Finfluencers duiken overal op, wie beschermt de belegger?

‘Op social media kan iedereen zich voordoen als financieel expert, met alle mogelijke risico’s en gevolgen van dien’, vertelt voormalig student ondernemingsrecht Nannerl Kok. Zij schreef haar scriptie over het fenomeen ‘finfluencers’.

Waar kwam de inspiratie voor jouw scriptieonderwerp vandaan?

‘Financiële influencers – ook wel finfluencers – schieten als paddenstoelen uit de grond. Soms zijn dit bekende Nederlanders die hun volgers op social media financiële aanbevelingen geven. Maar ook ‘gewone’ Nederlanders dopen zichzelf tot om financieel adviseur.

‘Zo gaf een kennis van mijn collega ‘ineens’ beleggingsaanbevelingen op Instagram. Mijn collega en ik werken allebei in het financieel recht en vroegen ons af of dit ‘zomaar’ kan en hoe dit juridisch in elkaar steekt. Toen ik een scriptieonderwerp moest bedenken, wilde ik dat meteen uitzoeken.’

Waar gaat je scriptie over?

‘Ik heb onderzocht of de activiteiten van finfluencers vallen onder de Wet op Financieel Toezicht. Als dat het geval is, komt die activiteit onder controle van toezichthouders te staan. Op die manier worden beleggers beschermd en dat is belangrijk. Het verdienmodel van finfluencers baseert zich namelijk niet op de kwaliteit van hun aanbevelingen.

‘Een finfluencer krijgt een commissieloon voor het aantal likes op een Instagrambericht of views van een YouTube-video. Dit kan een iemand prikkelen om zich van anderen te willen onderscheiden om zo zoveel mogelijk volgers aan zich te binden. Een finfluencer kan hierdoor mogelijk risicovolle en onconventionele aanbevelingen geven, met als gevolg dat beleggers verkeerde financiële beslissingen maken.’

Wat is de uitkomst van jouw onderzoek?

‘Ik heb in mijn scriptie stilgestaan bij de mogelijkheid tot (toezichtrechtelijke) handhaving van finfluencers en kom tot de conclusie dat dit niet in alle gevallen mogelijk is. De wetgeving en toezichthouders lopen achter op nieuwe technische ontwikkelingen en de groei van sociale media. Dit heeft met name betrekking op finfluencers die aanbevelingen verstrekken over crypto, zoals Bitcoin.

‘Op social media kan iedereen zich voordoen als financieel expert, met alle mogelijke risico’s en gevolgen van dien. Ik adviseer de Europese en nationale wetgevers dan ook om zo snel mogelijk een inhaalslag te maken. Het financiële recht is er niet voor niets: het moet beleggers beschermen.’

Wat vind je zelf van finfluencers?

‘Ik vind de groei van finfluencers op online platforms enorm risicovol. Mensen die weinig tot geen kennis hebben over beleggen, kunnen zichzelf op social media als financieel expert profileren. Rapper Boef is zo’n voorbeeld. Hij biedt cursussen aan en voorziet jongeren van financiële aanbevelingen zodat zij – net zoals hij – financieel onafhankelijk kunnen worden.

‘Jongeren zien hem als rolmodel en volgen hierdoor zijn aanbevelingen sneller op. Dat zo iemand niet-professionele beleggers – mensen zoals jij en ik – en jongeren mogelijk aanzet tot verkeerde financiële keuzes, vind ik zorgelijk.’

Heb je nog een tip voor aanstaande scriptieschrijvers?

‘Als je voor een actueel onderwerp kiest, realiseer je dan wel dat je afhankelijk bent van actuele ontwikkelingen. Dit kan ervoor zorgen dat je tijdens het schrijven van je scriptie ineens een andere richting in moet slaan. Dat kan stressvol zijn, maar er is altijd licht aan het einde van de tunnel. Het is heel normaal dat je tijdens het schrijven van je scriptie bepaalde hindernissen tegenkomt. De kunst is om deze hindernissen rustig te nemen.’

_Advertentie.