Voorzitter en rector in één persoon, hoe vaak komt dat voor?

Elke maand plaatst projectleider Academisch Erfgoed Pieter Siebers kenmerkende gebeurtenissen, personen, gebouwen of objecten in historisch perspectief. Deze keer: de combinatie van rector en collegevoorzitter bij de aanstelling van Wim van de Donk.

Wim van de Donk. Foto: Marc Bolsius

Het lijdt geen twijfel dat de universitaire gemeenschap zeer ingenomen is over de benoeming van Commissaris van de Koning en hoogleraar Wim van de Donk tot voorzitter van het College van Bestuur en tegelijkertijd rector magnificus van Tilburg University. Deze combinatie van zware functies is uitzonderlijk, maar niet zonder precedent.

Ruud de Moor

Tussen 1983 en 1991 was Ruud de Moor (1928-2001) rector magnificus, en van 1985 tot 1988 was hij tevens voorzitter van het College van Bestuur. Het waren de dagen van de zogeheten Selectieve Krimp en Groei-operatie (SKG), een bezuinigingsoperatie onder regie van toenmalig minister Deetman die Tilburg bijna de opleidingen Letteren en Psychologie had gekost.

De Moor kwam uit eigen gelederen en had sinds zijn studie Sociologie furore gemaakt als directeur van het aan de universiteit verbonden IVA (Instituut voor Arbeidsvraagstukken), als hoogleraar Algemene Sociologie en als geestelijk vader van de Open Universiteit. Hij was een autoriteit op het gebied van hoger onderwijs, en beschikte over een netwerk van formaat, dat goed van pas kwam in moeilijke dagen.

De Moor behoort zonder twijfel tot de belangrijkste bestuurders die de universiteit heeft gekend, al betwijfelde in 1986 de toenmalige hogeschoolraad (de voorloper van de huidige universiteitsraad) of de combinatie van voorzitter en rector – gelet op de zware eisen – niet te veel druk zou leggen op één persoon.

Ook in Delft en Leiden

De combinatie komt overigens meer voor. Ook in Delft en Leiden zijn deze functies verenigd in een persoon, in Leiden staat Carel Stolker zelfs al zeven jaar op die manier aan het roer.  

De benoeming van Van de Donk past ook anderszins in een universitaire traditie en wel die van benoemingen uit eigen kring. Hij studeerde weliswaar Bestuurskunde in Nijmegen, maar was vanaf 1987 op meerdere manieren aan de Tilburgse universiteit verbonden, sinds 1999 als hoogleraarschap Maatschappelijke Bestuurskunde. Van de Donk was net als De Moor ook adviseur van de regering op het terrein van hoger onderwijs, in dit geval in 2017 op het terrein van prestatieafspraken tussen de overheid en het hoger onderwijs.

Naar aanleiding daarvan zei hij, in een interview met ScienceGuide, dat een landelijke visie op hoger onderwijs nodig is: “In een volgend kabinet moeten de minister-president, de minister van Onderwijs en de minister van Economische Zaken een heldere en aansprekende lijn uiteenzetten. “… we moeten van afvinken naar aanvonken. Je moet die instellingen uitnodigen en stimuleren om zelf plannen te maken. Hierbij is het van belang dat een instelling goed nadenkt over de toekomst. Wat is hierbinnen de bijdrage aan het veld en in de regio, en hoe past dit in die breed gedragen landelijke visie.”Pieter Siebers is kunsthistoricus en verantwoordelijk voor het academisch erfgoed van Tilburg University. Hij is verbonden aan de divisie Executive Services en schreef onder de meer de Kleine encyclopedie – Tilburg University 1927-2017, waarin heden en verleden van de instelling worden belicht. Hij ontwikkelt momenteel een erfgoedportaal, dat toegang zal bieden tot onder meer de archieven en collecties van de instelling.

_Advertentie.