Zijlstra: ‘gedragscode wetenschap heeft niet gefaald’

“De Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening heeft niet gefaald. Individuele overtredingen, hoe zwaar ook, duiden niet op een falen van de code.” Dat zegt staatssecretaris Halbe Zijlstra in een reactie op kamervragen over de affaire Stapel.

Zijlstra ontkent dat de prestatiedruk op wetenschappers te groot is. “Prestatiedruk kan geen argument zijn. De wil om te presteren en met anderen te concurreren is een heel normaal verschijnsel in de samenleving. Dit geldt niet alleen voor wetenschappers maar ook voor bijvoorbeeld artsen, kunstenaars en topsporters. In de wetenschap zorgt gezonde concurrentie ervoor dat onderzoeksmiddelen bij de beste wetenschappers en de beste onderzoeksgroepen terecht komen. Wel ben ik van mening dat juist onder condities van schaarste en concurrentie er sprake moet zijn van de juiste checks and balances. Hiervoor moeten de wetenschappelijke instellingen en hun werknemers gezamenlijk zorgdragen.”

Zijlstra kan zich goed vinden in de aanbevelingen van de commisie Levelt. “Zo stelt het rapport dat vertrouwen de basis moet blijven voor
samenwerking in de wetenschap en dat dit niet kan worden vervangen door bureaucratische maatregelen. Ik ben in dit verband verheugd over de voortvarendheid waarmee de wetenschappelijke gemeenschap omgaat met de door de Commissie Levelt geconstateerde schending van de wetenschappelijke integriteit. Zo heeft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen een commissie ingesteld die in kaart brengt hoe binnen verschillende vakgebieden wordt omgegaan met het verzamelen en verspreiden van gegevens. De VSNU en de rectores magnifici hebben besloten te bezien of de code wetenschapsbeoefening dient te worden aangescherpt. Ook zal de VSNU zich buigen over de onderzoekscultuur bij de instellingen.”