Check: zorgde ‘matsen’ van scholieren in coronatijd voor uitval in hoger onderwijs?

In coronatijd slaagden veel scholieren voor hun eindexamen, mede dankzij versoepelingen. In het vervolgonderwijs komen deze ‘gematste’ studenten eerder in de knel, schreven diverse media. Dat klopt maar half.

Het waren vreemde jaren: in de coronacrisis moesten scholen hun deuren sluiten, leerlingen kregen afstandsonderwijs, centrale eindexamens gingen niet door… Het onderwijs lag overhoop en sommige jongeren hadden moeite met leren.

In 2020 gingen de centrale eindexamens niet door. De twee jaren erna toonde de overheid coulance bij de eindexamens. Leerlingen mochten bijvoorbeeld een onvoldoende wegstrepen of kregen een extra herkansing.

Komt de rekening later alsnog? Deze week schreven allerlei media (zoals dagblad Trouw, de Volkskrant en de NOS) dat gematste scholieren in het vervolgonderwijs vaker uitvielen of van studie wisselden.

Waar haalden ze dat nieuws vandaan?

Uit een evaluatie van onderwijsmaatregelen en -uitgaven in de coronacrisis. Daarin schrijft het ministerie van Onderwijs dat de ‘gematste’ eindexamenleerlingen van 2021 en 2022 in het vervolgonderwijs vaker uitvielen of van studie wisselden.

Vaker dan wie?

Vaker dan degenen die niet gematst hoefden te worden, omdat ze hogere cijfers haalden en sowieso voor hun eindexamen geslaagd waren.

Is dat dan nieuws?

Je zou denken van niet. Maar het ministerie schreef er nog iets bij. Er zou zelfs een verschil waarneembaar zijn tussen de groep die ‘met de hakken over de sloot’ slaagde en de groep die alleen maar dankzij versoepelingen van de overheid het eindexamen haalde.

Wat betekent ‘met de hakken over de sloot’?

Die leerlingen scoorden op hun eindexamen gemiddeld lager dan een zes, maar ze hoefden geen onvoldoendes weg te strepen. Ze waren dus sowieso geslaagd. De andere groep had zo’n coulancemaatregel wél nodig. Je zou denken: het is maar een dunne lijn tussen die twee groepen.

Zou zo’n klein verschil bij het eindexamen zo’n groot verschil maken in het vervolgonderwijs?

Uit de evaluatie zelf blijkt dat niet duidelijk. We hebben bij DUO de onderliggende cijfers opgevraagd. Die komen uit een eerder rapport. Daarin kun je zien wat het verschil is tussen gematste studenten en degenen met een 6-min, die het diploma nog net op eigen kracht hebben behaald.

En, maakt het uit?

Aan de universiteiten nauwelijks. We hebben het voor de lichting van 2022 in een grafiek gezet. Hieronder zie je de situatie van drie groepen vwo’ers. Er blijkt maar een klein verschil tussen degenen die zijn ‘gematst’ en degenen die ‘met de hakken over de sloot’ zijn geslaagd. Het verschil met de rest (die met hogere cijfers is geslaagd) is een stuk groter.

En bij de hogescholen?

Daar is het verschil groter. Degenen die gematst zijn, bleven minder vaak aan dezelfde opleiding studeren. Voor havisten kun je inderdaad zeggen dat het versoepelde eindexamen vaker tot problemen in het vervolgonderwijs heeft geleid.

Hoe kijkt het ministerie tegen deze cijfers aan?

In de evaluatie staat: ‘De lat lager leggen (versoepelingen rondom de examens) is niet altijd gunstig.’ Op zich klopt dat wel, maar voor de vwo’ers maakt het kennelijk minder verschil dan voor de havisten.

_Advertentie.