Dit zijn de meest onbelangrijke verkiezingen in jaren

Renteverhogingen, economische daklozen en institutioneel racisme. Er gaat veel mis in Nederland en dat zal voorlopig niet veranderen, denkt columnist Tom Grosfeld. Ook niet als je met de verkiezingen op een linkse partij stemt. ‘Het lijkt onmogelijk om een nieuwe rechtse coalitie te voorkomen.’

We mogen bijna stemmen en je hoort hier en daar dat het belangrijkere verkiezingen zijn dan ooit. Overal in Europa rukt extreemrechts op. Rechtse partijen als de VVD (en bijvoorbeeld Macron in Frankrijk) bewegen steeds meer naar dat discours toe, omdat ze bang zijn dat hun kiezers anders overlopen. Idealen en een visie maken plaats voor een onverzadigbaar verlangen naar machtsbehoud. Hun best om dat verlangen te verbergen, doen ze allang niet meer.

Dat de hoeveelheid onrecht zich opstapelt, lijkt die partijen, die daar zelf verantwoordelijk voor zijn, niet te deren. Binnen de context van de universiteit gaat dat bijvoorbeeld over de bizarre verhoging van de rente op de studieschuld en, gemeten over een langere periode, de verdere neoliberalising van de universiteit, waarmee het verwordt tot een diploma- en publicatiefabriek.

In meer algemene zin kun je denken aan de woningmarkt die aan investeerders als beleggingsobject is aangeboden waardoor steeds meer mensen geen woning kunnen kopen of als ‘economische dakloze’ van bank naar bank surfen. De groei van de economische ongelijkheid onder burgers.

Institutioneel racisme, met als meest extreme uiting daarvan de toeslagenaffaire. Grote bedrijven die, ironisch genoeg, juist nog altijd belasting mogen ontwijken. De ernst van klimaatverandering die nog altijd niet serieus wordt genomen.

Intussen maakt de VVD weer kans om de grootste partij van Nederland te worden. Het zegt veel over onze onverschilligheid.

Kunnen we daar nog wat aan doen? Links stemmen is altijd verstandig: SP, Partij voor de Dieren of BIJ1. Je kunt ook een beetje links en een beetje midden stemmen: GroenLinks/PvdA. Of je kunt denken dat je links stemt, maar eigenlijk rechts stemmen: D66 en Volt.

We kunnen over de beste keuze discussiëren tot we een ons wegen, maar de cynische boodschap is dat het allemaal niet zoveel uitmaakt. Dit zijn, denk ik, juist de meest onbelangrijke verkiezingen in jaren. Het lijkt bij voorbaat onmogelijk om een nieuwe rechtse coalitie, met de VVD of de vergelijkbare NSC als grootste partij, te voorkomen.

Een strategische stem op ‘onze’ Tilburgse, steengoede Esmah Lahlah ligt dan voor de hand, maar al wordt GroenLinks/PvdA de grootste, is de kans nog steeds bijzonder groot dat ze in een recht kabinet terechtkomen met de VVD en NSC. En we weten hoe dat afloopt.

Er komt, vroeg of laat, een moment dat links de brokstukken van rechts mag opruimen. Tot die tijd rest ons niets anders dan geduld.

_Advertentie.