Leve de leider!

Mijn pa zei altijd: ‘Wie niet volgen wil, moet maar voelen.’ Je kan veel over die man zeggen, maar een geboren leider was hij zeker. Tegenspraak werd niet geduld. De richting die hij aanwees, die richting sloegen wij als gezin in.

Volgens de Tilburgse hoogleraar Rens van Loon is mijn pa een achterhaalde leider. De leider van de toekomst moet vooral kunnen luisteren, vertelde hij tijdens zijn oratie. Echt luisteren en dan pas een oordeel vellen.

Bestaat dat eigenlijk wel, een luisterende leider? Ik vraag het me af. Gebeurt er dan nog iets? Ik zie Caesar al voor de Rubicon staan en zich omdraaien naar zijn manschappen: “Jongens, oversteken of niet, wat vinden jullie? Ik maak geen beslissing voordat ik naar iedereen aandachtig heb geluisterd.”

“Met een beetje onderdrukking is niks mis”

Dat is natuurlijk vragen om problemen. Voor je het weet heeft iedereen een diagram van zijn gevoelswereld getekend, waar je ongetwijfeld een prachtige tentoonstelling mee kan inrichten, maar waarna je nog steeds niet weet of je die kloterivier nou wel of niet moet oversteken.

Met een beetje onderdrukking is niks mis, lijkt me. De mens is net een paard: je moet ‘m soms de sporen geven. Een overschot aan vrijheid, daar krijg je alleen maar abstracte kunst en veganistische mindfulness-fanaten van, twee dingen waar niemand vrolijk van wordt.

Er zijn nog andere redenen waarom leiders beter niet kunnen luisteren. De belangrijkste heeft met verantwoordelijkheid te maken. Want als leiders hun beslissingen echt gaan baseren op jouw inspraak, word jij medeverantwoordelijk voor het uitgevoerde beleid. Daar zit natuurlijk niemand op te wachten.

Er wordt vaak gedaan alsof inspraak de heilige graal van de democratie is, maar is dat wel zo? Ja, mensen worden graag gehoord, maar willen ze ook verantwoording dragen voor hun geleuter?

Dat is juist het fijne aan een leider. Die is gemaakt om te leiden, maar ook om te lijden. Want als een beslissing grandioos flopt, dan is het fijn als je de leider kan offeren. Dan wil je kunnen zeggen: “Ik vond het van begin af aan een slecht idee, maar naar mij werd niet geluisterd.”

Aan het einde van de rit is het vooral de leider die moet voelen.

Daarom roep ik altijd uit volle borst: “Leve de leider!”

_Advertentie.