Night University 2017

De campus stond gisterenavond weer even op z’n kop voor Night University 2017. Het was koud maar druk, leerzaam en vermakelijk. Univers bezocht een aantal evenementen.

Eerlijk delen

Hoogleraar sociale psychologie Ilja van Beest moest bekennen een iets jonger publiek verwacht te hebben voor zijn 12+ college over eerlijk delen. Twaalf- en dertienjarige, bijvoorbeeld. Gelukkig zaten er achterin de zaal nog een aantal leerlingen van het Odulphuslyceum te Tilburg.

De hoogleraar legde de zaal uit hoe mensen eerlijk met elkaar delen. Stel: je krijgt een tientje. Dat moet je delen met de persoon naast je, en alleen als jouw voorgestelde verdeling wordt geaccepteerd, krijgen jullie allebei het geld. Zo niet: allebei niets. In de meeste gevallen levert dat weinig problemen op en kiest men voor een fifty fifty verdeling. Dat moet bijna wel, want de meeste mensen zouden, bijvoorbeeld, niet genoegen nemen met één euro. Dat is niet eerlijk. Maar wat als het om één miljoen euro gaat? De meeste mensen kiezen dan nog steeds voor een eerlijke verdeling. Maar die mensen lopen geld mis, stelt Van Beest. Die ander neemt namelijk best genoegen met 100.000 euro. Die heeft immers slechts de keuze tussen nul en 100.000 euro. Gevoelens als ‘dit is niet eerlijk’ worden dan snel overboord gegooid.

Als twee personen moeten delen gaat dat dus vaak goed. Komt er een persoon bij, komen wat egoïstische en eigenaardige trekjes te boven. Om een langer verhaal kort te maken: er gaat iemand buitengesloten worden. Ben je met drie personen en heb je zes snoepjes? Dan spreken Juul en Klaartje af er ieder drie te pakken, en heeft Suzanne vette pech.

Imago van de wetenschap

Het imago van de wetenschap heeft wat deuken opgelopen. We kennen het verhaal van Diederik Stapel, maar er worden ook veel statistische fouten gevonden in artikelen. Drie wetenschappers van Tilburg University hadden daar wat over te zeggen. Jelte Wicherts (methodologie), Herman de Regt (wetenschapsfilosofie) en Peter Achterberg (sociale psychologie). Wicherts trapte af met een verhaal over ‘open data’. Hij hoopt dat wetenschappers in de toekomst steeds transparanter te werk gaan en alle kaarten op tafel leggen wanneer zij een onderzoek publiceren. Dus: je geeft gewoon al je data vrij. Op die manier kan de wetenschap vertrouwen terugwinnen, en wordt de verleiding om te sjoemelen met data weggenomen. Hij liet daarnaast onderzoek zien dat stelde dat negentig procent van de wetenschappers integer te werk zegt te gaan, maar dat niet alle wetenschappers dat ook van zijn of haar collega’s denkt. Daar ligt nog een verbeterpunt.

Herman de Regt verbaasde vriend en vijand door eerst een overweldigende kaarttruc van illusionist Victor Mids te laten zien op video, en ‘m daarna te repliceren: met succes. Wat zeg ik: zijn uitvoering was velen malen spectaculairder. De zaal werd in verbijstering achtergelaten, maar tijd om daar lang bij stil te staan was er niet, want De Regt moest nog een punt maken: wat Victor Mids doet, is geen wetenschap. Hij misbruikt de naam van wetenschap om zijn kaarttrucs uit te leggen. In plaats van te zeggen: jongens, dit is geen wetenschap, maar slechts een trucje, zegt hij: het is wetenschap. Dat stoort De Regt, om het zacht uit te drukken. De andere kant van de medaille is dan weer dat Mids razend populair is. Waarom? Omdat ‘het volk’ wetenschap in actie wil zien. Zit ’t dan toch nog wel goed met dat imago van de wetenschap?

“Die gasten maken er een klerezooi van”

Hoogleraar Peter Achterberg sloot de discussie af. Volgens hem maken die gasten in de politiek er een klerezooi van. Wetenschappers moeten dan orde in de chaos scheppen, maar ook dat wordt een klerezooi. Eigenlijk was alles een klerezooi. Want mensen die dachten: goh, mijn leven is best een klerezooi, en ja die zijn er een hoop, die mensen wijzen ook met het beschuldigende vingertje naar de wetenschap. Of de politiek. Zij zijn ietwat wantrouwend naar deze instituties. Hoe zorg je ervoor dat zij de wetenschap weer gaan vertrouwen? In ieder geval niet door ze dood te gooien met allerlei informatie. Of zoals Achterberg verwoordde: je moet niet nóg meer informatie in die gasten pompen.

Na afloop werden wat vragen gesteld, maar tijd voor een uitgebreide discussie was er niet. Het volgende evenement stond alweer op het programma. Dat vonden de wetenschappers best jammer. Aan de andere kant: ze konden nu wel een biertje gaan drinken.

Poëzieprogramma

Wie mensen dichter bij elkaar wil brengen in koude tijden, steekt een kampvuurtje aan. Maar dat kampvuur ook dichters bij elkaar kan brengen, bewees het poëzieprogramma tijdens Night University. Om half tien werd de kickstart gegeven voor campusdichter Lotte Claassen, en een grote menigte verzamelde rond de hoog oplaaiende vlammen naast het Academia-gebouw. Voor wat extra sfeer werden er poederzakjes in het vuur geworpen waardoor het kampvuur groen en blauw kleurde. Spektakel alom.

Maar gisterenavond draaide het om woorden, niet om kleuren. Claassen las een gedicht voor, evenals de oud-stadsdichters Nick J. Swarth en Martin Beversluis. Swarth ontdekte tijdens zijn voordracht dat zijn stem prachtig weergalmt tussen de gebouwen op de campus. Reden om een paar keer flink te schreeuwen. Ook Tilburg University-medewerker en absurdist Andrew Cartwright deed een duit in het zakje.

Thema van Night University is Back tot the Future en dat bleek. Veel gedichten meanderden rondom verleden, toekomst en heden. Claassen droomde van de bowlingbaan als de meest tijdloze plek op aarde. Sebastiaan Coolen, lid van Poetry Circle 013, schaarde zijn uitstelgedrag ook onder denken over de toekomst. Weinig productief misschien, maar wie is er niet mee bekend? Junior-stadsdichter Rozelijn van Gurp stal de harten van alle aanwezigen.

En toen brak het gevreesde moment aan. Zijn er mensen in het publiek die iets willen voordragen? Vaak leidt die vraag tot een lange stilte, maar van drempelvrees was tijdens het poëzieprogramma niks te bespeuren. De een na de andere trad naar voren met eigen werk. Er werd gerapt, er werd van mobiele telefoons voorgedragen, er werden zelfs gedichten ten gehore gebracht die nog nooit eerder een publiek hadden. Ondertussen werd aandachtig geluisterd, al dan niet met een biertje erbij. Een ding is duidelijk: de kou mocht de pret niet drukken. Het vuur van de poëzie brandde vol overgave tijdens Night University.

_Advertentie.