‘TU’s hebben financieel belang bij samenwerking met Israëlische partijen’

Nederlandse technische universiteiten zijn ook via hun spin-offs en start-ups betrokken bij gevoelig onderzoek met Israëlische partners. Dat blijkt uit onderzoek van Investico, dagblad Trouw en weekblad de Groene Amsterdammer.

Er lopen op dit moment minstens vijftien door Europa gefinancierde researchprojecten waarin Nederlandse en Israëlische onderzoekers samenwerken aan technologie die ook militair toepasbaar is, stelt Investico.

Aandelen

Behalve de technische universiteiten van Delft, Enschede en Eindhoven doen in acht van deze vijftien projecten ook bedrijven mee die aan de TU’s gelieerd zijn. Het gaat om spin-offs en start-ups die zijn opgezet door wetenschappelijk personeel of studenten.

In vier van deze acht bedrijven zouden de technische universiteiten ook aandelen hebben, soms via een tussen-bv. Volgens de onderzoekers hebben ze daardoor ook financieel belang bij samenwerking met Israëlische partijen.

Deskundigen die in de publicatie aan het woord komen achten de kans groot dat er kennis wordt ontwikkeld die door Israël op het slagveld zal worden ingezet. Zo wordt er gewerkt aan technologie die kan helpen om groepen drones in autonome ‘zwermen’ te laten vliegen. Als er één drone wordt uitgeschakeld vliegt de rest gewoon door naar het doelwit.

Eigen afwegingen

Er zijn geregeld felle protesten tegen de banden van Nederlandse kennisinstellingen met Israël. Bijna alle universiteiten laten hun samenwerking onderzoeken door speciale commissies, maar niet iedereen vindt dat dit volstaat.

Alle drie de technische universiteiten zeggen dat ze momenteel werken aan nieuwe regels waarmee ze de samenwerking met Israëlische partners opnieuw zullen beoordelen. Maar de TU Eindhoven en de Universiteit Twente laten in een reactie aan Investico weten dat ze zich niet willen bemoeien met hun spin-offs en start-ups. ‘Die bedrijven maken hun eigen afwegingen.’ De TU Delft wil dit per geval bekijken.