Spinoza- en Stevinpremies toegekend: ‘Mooiste cadeau voor wetenschapper’
Onderzoeksfinancierder NWO heeft de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap toegekend: twee Spinozapremies en twee Stevinpremies. De winnaars krijgen ieder 1,5 miljoen euro. ‘Een enorme erkenning.’
De Spinozapremies staan bekend als de ‘Nederlandse Nobelprijzen’ voor baanbrekend wetenschappelijk onderzoek. De Stevinpremies leggen de nadruk op de maatschappelijke bijdrage van onderzoekers.
De winnaars zijn blij met hun premie. ‘Vrijheid, tijd en geld om gewoon je neus achterna te gaan en daar anderen in mee te nemen’, zegt Spinozawinnaar Judith Pollmann tegen NWO. ‘Het is echt het mooiste cadeau dat een wetenschapper zich kan wensen.’
Spinozapremies
Pollmann (1964) is hoogleraar vroegmoderne Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Ze onderzoekt op vernieuwende manieren hoe mensen in het verleden omgingen met radicale maatschappelijke veranderingen en hoe dat invloed had op hun identiteit.
De andere Spinozapremie gaat naar kankeronderzoeker Thijn Brummelkamp, hoogleraar aan het UMC Utrecht en wetenschappelijk directeur van het Nederlands Kanker Instituut. Brummelkamp (1975) wist met genetisch onderzoek de tactieken van verschillende ziekteverwekkers te ontrafelen, schijft NWO. Zijn werk draagt bij aan de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen voor infectieziekten en kanker. Hij noemt het ‘fantastisch om de premie vrij te kunnen besteden aan fundamenteel onderzoek’ en spreekt van een enorme erkenning.
Stevinpremies
De Stevinpremies zijn in 2018 in het leven geroepen. Een van de winnaars is een bekende in de politiek van het hoger onderwijs: Ingrid Robeyns (1972), hoogleraar ethiek aan de Universiteit Utrecht en een van de drijvende krachten achter WOinActie. Ze is ‘ontzettend verheugd’, zegt ze.
Haar onderzoek naar de verdeling van rechtvaardigheid, rijkdom en welzijn biedt volgens NWO concrete oplossingen voor ongelijkheid en democratisch verval. ‘Door haar scherpe analyse, organisatiekracht en publieke zichtbaarheid, laat ze zien dat filosofie kan bijdragen aan echte verandering.’
De andere winnaar is Ilse Aben(1964), een van de grondleggers van satellietinstrumenten waarmee de uitstoot van broeikasgassen kan worden opgespoord. ‘Daarmee heeft ze een unieke en onmisbare bijdrage geleverd aan de strijd tegen klimaatverandering.’ Naar eigen zeggen was ze totaal verrast toen ze de premie kreeg toegekend. ‘Daar ben je natuurlijk in je dagelijkse werk helemaal niet mee bezig.’
De uitreiking van de Spinoza- en Stevinpremies vindt plaats op dinsdag 14 oktober. Dan maken de winnaars bekend waarvoor ze hun premie willen inzetten.
Vernoemd naar…
De Nederlandse filosoof Baruch Spinoza (1632-1677) was een van de grondleggers van de Verlichting. Hij was omstreden vanwege zijn religiekritiek en vermeende atheïsme. Ook pleitte hij voor de vrijheid van meningsuiting.
Vlaming Simon Stevin (1548-1620) was wiskundige, natuurkundige en ingenieur. Hij is onder meer bekend vanwege zijn zeilwagen. Hij verrijkte het Nederlands met woorden als wiskunde, wijsbegeerte, evenaar en middellijn.
