Steven Jellinghaus: “Televisieseries geven geen waarheidsgetrouw beeld van de advocatuur”

Veel rechtenstudenten dromen ervan om advocaat te worden. Gedreven door inspirerende verhalen uit series zoals ‘Suits’ doen zij hun uiterste best om de top te bereiken. Maar hoe ziet het werk van een advocaat er daadwerkelijk uit? En wat moeten we geloven over de misstanden in de advocatuur? Univers gaat in gesprek met vier advocaten. Samen lichten ze een tip van de sluier op van deze fascinerende wereld. Deze week: Steven Jellinghaus, universitair docent arbeidsrecht aan Tilburg University en advocaat bij De Voort advocaten en mediators. 

Hoe zou u de dag van een advocaat in een paar steekwoorden omschrijven?

“Leuk, hectisch en altijd onvoorspelbaar.”

Wilde u altijd al advocaat worden?

“Nee, ik was nooit iemand die altijd riep dat hij advocaat wilde worden. Oorspronkelijk wilde ik economie studeren. Na de voorlichtingsdag vond ik het echter te wiskundig, dus dat viel af. Vervolgens wilde ik geschiedenis studeren, maar ik zag niet echt een toekomst als docent voor me. Toen ben ik maar heel klassiek, bij gebrek aan beter, rechten gaan studeren. Na mijn studie ben ik in de advocatuur beland. Dat beviel me wel, dus ben ik blijven hangen.”

Is er een verschil tussen het werk van een klein en groot advocatenkantoor?

“Er zijn zeker verschillen. Ons kantoor is een zogenaamd middelgroot kantoor. In tegenstelling tot een groot advocatenkantoor ken je elkaar. Dat maakt het werk persoonlijker, ik ken bijvoorbeeld alle secretaresses, schoonmakers, echt iedereen. Bij de grote kantoren ken je vaak alleen je eigen sectie. Verder heb je ten opzichte van een klein kantoor hier nog wel de mogelijkheid tot specialisatie. Dat valt daar weg, tenzij je in een zogenaamd niche-kantoor werkzaam bent.” 

foto: Dolph Cantrijn

Welke ervaringen van uw werk blijven u altijd bij?

“Ik ben gespecialiseerd in het collectieve arbeidsrecht. Dat betekent dat ik vaak werknemers vertegenwoordig. In dit kader was ik bij een aantal grote zaken betrokken, zoals stakingen, waar ik echt iets kon bereiken voor de werknemers. Dat zijn leuke zaken die je altijd bijblijven.”

Wat vindt u prettig aan uw werk? Wat vindt u minder fijn?

“Ik vind de hectiek van mijn baan geweldig. Ik ben iemand die altijd wel drie of vier ballen in de lucht moet houden. Als ik niets te doen heb word ik kriebelig. Dus wat dat betreft is mijn baan ideaal. Maar dat is niet voor iedereen weggelegd. Ik had een aantal jonge mensen op kantoor die uiteindelijk besloten om toch geen advocaat te worden. Niet omdat zij het werk niet goed deden maar omdat de druk te hoog was. Veel mensen willen het werk perfectionistisch uitvoeren en dat is zeker goed. Maar in de advocatuur kun je niet altijd perfectionistisch zijn. Soms moet je gewoon risico’s nemen en kun je iets niet tot de bodem uitzoeken. Dat hoort er gewoon bij.”

“Wat ik minder prettig vind, is de rompslomp om een zaak heen. Je moet tegenwoordig zoveel administratie voeren en al die dossiers bijhouden. Het is nodig maar ik heb er eigenlijk een broertje dood aan. Ik ben een ouderwetse vakidioot en wil liever echt met het vak bezig zijn.”

Televisieseries zoals ‘Suits’ geven een nogal betoverend beeld van de advocatuur: je werkt hard maar daarvoor krijg je enorme hoeveelheden geld en prestige. Is dit een waarheidsgetrouw beeld?

“Deze series geven geen waarheidsgetrouw beeld. Ja, er zijn kantoren waar geld en prestige een rol spelen, maar niet heel veel. En de verhalen dat advocaten allemaal in Porsches en andere snelle auto’s rijden, dat valt wel mee. De meeste advocaten die ik ken hebben dat niet. Het meest flamboyante waarin ze tegenwoordig rijden is een Tesla en dat heeft vooral een fiscale reden.”

“Het is wel belangrijk om te realiseren dat er in de advocatuur een groot verschil tussen kantoren bestaat. Er zijn kantoren die veel met gesubsidieerde rechtsbijstand en particuliere hulp bezig zijn. Daar word je niet rijk van. En je hebt de kantoren waar goed geld wordt verdiend. Maar daar moet je wel voor werken, want die zaken moet je binnenhalen. Het is niet zo dat je een bordje voor de deur schroeft en de zaken naar binnen stromen. Het hangt af van het kantoor en de soort praktijk waarin je werkt. Als je cliënten bedrijven zijn kun je een hoog uurtarief vragen. Dat kun je in de sociale advocatuur niet.” 

Over Steven Jellinghaus

Steven Jellinghaus studeerde rechten in Leiden. Sinds 1994 is hij in dienst bij De Voort advocaten en mediators, waar hij ook partner is. Zijn specialisatie ligt in het collectieve arbeidsrecht, ambtenarenrecht en het sportrecht.

In 2003 promoveerde hij aan de universiteit van Tilburg waar hij ook werkzaam is als docent. Hij publiceert regelmatig wetenschappelijke artikelen. Naast deze werkzaamheden bekleedt hij diverse toezichthoudende functies.

Er wordt veel aandacht besteed aan de enorme werkdruk van advocaten. Herkent u dit?

“Uiteindelijk ben je er zelf bij, want als je wil kun je altijd werken. Dit geldt voor iedereen. Neem bijvoorbeeld de wetenschap, je kunt altijd wel een nieuw boek schrijven. Je moet zelf een balans vinden en het werk van je afzetten. Daarnaast rijst de vraag wat je als werkdruk ervaart. Aan de ene kant heb je de druk van veel werk en aan de andere kant heb je psychologische druk. Toen ik net advocaat was deed ik veel echtscheidingszaken. Op een gegeven moment zat een mevrouw met twee kinderen bij mij aan tafel. Zij vroeg mij toen waar ze die avond moest slapen. Dat is ook druk die op je ligt. En dat is weer een andere druk dan de urenfabriek.” 

“Verder hangt de druk af van de praktijk waarvoor je werkt. Als je met closings, het afronden van transacties, werkt moet je een aantal dagen doorwerken maar daarna is het ook klaar. Als je in de internationale transactiepraktijk werkzaam bent, dan heb je hele andere uren. Op het moment dat wij naar huis gaan, start de werkdag in Amerika pas. Dat is heel anders dan bij een familierechtspraktijk. Maar onder de streep is de urennorm niet hoger dan noodzakelijk.” 

Wat is volgens u de grootste misvatting over de advocatuur?

“Er zijn een aantal grote misvattingen over de advocatuur. Ten eerste is het een misvatting dat er uitsluitend hard gewerkt wordt. Dat is een beetje het beeld dat men bij de Zuidas heeft. Er zijn heel veel advocaten die wel een aardige privé-werkbalans hebben. Daarnaast is het ook een misvatting dat het alleen maar om geld gaat. Dat zie je nu bijvoorbeeld ook in de discussie over de rechtsbijstand. Wat daar allemaal geroepen wordt is gewoon flauwekul.”

Een jaar geleden gaf Hubert-Jan van Boxel een interview over misstanden binnen de advocatuur. Hij had het over drugsgebruik, ontzettend hoge werkdruk en intimidatie. Is dit iets wat u in de praktijk daadwerkelijk ziet of zijn dit uitzonderingen?

“Persoonlijk ken ik geen advocaten die drugs gebruiken. Ik weet dat het gebeurt, maar dat zijn uitzonderingen. Wel heb ik verhalen gehoord over kantoren die aan het ‘overbillen’ zijn. Dus ja, dat soort misstanden bestaan, maar het zijn uitwassen. In andere branches gebeurt het ook, er zit overal rotzooi tussen. Maar het is absoluut niet de norm.”  

Wat zou u studenten die in de advocatuur willen werken als tip meegeven?

“Zorg ervoor dat je een goed cv hebt. Op het moment zijn er relatief weinig opleidingsplaatsen voor stagiaires in de advocatuur. Met alleen maar achten red je het tegenwoordig niet meer. Als ik een vacature openzet, ontvang ik 20 tot 30 sollicitaties. Je gaat dan snel ten onder als je niet opvalt. Daarom geef ik altijd als tip: zorg dat er iets stouts op je cv staat.”

De advocaat

In deze vierdelige miniserie vertellen advocaten over de advocatuur, en maken ze korte metten met geruchten over hun vak.

4. Steven Jellinghaus: “Televisieseries geven geen waarheidsgetrouw beeld van de advocatuur”

3. Ingrid Nelemans: “Mensen denken dat ze rechten moeten studeren om veel geld te verdienen”

2. Lokke Moerel: “Ik weet niet of je als advocaat zoveel prestige hebt”

1. Reinout Wibier: “Merendeel advocatuur houdt zich bezig met geld”

_Advertentie.