huishoudens daalt door energiebesparende maatregelen, maar door een lagere energierekening gaan consumenten ook weer meer energie verbruiken. Het effect van besparingen wordt zo gemiddeld voor een derde tenietgedaan.Dat blijkt uit het proefschrift Energy Conservation in the Residential Sector: The Role of Policy and Market Forces van Erdal Aydin. De econoom promoveert woensdag aan Tilburg University.

Eigenwijs
Aydin kwam tot die conclusie op grond van uitvoerig kwantitatief onderzoek naar de effecten van twee belangrijke energiebesparende maatregelen: het verplichte energielabel voor huishoudelijke apparaten en de strengere isolatievoorschriften voor nieuwbouw. Hij analyseerde gegevens uit dertien EU-landen over een periode van dertig jaar. In de praktijk zijn energiebesparende maatregelen minder effectief als de beleidsmakers denken. Consumenten zijn soms moeilijk te sturen: ze wisselen niet zonder meer oude technologie in voor zuinigere, nieuwe technologie. Bovendien kan hun gedrag door de kenmerken van de nieuwe technologie ook veranderen. Onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat in een beter geïsoleerd huis de verwarming alsnog een graadje hoger gezet wordt.

In de praktijk zijn energiebesparende maatregelen minder effectief als de beleidsmakers denken

Rebound-effect
Het gegeven dat de energievraag toeneemt als de energienota lager uitvalt, staat bekend als het ‘rebound-effect’. Hoe groot dat effect is, was tot nu toe nauwelijks onderzocht, in elk geval niet op grote schaal. Aydin onderzocht als eerste óf energiebesparende maatregelen wel effect hebben. Dat is inderdaad het geval: zowel de verplichte energielabels voor apparaten als de strengere bouwvoorschriften hebben geleid tot een lager energieverbruik.

Om vervolgens het rebound-effect te kunnen vaststellen, checkte de econoom de gegevens van 563.000 Nederlandse huishoudens. Daaruit blijkt dat gemiddeld een derde van de aanvankelijk gerealiseerde besparing tenietgedaan wordt. De verschillen tussen categorieën bewoners zijn groot. Aydin: “Huiseigenaren zijn zuiniger dan huurders. Huiseigenaren hebben een rebound-effect van 26,7 procent, huurders van 41,3 procent.” Ook inkomensverschillen doen ertoe. “Het rebound-effect is bij lage inkomens groter dan bij hoge inkomens. Dit effect is bovendien groter bij huishoudens die om te beginnen al meer energie verbruiken dan gemiddeld.” Aydins onderzoeksresultaten kunnen worden gebruikt om de effectiviteit te bepalen van beleid inzake energiebesparing.

_Advertentie.