Jaaroverzicht 2015: BEST, een jaar lang kritiek

Het jaar begint bij de ondersteunende diensten in mineur. Als het personeel op de nieuwjaarsborrel een toost uitbrengt op 2015 zijn veel medewerkers er niet zo zeker van dat ze hun functie of baan behouden. In het kader van BEST, de reorganisatie van de ondersteunende diensten, verdwijnen er 58 fte, worden gedwongen ontslagen niet uitgesloten en geldt er vanaf 1 januari een vacaturestop. Dat is al met al geen fijne start van het nieuwe jaar.

De zorgen onder de werknemers worden duidelijk tijdens de roadshow die bestuursvoorzitter Koen Becking, Rector Magnificus Philip Eijlander en BEST-stuurgroepvoorzitter Bas Werker in januari houden om de reorganisatieplannen uit te leggen aan het personeel. Het drietal krijgt veel kritische vragen.

Ook in de medezeggenschap stormt het. In het Dagelijks Bestuur van de Universiteitsraad komt Becking onder vuur te liggen, hem wordt dringend verzocht zelf de reorganisatie te gaan leiden om zo leiderschap te tonen en het vertrouwen van de medewerkers terug te winnen. Becking stemt daarmee in, wat betekent dat de stuurgroep wordt opgeheven. Stuurgroepvoorzitter Werker, die was aangewezen om ook het reorganisatieproces te gaan leiden, wordt bedankt voor de bewezen diensten.

De dienst- en faculteitsraden geven het reorganisatieplan een dikke onvoldoende, waarop het CvB aankondigt met een nieuwe versie te komen. Maar daarmee is de storm nog niet gaan liggen. Marinus Verhagen van de AbvaKabo zegt het zo: “Van alle reorganisaties die ik de afgelopen tien jaar heb meegemaakt, is duidelijk dat deze met stip op nummer één van de slechtst georganiseerde staat.”

De kritiek spitst zich toe op de onderbouwing van BEST; de verbeterpunten die dertien werkgroepen indienden na analyse van de bestaande diensten, zijn onvoldoende verwerkt in BEST. Ook worden vraagtekens geplaatst bij de wijze waarop na verloop van tijd gemeten wordt in hoeverre BEST geslaagd is (er is geen nulmeting). Bovendien zijn er twijfels over de medezeggenschap na implementatie van de nieuwe organisatie. Is de inspraak van het ondersteunend personeel in de faculteiten wel goed geregeld? Ook is er weerstand tegen de voorgestelde constructie van twee leidinggevenden.

Het CvB doet opnieuw concessies. Het doel om 5,5 miljoen euro te bezuinigen wordt bijgesteld, er wordt nu gestreefd naar een besparing tussen 4 en 5,5 miljoen euro. Het is een aanpassing met een kanttekening: het CvB zet onverminderd in op 5,5 miljoen. Dat bedrag wil het College van Bestuur investeren in onderwijs & onderzoek, want dat is het doel van BEST: betere ondersteuning, minder bureaucratie, minder managers, meer geld voor onderwijs en onderzoek, vertaald in 90 fte’s aan phd’s en docenten.

Uiteindelijk gaat de Universiteitsraad unaniem akkoord met BEST, dat inmiddels zo ver is uitgekleed dat Tjits Roselaar van de fractie Onafhankelijken zegt: “Zoveel ligt er niet meer voor.”

Na de accordering door de U-raad in februari wordt het stil. Pas in september presenteert het College van Bestuur het bijgestelde reorganisatieplan. Op 1 januari 2016 gaat de nieuwe ondersteunende organisatie ‘University Services’ van start met 611,43 fte’s. En wat blijkt: dat zijn er 57,61 minder dan het bestaande aantal en die korting is nagenoeg evenveel als in januari werd aangekondigd (58). Ook de bezuiniging lijkt uit te komen op de 5,5 miljoen euro die het CvB voor ogen had, alleen het aantal universitaire docenten en promovendi dat het CvB denkt aan te stellen met de vrijkomende middelen wijkt af: 80 fte in plaats van 90.

Het College van Bestuur sluit gedwongen ontslagen nog steeds niet uit, maar in de toelichting zegt kwartiermaker Hans Dieteren: 90 procent van al het personeel in vaste dienst krijgt probleemloos een plek in de nieuwe organisatie. Voor de overige 10 procent wordt gezocht naar een nieuwe functie. Plaatsen van personeel met een tijdelijk contact wordt een grotere opgave, aldus de kwartiermaker.

Speerpunt in de nieuwe organisatie wordt Academic Support dat de primaire processen onderwijs, onderzoek en valorisatie zo veel mogelijk moet ondersteunen. Naar het optuigen van deze afdeling, de grootste in de nieuwe organisatie University Services, gaat in de debatten over BEST de meeste aandacht uit. In de Universiteitsraad uiten de personeelsfracties AbvaKabo en Onafhankelijken hun bezwaar tegen de besturing van Academic Support; ze willen meer leidinggevenden, te weten een directeur en twee adjunct-directeuren. Ze krijgen hun zin, ook al is een van de uitgangspunten van BEST: minder managers.

Ander punt van kritiek: waarom wordt er zoveel bezuinigd op digitalisering in BEST? In de plannen wordt dertig procent gekort op docentondersteuning, een belangrijk instrument om docenten te helpen nieuwe didactische werkvormen te gebruiken. Fors korten op ondersteuning staat haaks op de ambities  van TiU om in te zetten op onderwijsinnovatie. Studentenfractie SAM zegt: het mag niet zo zijn dat allerlei innovaties (zoals online onderwijs en digitaal toetsen) worden vertraagd of verminderen door BEST.

Maar hoe kritisch ook, uiteindelijk stemt de medezeggenschapsraad in met BEST. De Universiteitsraad geeft in oktober groen licht. Ze loopt niet over van enthousiasme, er leven nog tal van vragen. Een daarvan, hoe meet je het succes van de reorganisatie?, wordt neergelegd bij de accountants- en adviesorganisatie KPMG.

Het is dan inmiddels december. 1 januari 2016 nadert, de datum waarop de nieuwe University Services van start gaat. In een vergadering van het dagelijks bestuur licht Koen Becking toe dat de voorbereiding op de implementatie van BEST in het nieuwe jaar voorspoedig verloopt. Die beleving is onder medewerkers anders. “Medewerkers van Academic Support weten nog niet eens waar op 1 januari hun stoel staat,” zegt Tjits Roselaar van de fractie Onafhankelijken. Ze dringt aan op een zorgvuldige communicatie, ook over kleine kwesties.

Die communicatie komt er, op de laatste dag voordat op tal van plekken op de campus het kerstglas wordt geheven, worden de medewerkers van Academic Support in een bomvolle zaal bijgepraat. Het is last-minute-werk. Maar pakt goed uit, zegt Roselaar desgevraagd. Er wordt kennisgemaakt, toelichting gegeven, vragen gesteld. “De sfeer was goed.”

Waarmee op de valreep de basis is gelegd voor een goede start in 2016 bij Academic Support. Of dat ook gaat gebeuren met de medezeggenschap is afwachten, want die lijkt toch in de knel te komen. Bij de faculteitsraden zijn de ondersteunende leden vanaf 1 januari geen lid meer. En de dienstraad bij University Services begint als tijdelijk orgaan. In april zijn de verkiezingen, waarna de raad pas in september officieel begint. De Abvakabo heeft bepleit om de officieel gekozen dienstraad 1 mei van start te laten gaan.

_Advertentie.